Xổ số kiến thiết Thủ đô bị chỉ ra 'lỗ hổng' trong quản lý tiền gửi

Gửi ngân hàng gần 71 tỷ không có quy chế

Thanh tra Bộ Tài chính cho biết, qua công tác thanh tra tài chính tại Công ty TNHH MTV Xổ số Thủ đô phát hiện một số tồn tại. Trong đó có vấn đề về quản lý tiền gửi, tuân thủ quy định đại lý và giám sát.

Về đầu tư tài chính ngắn hạn, thời điểm 31/12/2023 theo báo cáo tài chính của Công ty, số tiền 70,9 tỷ đồng là khoản tiền gửi có kỳ hạn từ 3 tháng đến dưới 12 tháng tại 4 ngân hàng, với lãi suất dao động từ 3,9% đến 9,5%.

Cụ thể, gửi tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) 30 tỷ đồng lãi suất 5- 7,5%/năm, chiếm 42,3% tổng giá trị tiền gửi có kỳ hạn; Gửi tại Ngân hàng TMCP Bản Việt 15,91 tỷ đồng lãi suất 7,2-9,5%/năm, chiếm 22,4%; Tại BIDV 15 tỷ đồng lãi suất 4,4-7%/năm, chiếm 21,2%; Tại VietinBank 10 tỷ đồng lãi suất 3,9-5%/năm, chiếm 14,1%.

Đối với nội dung này, báo cáo của Công ty cho biết, đối với thực hiện ký hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn, khi công ty có các khoản tiền trong thời gian ngắn hạn, tạm thời chưa sử dụng cho các khoản chưa đến hạn thanh toán, Công ty sẽ đề nghị các tổ chức tín dụng gửi thông báo chào lãi suất.

Sau khi cân nhắc, rà soát về khả năng thanh toán, năng lực tài chính, uỷ tín trên thị trường, tỷ lệ lãi suất, Phòng Kế toán – Tài vụ sẽ trình Chủ tịch Công ty ký duyệt.

Qua thanh tra, Thanh tra Bộ Tài chính phát hiện Công ty chưa xây dựng quy chế quản lý liên quan đến tiền gửi ngân hàng, quy trình lựa chọn tổ chức tín dụng để gửi tiền.

Do đó, Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Thủ đô khẩn trương xây dựng, ban hành Quy chế quản lý tiền gửi để làm cơ sở lựa chọn tổ chức tín dụng có hệ số tín nhiệm cao, mức lãi suất tốt nhằm đảm bảo tối ưu hoá dòng tiền, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

Về phương án phân phối lợi nhuận, ngày 20/3/2024, Công ty có Văn bản số 168/CV-XSKT gửi Sở Tài chính đề nghị xem xét phê duyệt phương án phân phối lợi nhuận năm 2022. Theo phương án này, lợi nhuận năm 2022 sau thuế được phân phối 9,7 tỷ đồng, trích Quỹ khen thưởng phúc lợi 9,3 tỷ đồng; trích Quỹ thưởng người quản lý 259 triệu đồng; lợi nhuận còn lại phải nộp ngân sách 164 triệu đồng.

Năm 2023, Chủ tịch Công ty có Quyết định số 703/QĐ-XSKT ngày 29/12/2023 về phương án tạm trích lập các quỹ trong doanh nghiệp từ lợi nhuận còn lại năm 2023.

Cụ thể, lợi nhuận sau thuế được phân phối là 9,8 tỷ đồng; Trích Quỹ thưởng người quản lý 97 triệu đồng; Trích các Quỹ khen thưởng, phúc lợi 9,7 tỷ đồng; Sau khi trích các quỹ này, lợi nhuận còn lại là 0 đồng.

Kết luận của Thanh tra Bộ Tài chính cho biết, đến thời điểm thanh tra (tháng 4/2024), phương án phân phối lợi nhuận năm 2022 và 2023 của Công ty chưa được UBND thành phố Hà Nội phê duyệt. Lợi nhuận còn lại nộp thừa kỳ trước chuyển sang kỳ sau là 1,3 tỷ đồng.

Bị xử phạt hành chính do vi phạm quy định

Bên cạnh những vấn đề về quản lý tài chính, Thanh tra Bộ Tài chính cũng chỉ ra Công ty TNHH MTV Xổ số Thủ đô đã thực hiện mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán của các đại lý thấp hơn mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán tối thiểu theo quy định.

Cụ thể, công ty đã ban hành văn bản số 549/TB-XSKT ngày 14/9/2020 về việc ký lại hợp đồng đại lý bán vé cấp 2, trong đó quy định mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán từ 5 đến 10 triệu đồng đối với các đại lý thuộc địa bàn của lý của một số chi nhánh.

Văn bản số 802/TB-XSKT ngày 16/12/2020 về việc ký lại hợp đồng đại lý bán vé cấp 1, trong đó có 4/12 đại lý ký quỹ 150 triệu đồng; 8/12 đại lý ký quỹ 100 triệu đồng. Qua kiểm tra 15 hồ sơ ký quỹ của đại lý cấp 1 và 8 hồ sơ ký quỹ đại lý cấp 2, Thanh tra Bộ Tài chính nhận thấy các đại lý có mức ký quỹ thấp hơn mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán tối thiểu.

15/15 đại lý cấp 1 có mức ký quỹ thấp hơn từ 2,6 đến 5,8 lần mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán tối thiểu; 5/8 đại lý cấp 2 có mức ký quỹ thấp hơn từ 0.3 đến 5.9 lần mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán tối thiểu.

"Việc Công ty quy định mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán của các đại lý như trên là chưa đúng quy định tại điểm a, khoản 4, Điều 18, Thông tư 75/2013/TT-BTC ngày 4/6/2023 của Bộ Tài chính, hướng dẫn chi tiết về hoạt động kinh doanh xổ số", Thanh tra Bộ Tài chính nêu rõ.

Ngày 25/4/2024, Thanh tra Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 160/QĐ-TTr xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty do đã có hành vi vi phạm nêu trên. Công ty đã thực hiện nộp tiền vào ngân sách Nhà nước.

Công ty báo cáo, do quy mô thị trường xổ số tại khu vực miền Bắc rất nhỏ so với miền Trung, miền Nam và đặc thù các đại lý của Công ty chủ yếu là cá nhân, doanh số bán thấp nên việc áp dụng mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán theo quy định hiện này thì công ty sẽ gặp nhiều khó khăn.

Về nội dung này, Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị lãnh đạo Công ty khẩn trương chỉ đạo các Phòng, ban, các Chi nhánh xổ số kiến thiết của Công ty rà soát, bổ sung đầy đủ các nội dung theo quy định đối với các hợp đồng đại lý xổ số. Rà soát, quy định mức đảm bảo nghĩa vụ thanh toán của đại lý xổ số theo đúng quy định để tránh rủi ro, không thu đủ tiền vé xổ số đã giao cho các đại lý.