Một cuộc cách mạng hành chính đang tới rất gần. Và “người gác cửa” đầu tiên không ai khác, chính là đội ngũ cán bộ cấp cơ sở.

Nếu chỉ nhìn vào hạ tầng công nghệ - phần mềm, thiết bị - người ta dễ bị cuốn theo cảm giác rằng số hóa chính quyền là câu chuyện của kỹ thuật. Nhưng thực tế, yếu tố sống còn không nằm trong máy móc, mà nằm ở con người. Chính xác hơn, là ở cán bộ.

Thẳng thắn mà nói, đầu tư phần mềm hiện đại đến mấy cũng sẽ trở thành “đồ trưng bày”, nếu người sử dụng không được đào tạo bài bản. "Lóng ngóng" trong buổi chạy thử sáng 20/6, là minh chứng không thể rõ hơn.

Nhưng cũng từ đó, một điểm sáng hiện ra: Lãnh đạo tỉnh không né tránh thực tế. Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, ông Phạm Anh Tuấn, không chỉ giám sát hệ thống mà còn trực tiếp hỏi ý kiến người dân, lắng nghe từng trải nghiệm cụ thể.

Một người dân phường Quy Nhơn, ông Nguyễn Quốc Anh, chỉ mất 5 phút để hoàn tất thủ tục tách thửa – một con số đáng mừng. Nhưng niềm vui ấy sẽ chỉ có ý nghĩa lâu dài khi phía sau nó là một hệ thống vận hành ổn định và một đội ngũ cán bộ được chuẩn bị kỹ càng.

Việc Bình Định tổ chức đào tạo trực tuyến, chia nhóm chuyên sâu theo lĩnh vực, là cách làm đúng hướng. Nhưng đáng chú ý hơn cả là thông điệp rất rõ ràng từ lãnh đạo tỉnh: “Phải cầm tay chỉ việc”, “làm không được thì thay”, “có KPI để đánh giá”.

Sự thẳng thắn ấy không chỉ thể hiện quyết tâm, mà còn đặt ra một nguyên tắc rất căn bản: muốn chính quyền số vận hành hiệu quả, thì cán bộ phải thay đổi trước.

Và để thay đổi, không chỉ cần đào tạo mà còn cần… chọn đúng người. Không cần nhiều, nhưng phải tinh. Không cần “cán bộ số lượng lớn”, mà cần “cán bộ chất lượng cao”.

"Chúng tôi sẽ đào tạo trực tiếp, chuyên sâu cho Bí thư, Chủ tịch xã phường, cán bộ chủ chốt, qua đào tạo sẽ sàng lọc cán bộ một lần nữa. Ai ở vị trí nào phù hợp với năng lực, sở trường sẽ sắp xếp lại. Hằng năm, đánh giá cán bộ bằng KPI (chỉ số đo lường hiệu suất làm việc), nếu không hoàn thành nhiệm vụ sẽ thay thế ngay".

Ngày 1/7 tới, bộ máy chính quyền cấp huyện tại Bình Định sẽ dừng hoạt động, nhường chỗ cho cấp xã, phường được phân cấp sâu, vận hành số hóa. Đây là một cuộc “đổi người giữa dòng” không dễ dàng, và chắc chắn sẽ có xáo trộn. Nhưng đó cũng là thời điểm để chọn lọc lại đội ngũ, để xây dựng một nền hành chính gọn gàng hơn, hiện đại hơn – và gần dân hơn.

Ở thời điểm “chuyển giao”, khi dữ liệu phải tạm dừng chuyển giao từ 28 đến 30/6, lãnh đạo tỉnh yêu cầu: Dịch vụ công không được gián đoạn. Đó là một áp lực rất lớn – không chỉ cho hệ thống, mà cho từng cán bộ ở tuyến đầu.

Không có phần mềm nào giúp dân điền biểu mẫu, nếu cán bộ không biết hướng dẫn. Không có hệ thống nào xử lý “tình huống bất thường” nếu người vận hành chỉ biết làm theo mẫu. Và cũng không có chính quyền số nào “đi vào lòng dân”, nếu tinh thần phục vụ vẫn là “chờ chỉ đạo”.

Thành công của chuyển đổi số, cuối cùng vẫn quay về một chữ: Cán bộ.

Công nghệ có thể mua. Phần mềm có thể lập trình. Nhưng tư duy phục vụ, kỹ năng xử lý, tinh thần trách nhiệm – chỉ có thể được rèn luyện qua đào tạo, sàng lọc và thực tiễn.

Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đã nhìn thấy điều đó. Ông không né tránh những điểm còn “lóng ngóng”, mà yêu cầu họp rút kinh nghiệm, đào tạo thêm, phân nhóm chuyên sâu. Quan trọng hơn, ông thể hiện sự trân trọng với những cán bộ cấp huyện – những người sắp hoàn thành sứ mệnh trong bộ máy cũ – và đang chuyển giao sang một giai đoạn mới.

Tinh thần tri ân ấy càng cho thấy, đổi mới bộ máy không có nghĩa là phủ nhận công lao quá khứ, mà là tiếp nối và phát triển.

Và như chính ông đã nói: “Đây là sứ mệnh lịch sử”. Mà đã là sứ mệnh, thì không có chỗ cho sự qua loa, làm cho có.

Cán bộ xã, phường là người dân gặp đầu tiên khi đi làm thủ tục. Muốn chính quyền số đi vào lòng dân, người đầu tiên phải thay đổi – là cán bộ.

Phóng viên Etime đặt câu hỏi thẳng: “Đào tạo cán bộ đại trà trực tuyến đã làm rồi. Liệu đã đến lúc Bình Định cần chọn cán bộ tinh, đào tạo trực tiếp, chuyên sâu, không cần đông?”

Chủ tịch Phạm Anh Tuấn không né tránh: “Chắc chắn rồi, đã có kế hoạch bài bản, phải có chọn lọc để đào tạo trực tiếp, chuyên sâu. Phải cầm tay chỉ việc. Quan trọng là chọn đúng người, không cần nhiều, nhưng phải chất lượng. Hằng năm, đánh giá cán bộ bằng KPI (chỉ số đo lường hiệu suất làm việc), nếu không hoàn thành nhiệm vụ sẽ thay thế ngay”.

Trước thời khắc lịch sử sáp nhập với Gia Lai. Tinh thần cầu thị, "nói thật, làm thật" và sự ưu tiên đúng chỗ – vào con người, Bình Định đang cho thấy họ không xem chuyển đổi số là một dự án công nghệ, mà là một hành trình cải cách hành chính sâu sắc.

Và hành trình đó, chỉ có thể bắt đầu từ đội ngũ cán bộ xã, phường – những người sẽ “gõ cửa từng nhà”, thay vì để dân “gõ cửa từng phòng”.

×