Các công ty nông nghiệp Úc lao đao vì sức ép từ Trung Quốc

“Các doanh nghiệp thành viên (Phòng Thương mại Úc) đang quan ngại về nguy cơ phải sa thải người lao động trong thời gian tới. Đặc biệt là các doanh nghiệp trong ngành rượu và nông nghiệp, vì rượu vang và nông sản xuất khẩu từ Úc sang Trung Quốc đang phải đối mặt với nhiều rào cản” - trích lời Giám đốc điều hành Phòng Thương mại Úc Nick Coyle.

Hơn một nửa trong số 46 công ty được khảo sát cho rằng các hạn chế xuất khẩu sẽ gây ra tình trạng mất việc làm. Mối lo ngại càng mạnh mẽ hơn trong ngành công nghiệp rượu vang, khi 73% doanh nghiệp tham gia khảo sát lo sợ phải sa thải người lao động. Cuộc khảo sát được Phòng Thương mại Úc thực hiện từ tháng 9 đến tháng 11 năm nay, giai đoạn căng thẳng Trung Úc leo thang đỉnh điểm.

Nhiều mặt hàng nông nghiệp Úc đang phải đối mặt với thuế quan và nhiều hạn chế từ Trung Quốc kể từ khi quan hệ song phương xấu đi hồi tháng 3 năm nay.

Mới đây nhất, hồi tháng trước, Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã đưa ra hàng loạt cảnh báo tới các nhà xuất khẩu về việc tìm thấy một loài gây hại là bọ cánh cứng Ips grandicollis trong gỗ tròn nhập khẩu từ Queensland (Úc). Ngoài ra, hải quan Trung Quốc cũng cấm nhập khẩu lúa mạch từ nhà xuất khẩu ngũ cốc Úc Emerald Grain sau khi phát hiện tình trạng ô nhiễm cỏ dại trong một lô hàng. Ít ngày sau, Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố áp thuế lên tới hơn 212% với sản phẩm rượu vang nhập khẩu Úc.

Từ đầu năm đến nay, sau khi Canberra kêu gọi một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc dịch Covid-19, Bắc Kinh đã liên tục nhắm vào các mặt hàng nông sản xuất khẩu Úc, từ tôm hùm, thịt bò cho đến lúa mạch. Đáng chú ý, Trung Quốc là một trong những thị trường lớn nhất của hàng nông sản xuất khẩu Úc.

Vào tháng 6, trong nỗ lực "phản đòn" Trung Quốc, Thủ tướng Úc Scott Morrison đã ủy quyền cho Ban Đánh giá Đầu tư Nước ngoài (FIRB) của nước này xem xét hạn chế đầu tư trên cơ sở an ninh quốc gia. Tuy nhiên theo Phòng Thương mại Úc, gần một nửa thành viên được khảo sát không đồng tình với việc Canberra tăng cường giám sát đầu tư nước ngoài. Tom Luckock, Phó chủ tịch Phòng Thương mại Úc tại Trung Quốc cho hay ông lo ngại phản ứng từ Bắc Kinh sau quyết định của FIRB sẽ gây ra nhiều rào cản cho các doanh nghiệp Úc đang đầu tư và kinh doanh tại Trung Quốc.

Nick Marro, nhà phân tích hàng đầu về thương mại toàn cầu tại Economist Intelligence Unit thì cho hay: “Từ góc độ thương mại thuần túy, Úc và Trung Quốc đang không nằm trong kịch bản chiến tranh thương mại. Sự gây hấn hoàn toàn đến từ Trung Quốc. Cho đến nay, chúng ta chưa thấy Úc cấm hay áp thuế loạt mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc”.

Một cuộc thăm dò hồi tháng 10 của Pew Research cho thấy 81% người Úc có cái nhìn tiêu cực về Trung Quốc, bất chấp nước này là đối tác thương mại lớn nhất của Úc đến thời điểm hiện tại. 

Các sản phẩm khai khoáng là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Úc sang Trung Quốc vào năm 2019 với kim ngạch 71,4 tỷ USD. Xếp thứ hai là các sản phẩm chế biến từ động vật bao gồm các loại thịt. Ước tính Úc xuất khẩu khoảng 11,4 tỷ USD thịt và các sản phẩm liên quan sang thị trường tỷ dân này.