Bị cắt giảm 70% ngân sách là nguyên nhân CDC Trung Quốc chậm trễ cảnh báo dịch virus corona?

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh không có thẩm quyền cảnh báo dịch bệnh

Tờ CNBC dịch lại bài phỏng vấn bằng tiếng Trung của ông Zhong Nanshan (một trong những người đầu tiên cảnh báo đại dịch SARS hồi năm 2003 và đóng vai trò nòng cốt trong kiểm soát dịch bệnh) cho thấy ngoại trừ việc báo cáo lên các cấp cao hơn có thẩm quyền, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc (CDC) không có quyền đưa ra bất cứ quyết định nào cho những động thái phòng dịch tiếp theo. Luật pháp Trung Quốc về vấn đề phòng chống kiểm soát dịch bệnh quy định rằng chỉ có các cơ quan quản lý y tế mới có thẩm quyền tuyên bố một dịch bệnh đến cộng đồng.

Do hệ quả của việc thiếu thẩm quyền như vậy, công chúng đã mất nhiều tuần để được cảnh báo và hiểu rõ về dịch virus corona, bệnh dịch cho đến nay đã giết chết hơn 3.000 người trên toàn thế giới. Theo ông Zhong, việc trì hoãn cảnh báo trong 5 ngày có thể khiến số ca nhiễm virus corona tăng gấp đôi, kèm theo đó là nguy cơ lây nhiễm cho hàng trăm ngàn người khác.

“Các nhà khoa học Trung Quốc đã xác nhận sự xuất hiện của chủng virus corona mới từ ngày 31/12. Chúng tôi cũng tìm cách phân lập chủng virus vào ngày 3/1 và báo cáo lên Liên Hợp Quốc cũng như các cơ quan dịch tễ Trung Ương và địa phương trong nỗ lực kiểm soát dịch bệnh. Đồng thời, chúng tôi phát hiện ra khả năng lây nhiễm của virus từ người sang người trước khi công chúng được cảnh báo vào ngày 20/1” - ông Zhong Nanshan cho hay.

Tuy nhiên, đến cuối tháng 1/2020, chính phủ Trung Quốc mới bắt đầu cảnh báo công dân và phong tỏa hàng loạt thành phố ở Hồ Bắc như một động thái chống sự lây lan của dịch virus corona. Rõ ràng, động thái này là quá muộn.

“Thay vì là một đơn vị thuộc Ủy ban Y tế Quốc gia,Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc nên có thẩm quyền tương tự như các CDC ở nhiều quốc gia khác trên thế giới” - ông Zhong nhận định.

Chính phủ Trung Quốc đã cắt giảm 70% ngân sách của CDC

Bên cạnh vấn đề thẩm quyền, nhiều chuyên gia chỉ ra rằng Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc đã bị cắt giảm ngân sách và nhân lực mạnh mẽ trong năm năm qua, dẫn đến nguồn lực cho việc nghiên cứu và cảnh báo dịch bệnh không đủ.

Tính từ năm 2015 đến nay, Ủy ban Y tế Quốc gia đã cắt giảm 70% phân bổ ngân sách cho Trung tâm này, từ mức cao nhất là 1,1 tỷ nhân dân tệ (157,5 triệu đô la) vào năm 2015 (trong đợt bùng phát dịch cúm gia cầm H7N9 và lây lan sang con người) xuống còn 284 triệu NDT năm 2019, theo phân tích của CNBC.

Nhìn chung, chính phủ Trung Quốc đã cắt giảm chi tiêu hơn 30% cho các vấn đề y tế công cộng từ năm 2015 đến nay.

Tuy nhiên, ông Zhong Nanshan cũng nhấn mạnh rằng nhờ những nỗ lực kiểm soát dịch bệnh mạnh mẽ và quyết liệt của chính quyền Trung Quốc, ông hy vọng dịch virus corona tại Trung Quốc sẽ hoàn toàn được kiểm soát vào cuối tháng 4.

Tính đến sáng 2/3, Trung Quốc đại lục hiện có 80.026 ca nhiễm virus corona cùng 2.912 ca tử vong được xác nhận. Số ca nhiễm virus corona trên toàn cầu tăng lên 88.436 với 3.041 ca tử vong được báo cáo.