Băn khoăn khả năng thu hồi 3.500 tỷ tại “đế chế” chị em Đặng Thị Hoàng Yến

Công ty cổ phần Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (Mã: ITA) do bà Đặng Thị Hoàng Yến làm Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc mới đây công bố báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm 2019 đã soát xét.

Một trong những nội dung được đơn vị kiểm toán độc lập (Ernst & Young) nhấn mạnh trong báo cáo tài chính sau soát xét của Tập đoàn Tân Tạo liên quan đến nghĩa vụ nợ tiềm tàng của doanh nghiệp đối với một số dự án khu công nghiệp của công ty.

Kiểm toán đề cập, ITA của bà Đặng Thị Hoàng Yến được Nhà nước cho thuê đất để đầu tư, xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng khu công nghiệp. Cho đến ngày 30/6/2019, Tân Tạo đã ghi nhận doanh thu một lần cho toàn bộ thời gian cho thuê lại đất tại Khu Công nghiệp Tân Tạo – Khu Mở Rộng trên tổng diện tích là 904.047 mét vuông và Khu Công nghiệp Tân Đức trên tổng diện tích 1.876.498 mét vuông.

Theo Luật Đất đai 2013 và các nghị định hướng dẫn, Tân Tạo có nghĩa vụ nộp tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian thuê của diện tích đất đã được cho thuê lại nói trên, số tiền này có thể có chênh lệch với số tiền mà Tân Tạo đã trích trước.

Tân Tạo của bà Đặng Thị Hoàng Yến cũng xác định giá vốn tương ứng của diện tích đã được cho thuê lại bao gồm tiền thuê đất phải trả dựa trên đơn giá thuê đất, được ước tính theo hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm và các phụ lục hợp đồng liên quan đã được kí kết với cơ quan có thẩm quyền. Vào ngày 30/6 năm nay, Tân Tạo đã trích trước tiền thuê đất cho phần diện tích đất này là hơn 27 tỷ đồng.

Tuy nhiên, vào ngày lập báo cáo tài chính hợp nhất 6 tháng đầu năm, Tân Tạo đang trong quá trình làm việc với các cơ quan Nhà nước để xác định tiền thuê đất phải trả cho diện tích đã được cho thuê lại nêu trên.

Tân Tạo cho biết công ty đã nộp các hồ sơ cần thiết đến cơ quan nhà nước và đang chờ phản hồi từ các cơ quan này. Kết quả tiền thuê đất chính xác cuối cùng hiện chưa xác định được.

Ngoài ra, đơn vị kiểm toán lưu ý về khả năng thu hồi khoản đầu tư và phải thu từ hai công ty có liên quan của Tân Tạo với tổng trị giá hơn 3.500 tỷ đồng.

Cụ thể, tại ngày 30/6/2019, trong tổng số hơn 3.500 tỷ đồng đầu tư và phải thu, Tân Tạo của bà Đặng Thị Hoàng Yến ghi nhận khoản đầu tư vào CTCP Đầu tư và Phát triển Năng lượng Tân Tạo (TDEC) và CTCP Năng lượng Tân Tạo 2 (TEC 2) với giá trị lần lượt là gần 1.753 tỷ đồng và 417,7 tỷ đồng, tương ứng tỷ lệ sở hữu 19% và 10%. Ngoài ra, ITA còn có khoản phải thu từ TEDC với số tiền 1.342,7 tỷ đồng.

“ITA chưa đánh giá được chắc chắn khả năng thu hồi của các khoản đầu tư và khoản phải thu nói trên do việc này phụ thuộc vào khả năng tiếp tục thực hiện dự án Nhiệt điện Kiên Lương. Vào ngày của báo cáo tài chính hợp nhất bán niên soát xét, lãnh đạo Tân Tạo đang trong quá trình xin các phê duyệt cần thiết từ các cơ quan Nhà nước cho dự án Nhiệt điện Kiên Lương. Kết quả sau cùng chưa được xác định tại ngày lập báo cáo tài chính”, kiểm toán nhấn mạnh.

Cũng trong báo cáo này, Tân Tạo của bà Đặng Thị Hoàng Yến cho biết, ITA đang phải thu trên 1.287 tỷ đồng từ việc cho TEDC thuê đất của Tân Tạo tại khu Nhiệt điện Kiên Lương. Số tiền này sẽ đến hạn vào ngày 1/1/2020. Ngoài ra, TEDC còn nhận trước từ Tân Tạo số tiền hơn 55,5 tỷ đồng, tổng số tiền phải thu là gần 1.343 tỷ đồng.

