Việt Nam là nước cung cấp chè xanh lớn thứ 8 cho thị trường Hoa Kỳ

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu chè trong tháng 01/2022 đạt 8,97 nghìn tấn, trị giá 14,7 triệu USD, giảm 1,1% về lượng nhưng tăng 1,2% về trị giá so với tháng 01/2021. Giá chè xuất khẩu bình quân trong tháng 01/2022 đạt 1.640,7 USD/ tấn, tăng 0,2% so với tháng 01/2021. 

Trong năm 2021, chè đen và chè xanh là 2 chủng loại xuất khẩu chính, với lượng chiếm 91,7% về lượng và chiếm 90,2% về trị giá trong tổng xuất khẩu chè các loại của Việt Nam. Trong đó, xuất khẩu chè đen đạt 59 nghìn tấn, trị giá 81,9 triệu USD, giảm 8,3% về lượng và giảm 5,7% về trị giá so với năm 2020. Chè đen xuất khẩu chủ yếu tới một số thị trường như: Nga, Iraq, Đài Loan, Pakistan… 

Tiếp theo là chủng loại chè xanh đạt 57,3 nghìn tấn, trị giá 111 triệu USD, giảm 8,1% về lượng và giảm 2,6% về trị giá so với năm 2020. Chè xanh xuất khẩu nhiều nhất tới thị trường Pakistan, chiếm 64,4% về lượng và chiếm 68% về trị giá.

Năm 2021, Việt Nam đã nỗ lực đẩy mạnh xuất khẩu chè sang Hoa Kỳ nhằm đa dạng hóa thị trường. Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định: Trong các thị trường xuất khẩu chè của Việt Nam, thị trường Hoa Kỳ rất đáng chú ý và chứa đựng nhiều tiềm năng phát triển cần được khai phá.

Theo các chuyên gia trong ngành, nhờ kiểm soát được dịch bệnh, các hoạt động được mở cửa trở lại, Hoa Kỳ trở thành thị trường tiềm năng cho nông sản Việt xuất khẩu. Bên cạnh đó, nông sản của Việt Nam và Hoa Kỳ mang tính bổ trợ cho nhau chứ không phải cạnh tranh. Vì thế, nông sản tại Việt Nam khi đặt chân tới Hoa Kỳ có rất nhiều lợi thế.

Là 1 trong 5 thị trường dẫn đầu về trị giá nhập khẩu chè trên toàn cầu, ở Hoa Kỳ, gần 80% hộ gia đình có trà tại nhà và hơn 159 triệu người Hoa Kỳ uống trà hàng ngày. Người Hoa Kỳ tiêu thụ hơn 84 tỷ lượt phục vụ trà mỗi năm, trong đó có khoảng 84% là trà đen, 15% là trà xanh, và phần còn lại là trà ô long, trà trắng và trà đậm, và tỷ lệ tiêu thụ trà xanh đang tăng lên mỗi năm. Đây được xem là thị trường tiềm năng cho sản phẩm chè đặc sản cao cấp của Việt Nam.

Theo số liệu mới nhất từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ, nhập khẩu chè của Hoa Kỳ trong 11 tháng năm 2021 đạt tới 105,8 nghìn tấn, trị giá 464,6 triệu USD, tăng 7,1% về lượng và tăng 10,5% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020. Giá chè nhập khẩu bình quân trong 11 tháng năm 2021 đạt 4.391,6 USD/tấn, tăng 3,1% so với cùng kỳ năm 2020.

Về thị trường: Hoa Kỳ nhập khẩu chè nhiều nhất từ thị trường Argentina trong 11 tháng năm 2021, đạt 41,9 nghìn tấn, trị giá 54 triệu USD, tăng 17% về lượng và tăng 11,3% về trị giá; giá nhập khẩu bình quân ở mức 1.289,2 USD/tấn, giảm 4,9% so với cùng kỳ năm 2020. Việt Nam là thị trường cung cấp chè lớn thứ 6 cho Hoa Kỳ, lượng và trị giá nhập khẩu từ Việt Nam đều tăng so với cùng kỳ năm 2020. Giá nhập khẩu bình quân từ Việt Nam ở mức 1.439,7 USD/tấn, tăng 8,8% so với cùng kỳ năm 2020. Tỷ trọng nhập khẩu từ Việt Nam giảm nhẹ so với cùng kỳ năm 2020.

Về chủng loại: Trong 11 tháng năm 2021, chè đen là chủng loại mà thị trường Hoa Kỳ nhập khẩu nhiều nhất, đạt 89,3 nghìn tấn, trị giá 283,7 triệu USD, tăng 8,3% về lượng và tăng 8,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, Argentina là thị trường cung cấp chè đen lớn nhất cho thị trường Hoa Kỳ, chiếm 44,9% tổng lượng chè đen nhập khẩu. Tiếp theo là thị trường Ấn Độ, Trung Quốc… Việt Nam chỉ cung cấp một lượng nhỏ chè đen cho Hoa Kỳ, chiếm 4,8% tổng lượng chè đen Hoa Kỳ nhập khẩu. 

Tiếp theo là chủng loại chè xanh, Hoa Kỳ nhập khẩu trong 11 tháng năm 2021 đạt 15,3 nghìn tấn, trị giá 176,4 triệu USD, tăng 2,7% về lượng và tăng 15,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2020. Việt Nam là thị trường cung cấp chè xanh lớn thứ 8 cho thị trường Hoa Kỳ với lượng chiếm 4,1% tổng lượng chè xanh nhập khẩu, giảm 0,7 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2020.

Thực tế, thị phần chè của Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ còn quá khiêm tốn so với nhiều thị trường khác, như Trung Quốc, Argentina, Ấn Độ,… Trong đó, Argentina là thị trường cung cấp chè lớn nhất cho Hoa Kỳ.

Hơn thế, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn, nhưng cũng là thị trường khó tính, có tiêu chuẩn cao về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm. Để đẩy mạnh xuất khẩu, thay đổi hình ảnh chè Việt, khẳng định vị thế, khai thác tốt hơn các thị trường lớn, giàu tiềm năng như Hoa Kỳ, các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu chè cần đầu tư sâu hơn nữa vào phát triển chuỗi giá trị ngành hàng chè, đặc biệt là quan tâm sát sao đến vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Ngoài ra, các công ty cũng cần mở những chiến dịch quảng bá, khai thác những câu chuyện lý thú về lịch sử trồng chè và văn hóa thưởng trà của người Việt. Doanh nghiệp chè Việt Nam cũng cần tìm kiếm những phân khúc thị trường mới, tận dụng những lợi thế của Việt Nam so với nhiều đối thủ cạnh tranh khác, thông qua các hội chợ triển lãm, các siêu thị...