Nhà sản xuất vắc xin AstraZeneca có nguy cơ phải nộp phạt hàng triệu Euro

Tại phiên điều trần bắt đầu vào hôm 26/5, một tòa án của Bỉ đang xem xét các tuyên bố của EU rằng AstraZeneca buộc phải cung cấp đủ 120 triệu liều vắc xin vào tháng 6 tới như đã cam kết. Fanny Laune, luật sư đại diện cho Ủy ban châu Âu đã cáo buộc AstraZeneca phải trả khoản tiền phạt 10 Euro (12 USD) mỗi ngày nếu không thể tuân thủ việc cung cấp vắc xin đúng hạn.

Ông Fanny Laune cáo buộc sự chậm trễ trong việc cung cấp vắc xin của AstraZeneca đang gây nguy hiểm cho sức khỏe hàng triệu công dân EU. “Chúng tôi phải tiêm chủng nhanh chóng và rộng rãi để giảm tỷ lệ tử vong, nếu không có vắc xin AstraZeneca thì chúng tôi không thể hoàn thành các mục tiêu đã đặt ra”.

Trước đó, AstraZeneca cam kết sẽ giao 120 triệu liều vắc xin Covid-19 cho EU trong quý đầu tiên. Nhưng số lượng giao thực tế chỉ đạt 30 triệu liều, mà nguyên nhân được phía AstraZeneca đưa ra là do sự khó khăn trong khâu sản xuất vắc xin tại các nhà máy ở châu Âu. Ở phía ngược lại, EU cáo buộc AstraZeneca đáng lẽ phải sản xuất vắc xin chủ yếu tại các nhà máy ở Anh do một thỏa thuận riêng mà hãng này đã ký với vương quốc Anh.

Tòa án Bỉ sẽ xem xét xem liệu AstraZeneca có vi phạm các điều khoản trong hợp đồng khi không cung cấp đủ liều lượng vắc xin cho Eu hay không. Một luật sư khác của EU, Rafael Jafferali trước đó đã tuyên bố với các thẩm phán rằng AstraZeneca đã không nỗ lực đáp ứng đơn hàng của EU bằng mọi cơ sở sản xuất của hãng, và rằng cam kết của AstraZeneca cho đến nay “rõ ràng là một thất bại”. Hãng này đã xuất khẩu khoảng 50 triệu liều vắc xin ra bên ngoài EU, chủ yếu là sang Anh và Nhật Bản cùng lúc, nhưng lại không thể đáp ứng cam kết với EU.

Các quan chức EU muốn tòa án yêu cầu AstraZeneca cung cấp thêm 90 triệu liều vắc xin vào cuối tháng 6 để đạt mục tiêu 120 triệu liều mà hãng này đã cam kết. EU cũng yêu cầu thêm 180 triệu liều vắc xin được cung cấp vào cuối tháng 9, qua đó hoàn thành đầy đủ hợp đồng 300 triệu liều vắc xin mà AstraZeneca đã ký vào năm ngoái.

EU lâu nay đã bị chỉ trích vì chậm chạp trong việc triển khai tiêm chủng cho 448 triệu dân trong khối. Một phần nguyên nhân là do nguồn cung vắc xin không ổn định làm cản trở nỗ lực kiểm soát đại dịch và mở cửa trở lại hoạt động kinh tế. Năm ngoái, đại dịch đã đưa EU rơi vào một cuộc suy thoái chưa từng có.

Bên cạnh các tranh cãi xoay quanh cam kết giao hàng cho EU, vắc xin của AstraZeneca cũng vấp phải nhiều luồng ý kiến trái chiều vì các tác dụng phụ bị cáo buộc như làm đông máu. Một số quốc gia thành viên hiện đã hạn chế sử dụng vắc xin Covid-19 của AstraZeneca cho một số nhóm tuổi cụ thể. Cơ quan Dược phẩm Châu Âu cũng phát đi cảnh báo các bác sĩ kiểm tra những bệnh nhân có nguy cơ bị đông máu trước khi sử dụng.

EU cũng chuyển hướng sang các nhà cung cấp vắc xin khác như Pfizer và BioNTech để đáp ứng đủ 1,8 tỷ liều vắc xin cần thiết.

Ở phía ngược lại, luật sư của AstraZeneca - ông Hakim Boularbah lập luận rằng hãng này đã cảnh báo EU rằng việc sản xuất một dòng vắc xin mới có nhiều bất ổn. Hợp đồng bao gồm một điều khoản rằng AstraZeneca sẽ không chịu trách nhiệm cho bất kỳ sự chậm trễ nào do những bất ổn như vậy.