Luật Đất đai (sửa đổi): Định giá đất tránh "vừa đá bóng, vừa thổi còi"

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV, sáng ngày 14/11/2022, Quốc hội tiến hành thảo luận tại hội trường về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Định giá đất tránh "vừa đá bóng, vừa thổi còi"

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đánh giá Dự thảo Luật cơ bản đi đúng hướng của tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW. Tuy nhiên, đại biểu cho rằng cần phải tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định cụ thể liên quan đến bỏ khung giá đất, giao quyền định giá đất cụ thể cho UBND cấp tỉnh.

Đại biểu Bình phân tích rằng, quy định về giá đất cụ thể là điểm không thành công của Luật Đất đai 2013, làm phát sinh tranh chấp, khiếu kiện trong thu hồi đất. Tuy nhiên, khoản 1 Điều 164, 165 của dự thảo Luật về Bảng giá đất, giá đất cụ thể vẫn chưa khắc phục được những bất cập trong Luật hiện hành. Đại biểu cho rằng cần có cơ chế hữu hiệu hơn để nâng cao hiệu quả, tính minh bạch của công tác định giá đất, tránh tình trạng "vừa đá bóng, vừa thổi còi" trong công tác định giá.

Đại biểu đoàn Trà Vinh đề nghị cần quy định rõ, cơ quan quản lý giá đất cấp tỉnh độc lập với UBND cấp tỉnh trong việc định giá đất, được thuê tổ chức có chức năng tư vấn, xác định giá đất để tư vấn xác định giá đất cụ thể.

Ông Bình nêu, tại khoản 1 Điều 163 có quy định việc định giá đất phải bảo đảm các nguyên tắc như: Theo mục đích sử dụng đất định giá; theo thời hạn sử dụng đất; phù hợp với giá trị thị trường quyền sử dụng đất trong điều kiện bình thường; tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá đất theo quy định của pháp luật; đảo đảm tính độc lập về chuyên môn nghiệp vụ, trung thực, khách quan của kết quả định giá đất giữa cơ quan định giá, cơ quan thẩm định và cơ quan quyết định.

Tuy nhiên đại biểu đề nghị cần xác định rõ, tường minh thế nào là "phù hợp với giá trị thị trường quyền sử dụng đất trong điều kiện bình thường" để đảm bảo tính khả thi khi áp dụng.

Định giá đất sát với thị trường, hạn chế tình trạng sốt đất ảo, giá ảo

Trong khi đó, đại biểu Huỳnh Thanh Phương (đoàn Tây Ninh) nhấn mạnh việc dự thảo Luật bỏ khung giá đất là nội dung sửa đổi quan trọng, phù hợp với thực tiễn hiện nay. Tuy nhiên, đại biểu đánh giá làm sao để xác định giá đất sát với giá thị trường là một bài toán rất khó.

Do đó, đại biểu Huỳnh Thanh Phương cho rằng, việc xác định giá đất sát với giá thị trường là điều mà luật phải tính toán kỹ và cần quy định chặt chẽ công tác công khai thông tin, tuyên truyền về giá để hạn chế tình trạng sốt đất ảo, giúp cân bằng ổn định về giá thị trường, có chế tài xử lý nghiêm những hành vi đầu cơ, lướt sóng, tạo giá ảo về đất, gây nhiễu loạn thị trường đất đai.

Cũng liên quan đến nội dung này, đại biểu Đặng Bích Ngọc (đoàn Hòa Bình) cho rằng đối với quy định về bảng giá đất, đại biểu Đặng Bích Ngọc nêu rõ trên thực tế, tình trạng tiêu cực, tham nhũng trong việc định giá đất tại một số địa phương thời gian qua một phần do những bất cập trong việc xác định bảng giá đất.

Tính minh bạch, khách quan, chính xác của bảng giá đất là vấn đề rất quan trọng, góp phần định giá đất cụ thể. Do đó, đại biểu đề nghị cần có tổ chức độc lập, chuyên nghiệp trong việc xây dựng bảng giá đất đảm bảo công khai, minh bạch, tránh tiêu cực khi xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt bảng giá đất hàng năm.