Tiết lộ "sốc" từ một Vụ trưởng: Đã có ngân hàng xin nới room tín dụng

Chiều 27/10/2023, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam tổ chức Hội nghị triển khai Công điện 990/CĐ-TTg ngày 21/10/2023 và đẩy mạnh triển khai chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ.

Tại hội nghị, ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) cho biết, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã và đang triển khai quyết liệt nhiều giải pháp đồng bộ nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần kiểm soát lạm phát, tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ thị trường, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp được dễ dàng tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, qua đó góp phần thúc đẩy quá trình phục hồi kinh tế phát triển bền vững. Theo đó, NHNN đã và đang quyết liệt đẩy mạnh triển khai đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp, chính sách.

Thứ nhất, điều hành CSTT chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Cụ thể:

Một là, điều hành nghiệp vụ thị trường mở linh hoạt, hỗ trợ duy trì thanh khoản dồi dào cho các TCTD, từ đó tạo điều kiện để TCTD giảm mặt bằng lãi suất. Theo dõi sát diễn biến thị trường tiền tệ, ngoại hối, NHNN liên tục duy trì chào mua có kỳ hạn giấy tờ có giá trên nghiệp vụ thị trường mở hàng ngày để sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản cho các TCTD, ổn định thị trường tiền tệ.

Đồng thời, điều hành giảm lãi suất chào mua giấy tờ có giá đồng bộ với các mức lãi suất điều hành khác của NHNN. Nhờ đó thanh khoản hệ thống TCTD được đảm bảo, giao dịch trên thị trường liên ngân hàng thông suốt, lãi suất liên ngân hàng VND giảm mạnh.

Hai là, điều hành giảm lãi suất để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế.

Theo đó, ngay từ đầu năm 2023 NHNN đã điều chỉnh giảm liên tục 04 lần các mức lãi suất điều hành với mức giảm 0,5-2,0%/năm, mặc dù lãi suất thế giới vẫn tiếp tục tăng và neo ở mức cao.

Đến nay mặt bằng lãi suất thị trường đã có xu hướng giảm mạnh (lãi suất VND tiền gửi và cho vay bình quân của các giao dịch phát sinh mới của các NHTM giảm hơn 2,0%/năm so với cuối năm 2022). Với tác động có độ trễ của chính sách sau 4 lần điều chỉnh giảm lãi suất và các biện pháp điều hành của NHNN, dự kiến mặt bằng lãi suất cho vay sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới.

Ba là, điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp với tình hình thị trường trong và ngoài nước, can thiệp linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ. Trong hơn 9 tháng đầu năm 2023, thị trường ngoại tệ và tỷ giá diễn biến tương đối ổn định, thanh khoản ngoại tệ thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ. NHNN mua được lượng lớn ngoại tệ từ các TCTD để bổ sung dự trữ ngoại hối nhà nước.

Tuy nhiên, từ giữa tháng 6/2023 đến nay, tỷ giá USD/VND chịu áp lực gia tăng do đồng USD trên thị trường quốc tế tăng trở lại, Fed tiếp tục duy trì CSTT thắt chặt và có xu hướng tăng lãi suất điều hành và giữ lãi suất ở mức cao, trong khi đó lãi suất VND giảm và ngày càng thấp khá xa so với lãi suất USD trên thị trường liên ngân hàng, từ đó gây áp lực lên tỷ giá VND.

Thứ hai, về điều hành tăng trưởng tín dụng, ngay từ đầu năm 2023, NHNN đã điều hành linh hoạt, thể hiện tính chủ động, dẫn dắt đối với nhu cầu tín dụng đối với thị trường, thông qua việc NHNN đã phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các TCTD ở mức cao hơn mọi năm, sát với ngưỡng định hướng của năm 2023.

Đồng thời, chỉ đạo các TCTD hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng kinh tế theo chủ trương của Chính phủ, đảm bảo hoạt động tín dụng an toàn, hiệu quả; tiếp tục kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.

Trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm thấp hơn so với kịch bản đề ra, các nguồn vốn trong nền kinh tế gặp khó khăn, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, ngày 10/7/2023, NHNN đã điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2023 cho các TCTD với mức đã phân bổ cho toàn hệ thống đến nay khoảng 14,5%.

Thứ ba, NHNN thường xuyên rà soát, hoàn thiện cơ chế, văn bản qui phạm pháp luật trong hoạt động cấp tín dụng nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động của các TCTD, đáp ứng nhu cầu vay vốn của người dân, doanh nghiệp, nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng ngân hàng cho nền kinh tế.

Kết quả, đến ngày 18/10/2023, tín dụng đối với nền kinh tế đạt khoảng 12,7 triệu tỷ đồng, tăng 6,78% so với cuối năm 2022. "Như vậy, xét về cân đối cung - cầu tín dụng cho thấy hệ thống đang dư cung tín dụng rất lớn", ông Quang nhấn mạnh.

Điều bất ngờ được vị vụ trưởng này tiết lộ đó là, mặc dù tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống hiện còn thấp so với cùng kỳ các năm trước như đề cập ở trên, nhiều TCTD tăng trưởng âm/thấp, hiện dư địa tăng trưởng còn nhiều, nhưng một số TCTD vẫn tăng trưởng tín dụng khá tốt và đề nghị NHNN tiếp tục điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho năm 2023. Do đó, NHNN đang khẩn trương rà soát để có phương án điều hành tín dụng những tháng cuối năm 2023 hợp lý, tạo điều kiện cho các TCTD có khả năng tăng trưởng tín dụng đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế.

Định hướng trong thời gian tới, ông Quang cho biết, NHNN sẽ điều hành tín dụng linh hoạt, đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của nền kinh tế nhưng không hạ chuẩn cấp tín dụng, đảm bảo an toàn hệ thống, phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô và không chủ quan với lạm phát. Đồng thời, điều tiết tiền tệ, thanh khoản thị trường hợp lý, điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp với điều kiện thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ.

Ngoài ra, NHNN đang khẩn trương rà soát, đánh giá tình hình thực hiện Thông tư 03 và Thông tư 06 để kịp thời ban hành các văn bản sửa đổi, bổ sung phù hợp với thực tiễn thị trường, tăng khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng cho nền kinh tế, đảm bảo an toàn hệ thống theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.