Tân Tạo đang trong quá trình kiến nghị lên các cơ quan nhà nước để làm rõ vấn đề dự án Nhiệt điện Kiên Lương không được phê duyệt như kế hoạch ban đầu. Đồng thời, Tân Tạo cũng đang xin tiếp tục triển khai vào dự án điện Quốc gia theo kế hoạch dự kiến được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào năm 2021.

Ngoài ra, Tân Tạo cho biết công ty đã đánh giá giá trị thu hồi của dự án Nhiệt điện Kiên Lương bằng cách ước tính giá trị thanh lí dự án theo giá trị thị trường đất tại khu vực lân cận để chứng minh rằng giá trị thu hồi từ thanh lí dự án là đủ để hoàn trả khoản phải thu từ TEDC và khoản đầu tư vào TEDC và TEC 2.

Theo đó, Ban giám đốc ITA kết luận rằng, khoản nợ phải thu TEDC và khoản đầu tư tại TEDC và TEC2 là không suy giảm và có khả năng thu hồi. Vì vậy, Tân Tạo không trích lập bất kì khoản dự phòng nào mà ghi nhận số tiền đầu tư và phải thu liên quan tới TEDC và TEC 2 theo giá gốc.

Tại ngày 30/6/2019, TEDC và TEC 2 đang nắm giữ vốn chủ sở hữu của CTCP Năng lượng Tân Tạo (TEC) với tỷ lệ lần lượt là 72% và 14%. TEC đang là chủ đầu tư phát triển dự án Nhiệt điện Kiên Lương. Giá trị chi phí sản xuất, kinh doanh dài hạn của Tân Tạo tại Trung tâm Nhiệt điện Kiên Lương là 572 tỷ đồng.

Về kết quả kinh doanh, sau soát xét, lợi nhuận sau thuế 6 tháng của Tân Tạo đạt 129,4 tỷ đồng, cao hơn 23,4% so với trước soát xét và tăng gấp gần 3 lần cùng kỳ năm ngoái.

Tính đến cuối tháng 6/2019, tổng tài sản của Tân Tạo gần 13.621 tỷ đồng, tăng 4% so thời điểm đầu năm, chủ yếu do tăng khoản mục hàng tồn kho thêm 10% so với đầu năm, lên 4.817 tỷ đồng.

Nhắc đến ITA, không ít người nhớ đến thời kỳ hoàng kim của chị em nhà họ Đặng là bà Đặng Thị Hoàng Yến và ông Đặng Thành Tâm khi sáng lập và điều hành doanh nghiệp trở thành đơn vị phát triển bất động sản công nghiệp hàng đầu Việt Nam.

Nhiều năm về trước, trong danh sách những nữ doanh nhân quyền lực nhất, giàu có nhất không bao giờ thiếu tên Đặng Thị Hoàng Yến, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (ITA). Có thời điểm, bà Đặng Thị Hoàng Yến lọt vào Top 5 phụ nữ giàu nhất thị trường chứng khoán Việt Nam. 3 năm liền, bà Đặng Thị Hoàng Yến có mặt trong danh sách 10 người giàu nhất trên TTCK Việt Nam (2008-2010)

Trong khi đó, ông Đặng Thành Tâm – em trai bà Yến cũng từng là người giàu nhất trong danh sách năm 2007.

Bà Đặng Thị Hoàng Yến và em trai Đặng Thành Tâm. 

Nhưng, “bi kịch” xảy đến với cổ đông ITA kể từ năm 2011 khi doanh nghiệp này liên tục công bố những báo cáo tài chính với các số liệu lao dốc, thậm chí còn thua lỗ. Lợi nhuận sau thuế của ITA về “đáy” chỉ còn hơn 8 tỷ đồng vào năm 2017 và tăng đột biến lên trên 80 tỷ đồng vào năm 2018.

Trên sàn chứng khoán, cổ phiếu ITA từng một thời được xem là cổ phiếu "trụ" trên thị trường chứng khoán, hiện chỉ giao dịch quanh ngưỡng 3.000 đồng/cp, tương ứng với vốn hóa của Tân Tạo chỉ 3.100 tỷ đồng.

Cũng trong giai đoạn khó khăn này, 7 năm liên tiếp kể từ năm 2013, bà Đặng Thị Hoàng Yến liên tục vắng mặt một cách bí ẩn tại các phiên họp thường niên của doanh nghiệp. Người thay thế vị trí chủ toạ của bà Yến là ông Đặng Thành Tâm (em trai bà Yến), mặc dù bà Đặng Thị Hoàng Yến vẫn ký các văn bản của HĐQT. Trong báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm 2019, bà Đặng Thị Hoàng Yến vẫn tham dự đủ cả 4 cuộc họp, tương ứng với tỷ lệ tham dự 100%. Báo cáo tài chính soát xét này do Chủ tịch - Tổng Giám đốc Đặng Thị Hoàng Yến kí tên và đóng dấu.