Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Sỹ Bảy đã ký ban hành Kết luận thanh tra số 138/KL-TTCP về công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng, quản lý đầu tư xây dựng và quản lý, sử dụng đất đai tại TP Cần Thơ, giai đoạn 2015 - 2022.

Thanh tra Chính phủ chỉ ra số tiền vi phạm lớn

Theo kết luận thanh tra, trên địa bàn TP Cần Thơ có 6 khu công nghiệp nằm trong quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt, gồm: Trà Nóc 1, Trà Nóc 2, Thốt Nốt, Hưng Phú 1, Hưng Phú 2 và Vĩnh Thạnh giai đoạn 1.

Tuy nhiên, cơ quan thanh tra phát hiện các chủ đầu tư tại Trà Nóc 1, Trà Nóc 2, Thốt Nốt và Hưng Phú 1 đã tự ý cho thuê lại đất trả tiền một lần cho 29 nhà đầu tư thứ cấp, trái với quy định của Luật Đất đai 2013, trong khi chính họ chỉ được Nhà nước cho thuê đất theo hình thức trả tiền hàng năm.

‎Kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ, sai phạm của Trung tâm xây dựng hạ tầng KCN Thốt Nốt khi chưa được UBND TP Cần Thơ giao đất, chưa đầu tư hạ tầng kỹ thuật, nhưng đã ký hợp đồng cho thuê đất trả tiền một lần với hai doanh nghiệp lớn: Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam, thanh toán hơn 55 tỷ đồng để thuê lại 6,03ha đất, xây dựng nhà máy trên 4,45ha. Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải: thanh toán hơn 52 tỷ đồng để thuê lại 2,56ha đất, xây dựng nhà máy trên 2,3ha.

Đặc biệt, các hợp đồng thuê lại đất nêu trên chưa được UBND TP Cần Thơ phê duyệt đơn giá, chưa hoàn tất thủ tục pháp lý, nhưng doanh nghiệp đã được bàn giao đất và triển khai xây dựng, gây hậu quả pháp lý và tài chính nghiêm trọng.

Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện Cục Thuế Cần Thơ đã thực hiện khấu trừ khoản tiền tự nguyện ứng trước giải phóng mặt bằng đối với 26 dự án chưa đúng quy định; chưa thực hiện thủ tục chuyển từ thuê đất nộp tiền thuê đất hàng năm sang thuê đất trả tiền một lần đối với diện tích mà chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng tại 4 khu công nghiệp đã cho 29 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất theo hình thức trả tiền một lần, vi phạm Luật Đất đai 2013.

"Tổng số tiền thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê, tiền phạt chậm nộp tạm tính hơn 123,5 tỷ đồng cần phải thu hồi về ngân sách nhà nước theo quy định", kết luận thanh tra nêu rõ.

UBND TP Cần Thơ và các cơ quan chức năng cũng chưa kịp thời đôn đốc, thu hồi quỹ đất 20% đất ở dành cho nhà ở xã hội đối với 3 dự án đầu tư theo quy định, tương đương diện tích 1,84ha. Việc chậm triển khai thực hiện chủ trương, chính sách về sắp xếp, đổi mới và phát triển Nông trường Sông Hậu, Nông trường Cờ Đỏ, theo cơ quan thanh tra, chưa đúng quy định của Chính phủ.

UBND TP Cần Thơ cũng ban hành quyết định thu hồi đất của Nông trường Sông Hậu giao cho Công ty cổ phần chế biến thực phẩm Sông Hậu và Công ty cổ phần chế biến phụ phẩm thủy sản Sông Hậu sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh là không phù hợp Nghị định 181/2004 của Chính phủ.

Số tiền trên 1 tỷ đồng do bồi thường, hỗ trợ không đúng khi thu hồi đất tại Dự án khu tái định cư quận Ninh Kiều (phường An Bình, quận Ninh Kiều) cũng được yêu cầu thu hồi về ngân sách.

"Những vi phạm nêu trên, nếu không được kịp thời phát hiện có nguy cơ gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước số tiền gần 213,5 tỷ đồng (tạm tính). Ngoài ra, số tiền phải thu nộp ngân sách nhà nước do các tổ chức nợ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tính đến hết năm 2022 là hơn 208,6 tỷ đồng và số tiền ký quỹ bảo đảm đầu tư hơn 193 tỷ đồng", Thanh tra Chính phủ chỉ rõ.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị xử lý trách nhiệm lãnh đạo TP Cần Thơ

Theo kết luận thanh tra, trách nhiệm đối với các tồn tại, hạn chế, khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc về Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ được phân công phụ trách, Chủ tịch Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể thành phố, Giám đốc các Sở, ngành (Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài chính, Nông nghiệp và PTNT), Cục trưởng Cục thuế, Trưởng ban quản lý KCX và KCN thành phố, Chủ tịch UBND các quận, huyện, Giám đốc Công ty TNHH MTV Nông nghiệp Cờ Đỏ (Nông trường Cờ Đỏ), Giám đốc Nông trường Sông Hậu, Thủ trưởng các cơ quan, tổ chức, cá nhân và các bộ phận có liên quan.

Trước những vi phạm mang tính hệ thống, kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND TP Cần Thơ tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các tập thể và cá nhân lãnh đạo UBND TP qua các thời kỳ.

Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh, cần làm rõ trách nhiệm trong việc buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát dẫn đến việc sử dụng đất sai mục đích, cho thuê đất trái luật, giao đất khi chưa đủ điều kiện, gây thất thoát ngân sách và làm méo mó thị trường bất động sản tại địa phương.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng yêu cầu trong quá trình thực hiện kết luận, nếu phát hiện hành vi có dấu hiệu gây thất thoát tài sản nhà nước, phải chuyển hồ sơ ngay cho cơ quan công an xử lý theo pháp luật.

Về mặt kinh tế, cơ quan thanh tra kiến nghị, thu hồi về ngân sách nhà nước tổng cộng hơn 463,8 tỷ đồng từ các sai phạm về thuê đất và sử dụng đất không đúng quy định. Giảm trừ khi quyết toán dự án hơn 2,5 tỷ đồng do vi phạm trong đầu tư xây dựng.

Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện công tác quản lý, sử dụng đất công tại TP Cần Thơ còn lỏng lẻo, kém hiệu quả. Một số khu đất tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, quyền thuê đất không đúng quy định, thiếu minh bạch, dễ phát sinh tiêu cực.

Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP Cần Thơ nghiêm túc tổ chức thực hiện đầy đủ, kịp thời các nội dung kết luận thanh tra. Có biện pháp khắc phục, chấn chỉnh, đồng thời xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân sai phạm.

Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Công an chỉ đạo cơ quan chức năng tiếp nhận thông tin đối với sai phạm của Trung tâm xây dựng hạ tầng KCN Thốt Nốt (giai đoạn 3); đối với 3 hợp đồng thuê đất của 2 doanh nghiệp là Công ty TNHH Wilmar Agro Việt Nam (ký 2 hợp đồng năm 2010 và 2014) và Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải (ký hợp đồng năm 2016) để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.

×