Mỹ đưa Trung Quốc khỏi danh sách thao túng tiền tệ trước lễ ký thỏa thuận thương mại

Quyết định đưa Trung Quốc ra khỏi các quốc gia thao túng tiền tệ được thực hiện sau hơn 5 tháng Trung Quốc nằm trong danh sách này. Hồi tháng 8/2019, khi căng thẳng Mỹ - Trung leo thang, Washington bất ngờ dán nhãn thao túng tiền tệ với Trung Quốc sau khi đồng NDT xuyên ngưỡng 7 NDT đổi 1 USD lần đầu tiên kể từ khủng hoảng tài chính 2008. 

Hành động này đã gây ra những tranh cãi lớn vào thời điểm đó, truyền thông Trung Quốc thậm chí còn cáo buộc Mỹ “hoang tưởng” khi dán nhãn thao túng tiền tệ với nước này. Còn Thống đốc Ngân hàng Trung Ương Trung Quốc Yi Gang thì ngay lập tức lên tiếng phủ nhận thao túng tiền tệ, tuyên bố Bắc Kinh không muốn tham gia vào một cuộc chiến tranh tiền tệ với Washington.

Việc Mỹ dán nhãn thao túng tiền tệ với Trung Quốc thời điểm đó đã làm tăng nguy cơ mở ra một mặt trận thứ ba trong cuộc chiến tranh lạnh giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới: mặt trận chiến tranh tiền tệ sau chiến tranh thương mại và công nghệ.

Theo như tiêu chí để dán nhãn thao túng tiền tệ của Kho bạc Mỹ, một quốc gia sẽ bị coi là thao túng tiền tệ nếu đáp ứng 3 tiêu chí: thặng dư thương mại song phương với Mỹ từ 40 tỷ USD trở lên, thặng dư tài khoản vãng lai ít nhất 2% GDP và liên tục có hành động can thiệp vào thị trường ngoại hối để giữ tiền tệ ở mức suy yếu, với tích lũy dự trữ ngoại hối ít nhất 2% GDP trong 6-12 tháng trước đó. Trong trường hợp của Trung Quốc, nước này mới chỉ có tiêu chí đầu tiên là phù hợp. Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định rằng quyết định dán nhãn thao túng tiền tệ với Trung Quốc cũng “tùy tiện” như quyết định trừng phạt thuế quan hàng hóa Trung Quốc của ông Trump.

Giờ đây, khi hai nước sắp ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, Bộ Tài chính Mỹ bất ngờ xóa tên Trung Quốc khỏi danh sách này. Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin thì lý giải trong một tuyên bố rằng Trung Quốc đã thực hiện các cam kết có thể thực thi nhằm kiềm chế sự mất giá của đồng NDT một cách minh bạch và trách nhiệm. S&P 500 đã lập đỉnh kỷ lục mới sau thông tin này.

Phái đoàn thương mại Trung Quốc do Phó Thủ tướng Lưu Hạc dẫn đầu sẽ có mặt tại Washington trong hai ngày 13-15/1 để tiến chuẩn bị cho việc ký kết thỏa thuận Mỹ Trung giai đoạn 1. Lễ ký kết thỏa thuận dự kiến diễn ra vào 15/1. Sau đó một ngày, Tổng thống Donald Trump sẽ bay sang Trung Quốc để thúc đẩy đàm phán thỏa thuận giai đoạn 2, theo như những gì ông từng tiết lộ với giới truyền thông.

Nội dung thỏa thuận được cho là sẽ đề cập tới cam kết tăng mua 40-50 tỷ USD nông sản Mỹ của Trung Quốc. Bắc Kinh cũng cam kết tăng cường nhập khẩu thêm 200 tỷ USD hàng hóa dịch vụ từ Mỹ trong 2 năm, theo tiết lộ của Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin. “Một thỏa thuận rất lớn giữa hai quốc gia” - ông Mnuchin khẳng định. Trong bối cảnh đó, việc xóa cáo buộc thao túng tiền tệ với Trung Quốc có thể xem là một động thái thiện chí tích cực từ Washington.

Dù vậy, quyết định xóa Trung Quốc khỏi danh sách các quốc gia thao túng tiền tệ đã nhận về sự chỉ trích từ một số nghị sĩ, dẫn đầu là Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Chuck Schumer. “Trung Quốc là kẻ thao túng tiền tệ, đó là một sự thật” - ông Chuck Schumer cho hay.