Xuất khẩu được kỳ vọng gia tăng, giá cá tra có thể "nóng" nửa cuối năm 2023?

Theo số liệu thống kê của Hiệp hội chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu cá tra 6 tháng đầu năm 2023 của Việt Nam ước đạt 873 triệu USD, giảm 39% so với cùng kỳ. Trong đó, giảm mạnh nhất là tại thị trường Mỹ (giảm 61% so với cùng kỳ), thị trường Trung Quốc (giảm 39% so với cùng kỳ). Giá bán bình quân đạt khoảng 2,4 USD/kg, giảm 20,6% so với cùng kỳ.

Cụ thể, trong tháng 4, xuất khẩu cá tra ghi nhận sụt giảm mạnh do lạm phát tại Mỹ khiến giá hàng hóa tăng cao, người dân Mỹ cắt giảm chi tiêu ngay cả những mặt hàng giá trị thấp. Do đó, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ duy trì mức giảm sâu.

Sau khi mở cửa giao thương với Trung Quốc trở lại, sản xuất nội địa tại thị trường này cũng khó khăn hơn do nhu cầu tiêu thị của thị trường phục hồi chậm, chi tiêu của khách hàng yếu hơn so với dự kiến trước đó.

Sang tháng 5, xuất khẩu cá tra ghi nhận mức hồi phục nhẹ do lượng hàng tồn kho tại Mỹ còn lớn và sức tiêu thụ kém. Nhu cầu thị trường Trung Quốc vẫn duy trì mức thấp, chủ yếu tăng nhập khẩu các mặt hàng hải sản và tôm nguyên liệu giá rẻ để phục vụ cho ngành hàng gia công và chế biến xuất khẩu.

Tới tháng 6, xuất khẩu cá tra vẫn ở mức ảm đạm khi lạm phát tại nhiều thị trường vẫn ở mức cao đi cùng với sự kiểm soát chặt chẽ của thị trường nhập khẩu, liên quan đến kiểm soát an toàn thực phẩm và quy định về phòng chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Trong bối cảnh toàn cầu bước vào mùa lễ hội, các chuyên gia VCBS kỳ vọng ghi nhận sự phục hồi trong nửa cuối năm khi nhu cầu trữ kho tại các thị trường xuất khẩu gia tăng.

Bên cạnh đó, lạm phát đang dần hạ nhiệt ở Mỹ có thể góp phần kích thích tiêu dùng tại thị trường này. Hiện, hàng tồn kho tại Mỹ đã cạn dần, do đó, nhu cầu nhập hàng của họ sẽ quay trở lại để phục vụ mùa cao điểm lễ hội trong quý III. Đây có thể là yếu tố hỗ trợ giá cá tra tại khu vực Bắc Mỹ.

Tuy nhiên, nguồn cung cá tra có thể thiếu hụt khi giá giống quá cao, chất lượng cá giống không tốt. Vì vậy, giá cá tra nửa cuối năm 2023 có thể tăng trở lại.

Không chỉ vậy, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi vẫn ở mức cao do diễn biến thời tiết kém thuận lợi, nhiều khả năng các nhà sản xuất có thể tăng giá bản nhằm chia sẻ áp lực chi phí cho khách hàng.

Điểm thuận lợi trong nửa cuối năm đến từ hoạt động vận tải. Giá cước vận tải hiện nay đã giảm xuống mức thấp nhất so với cùng kỳ. Bên cạnh đó, nguồn cung tàu và thiết bị container đã đáp ứng đủ tại các cảng Châu Á, trong khi đó, các cảng tại Mỹ hầu như đạt tối đa công suất cho thấy tình trạng tắc nghẽn đã dần được xử lý.

Theo thống kê Hải quan Việt Nam, các nước Trung Đông như các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất hay Ả Rập Xê Út, các nước có nền kinh tế dầu mỏ khí đốt này được xác định sẽ là thị trường tiềm năng năm 2023 khi có giao thông đường biển, đường thủy và đường hàng không rất thuận tiện.

Mặc dù có tăng trưởng chậm lại do lạm phát, nhưng kinh tế khu vực này vẫn ở mức ổn định do những cơ hội thu lợi nhuận từ căng thẳng của chiến sự Nga - Ukraine. Nhìn chung nhu cầu tiêu dùng thực phẩm của các nước "hai đại dương, ba châu lục, năm biển" này không bị ảnh hưởng nặng nề như các thị trường khác.