Một địa phương phía Bắc đề xuất xác định lại giá nhà ở xã hội vì "bán ế"
Tính đến 1/9/2023, tỉnh Bắc Ninh đang triển khai 51 dự án nhà ở xã hội, trong đó có 22 dự án nhà ở công nhân. Đến nay có 7 dự án nhà ở công nhân hoàn thành nhưng số công nhân đăng ký mua nhà rất ít, nên tỉnh đang ế hơn 1.300 căn nhà.
UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ rõ theo quy định hiện hành, dự án nhà ở xã hội được đầu tư xây dựng đồng bộ, bao gồm phần hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội theo quy hoạch xây dựng, quy chuẩn xây dựng và các quy định của pháp luật. Đối với các dự án có quy mô vừa và nhỏ, các công trình hạ tầng xã hội được hợp khối vào công trình chính, dẫn đến tiết kiệm chi phí, giảm giá thành, phù hợp với thu nhập và khả năng chi trả của các đối tượng xã hội.
Tuy nhiên, đối với các dự án nhà ở xã hội có quy mô lớn (hình thành đơn vị ở với quy mô hơn 4.000 người), chi phí đầu tư phần hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội là rất lớn. Chi phí này được phân bổ vào giá bán/giá cho thuê/cho thuê mua, dẫn đến giá thành cao, không phù hợp với thu nhập và khả năng chi trả của các đối tượng xã hội. Bên cạnh đó, việc quản lý, vận hành các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội sau đầu tư được bàn giao cho cư dân, do Ban Quản trị thực hiện không đảm bảo tính chuyên nghiệp và hiệu quả.
Từ thực trạng trên, UBND tỉnh Bắc Ninh đề xuất cần quy định cụ thể về phương pháp xác định giá bán/cho thuê/cho thuê mua đối với trường hợp các khu nhà ở xã hội có quy mô lớn với đầy đủ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ (có thể quy định việc phân bổ 100% chi phí đầu tư ngoài khu đất xây dựng nhà ở xã hội cho phần kinh doanh thương mại).
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bắc Ninh cho biết dù tỉnh triển khai đầu tư xây dựng hàng chục ngàn căn nhà ở công nhân, nhưng dường như công nhân làm việc trên địa bàn tỉnh lại không mặn mà với việc mua nhà ở công nhân.
Trong số 7 dự án nhà ở công nhân đã hoàn thành, hoàn thành một phần tại Bắc Ninh, cung cấp ra thị trường khoảng 4.000 căn hộ hoàn thiện, nhưng số công nhân làm việc trong các khu công nghiệp đăng ký mua nhà rất ít. Thời gian qua, các chủ dự án đã rao bán 1.681 căn nhà ở công nhân nhưng số lượng bán được rất ít, hiện 7 dự án đang ế 1.324 căn nhà.
Theo UBND tỉnh Bắc Ninh, nguyên nhân do đa số công nhân là người ngoại tỉnh, có tính chất cư trú không ổn định, thường xuyên di chuyển, thay đổi vị trí việc làm. Mặt khác thu nhập của công nhân còn thấp, vì thế việc bán, cho thuê, thuê mua nhà ở công nhân ở Bắc Ninh thời gian qua rất chậm.
Để tăng tính hấp dẫn của nhà ở công nhân, tỉnh Bắc Ninh đã kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu, bổ sung các cơ chế ưu đãi đặc biệt hơn nữa đối với nhà lưu trú công nhân, nhà ở xã hội dành cho công nhân. Đi kèm với đó là hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, các quy định, hướng dẫn cụ thể về quản lý, phát triển đồng bộ loại hình nhà ở này.