Xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc sẽ ngày càng khó

Cụ thể, Trung Quốc sẽ siết chặt kiểm soát chất lượng, đóng gói và truy xuất nguồn gốc sản phẩm, các loại trái cây Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch.

Đó là thông tin được đưa ra tại Hội nghị giao thương trực tuyến sản phẩm hoa quả Việt Nam – Trung Quốc (Thượng Hải) 2020, do Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) phối hợp với Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Thượng Hải, Hiệp hội Rau quả Việt Nam và Hiệp hội Trái cây Thượng Hải tổ chức tại Hà Nội.

Tiềm năng xuất khẩu còn bỏ ngỏ

Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại Vũ Bá Phú cho biết, Việt Nam có quan hệ thương mại chặt chẽ và trực tiếp với nhiều tỉnh, thành phố của Trung Quốc. Trong đó Thượng Hải, thành phố lớn nhất Trung Quốc về dân số với hơn 24 triệu dân, là đối tác thương mại hết sức quan trọng. 

Tuy nhiên, ông Vũ Bá Phú cũng chỉ ra, thương mại giữa Việt Nam với thành phố Thượng Hải vẫn còn nhiều dư địa bỏ ngỏ, đặc biệt là thương mại các sản phẩm trái cây được ươm trồng và chế biến tại Việt Nam, do đó rất cần sự tích cực hơn nữa của các cơ quan và doanh nghiệp hai bên...

Phân tích lợi thế của hàng Việt Nam nói chung và hoa quả nói riêng tại thị trường Thượng Hải, ông Ninh Thành Công, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Thượng Hải cho biết: Việt Nam và Trung Quốc (bao gồm Thượng Hải) có nhiều thuận lợi để khai thác thế mạnh, tiềm năng thương mại sẵn có, nhất là trong lĩnh vực hoa quả. 

Việt Nam có nhiều nông sản, hoa quả vùng nhiệt đới, đặc trưng với khí hậu của Việt Nam và sản phẩm đạt tiêu chuẩn kỹ thuật cao đã được xuất khẩu sang nhiều thị trường khó tính như Liên minh châu Âu (EU), có sự bổ sung lớn có thể cung cấp cho thị trường Trung Quốc.

Trong khi đó, Thượng Hải và Hoa Đông là những khu vực năng động, phát triển của Trung Quốc, hệ thống siêu thị và thương mại điện tử phát triển. Với những tiềm năng mà hai bên vốn có, doanh nghiệp Việt Nam và Trung Quốc có nhiều điều kiện để tiếp tục phát triển hợp tác lâu dài.

Tuy nhiên, Việt Nam cần tổ chức, cơ cấu lại hệ thống sản xuất một cách bài bản dưới sự quản lý của Nhà nước mới có thể cạnh tranh với các thị trường trên thế giới.

Siết chặt quy định nhập khẩu

Ông Từ Trí, trợ lý tổng giám đốc quản lý chợ đầu mối rau quả Long Ngô (Thượng Hải, Trung Quốc), cho biết: Do ảnh hưởng dịch bệnh, Chính phủ Trung Quốc đặt ra những yêu cầu khắt khe về quy định sản xuất, chế biến và đóng gói như tăng cường truy xuất vùng trồng, đóng gói nông sản, đặt ra tiêu chuẩn cao hơn cho các nhà máy trái cây nhập khẩu.

Bởi vậy, chợ Long Ngô cũng đưa ra nhiều yêu cầu cao hơn với các nhà xuất nhập khẩu, trọng tâm là sản phẩm trái cây chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe.

Ông Viện Á Tường, tổng thư ký Hiệp hội trái cây Thượng Hải, cũng cho hay dù có lợi thế là đa dạng các loại hoa quả và vận chuyển thuận tiện, trái cây VN lại đang kém cạnh tranh hơn, do chi phí nhân công và vận chuyển tăng cao, tổn thất lớn.

Thậm chí có những loại trái cây được phát hiện có vi khuẩn gây hại nên hải quan không thông quan.

"VN là quốc gia có trái cây nhiệt đới ngon và có sản lượng lớn. Tuy nhiên, cần kiểm soát chất lượng, giảm chi phí bán hàng. Chất lượng tốt, giá phải chăng, cạnh tranh, trái cây chất lượng cao, có thương hiệu mới có thể chiếm lĩnh thị trường" - ông Tường cho hay.

Trong khi đó, theo ông Hoàng Văn Hoàng, giám đốc điều hành Công ty cổ phần TMS thương mại, dù chất lượng trái cây VN ngày càng được nâng cao, nhưng vẫn bị thua thiệt ở thị trường này do những đầu mối thu mua của Trung Quốc quyết định giá cả.

Chẳng hạn, đối diện với cửa khẩu Tân Thanh (VN) - địa chỉ xuất khẩu chủ lực của nhiều loại hoa quả VN (dưa hấu, thanh long...) - là chợ đầu mối nông sản Pò Chài (Trung Quốc), chuyên thu gom các loại hoa quả và trái cây của VN.

Các đầu nậu tại chợ này sẽ nhận thông tin từ thương lái đang thu mua tại VN, rồi phân quyền và phát giá tới các chủ vựa và nhà máy tại VN. Do vậy, các loại trái cây VN được xuất khẩu chính ngạch vào thị trường này đều bị thương lái Trung Quốc khống chế.