ASEAN tăng trưởng GDP QIII/2025 mạnh mẽ bất chấp cú sốc thuế quan

Báo cáo mới nhất của Maybank về Kinh tế ASEAN với tựa đề "Tariff Headwinds, Tech Tailwinds: AI-Led Resilience" cho thấy, tăng trưởng kinh tế của ASEAN vẫn duy trì tốt trong quý III/2025, bất chấp mức thuế quan trả đũa cao hơn của Mỹ, có hiệu lực từ ngày 7 tháng 8.

Các quốc gia báo cáo tăng trưởng GDP Quý III đã có những bước tiến đáng ngạc nhiên: Việt Nam (+8,2% so với +8,2% trong Quý 2), Malaysia (+5,2% so với +4,4% trong Quý 2) và Singapore (+2,9% so với +4,5% trong Quý 2). Tăng trưởng GDP Quý III của Singapore có thể sẽ được nâng lên khoảng +4% (từ +2,9%), sau sự phục hồi mạnh mẽ của ngành sản xuất tháng 9 (+16,1%) và xuất khẩu không tính dầu mỏ - NODX (+6,9%). Indonesia, Thái Lan và Philippines sẽ báo cáo GDP Quý 3 vào tháng 11.

Tăng trưởng xuất khẩu của ASEAN không có sự sụt giảm đáng kể: các khoản miễn thuế, việc tái nhập hàng hạn chế của Mỹ và sự bùng nổ của AI đang làm giảm bớt cú sốc từ việc Mỹ tăng thuế. Các lô hàng qua cảng và sân bay tiếp tục tăng trên khắp ASEAN, ngoại trừ Indonesia.

Động lực tăng trưởng của ASEAN và yếu tố AI

Các nhà nghiên cứu của Maybank nhấn mạnh 5 chủ đề thúc đẩy tăng trưởng Quý III, có thể tiếp tục định hình triển vọng của ASEAN trong năm 2026, bao gồm: Sự bùng nổ đầu tư vốn (CAPEX) AI; Sản xuất và dịch vụ liên quan đến thương mại sôi động; FDI tăng khi chuỗi cung ứng sản xuất tiếp tục dịch chuyển; Chính sách tiền tệ và tài khóa hỗ trợ; và Sự phục hồi khiêm tốn của khách du lịch Trung Quốc. Xuất khẩu và đầu tư nhìn chung đang tăng trưởng nhanh hơn chi tiêu tiêu dùng.

Sự bùng nổ chi tiêu vốn (CAPEX) AI đang diễn ra thúc đẩy hoạt động xuất khẩu, đầu tư và dịch vụ công nghệ. Làn sóng đầu tư AI dự kiến ​​sẽ tiếp tục vào năm 2026 khi các công ty công nghệ lớn của Mỹ có kế hoạch chi tiêu vốn (CAPEX) trong năm tới sẽ cao hơn đáng kể (tổng hợp từ các cuộc họp báo cáo kết quả kinh doanh gần đây của các công ty công nghệ). Hơn nữa, các dấu hiệu mới nổi cho thấy sự bùng nổ AI tạo sinh đang bắt đầu lan rộng từ các trung tâm dữ liệu sang các thiết bị tiêu dùng như điện thoại thông minh và máy tính xách tay, điều này có khả năng sẽ thúc đẩy hơn nữa nhu cầu điện tử.

Maybank nhận định, sự bùng nổ đầu tư vào cơ sở hạ tầng AI toàn cầu đã hỗ trợ tăng trưởng ở một số nền kinh tế ASEAN ở các mức độ khác nhau. Tác động tăng trưởng có thể mạnh hơn ở các quốc gia có tỷ lệ xuất khẩu điện tử cao hơn (Singapore, Việt Nam, Malaysia) và đầu tư vào AI và điện toán đám mây (Singapore, Malaysia, Thái Lan).

Việc áp dụng AI và số hóa ngày càng tăng của các doanh nghiệp đã tạo động lực cho ngành công nghiệp thông tin truyền thông và dịch vụ chuyên nghiệp của ASEAN.

Các lĩnh vực sản xuất và liên quan đến thương mại vẫn sôi động bất chấp việc tăng thuế quan, với hoạt động được dự đoán sẽ vẫn ổn định trong năm tới. Xuất khẩu điện tử và chất bán dẫn, vốn được miễn thuế quan tương hỗ của Mỹ, vẫn mạnh mẽ một phần nhờ sự bùng nổ của AI. Điều này sẽ hỗ trợ các nhà xuất khẩu điện tử lớn của ASEAN.

ASEAN sẽ tiếp tục thu hút FDI và đầu tư cố định ngày càng tăng, khi động lực cho việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng sản xuất được củng cố. Các tập đoàn Hoa Kỳ phụ thuộc rất nhiều vào các nhà máy và doanh số bán hàng tại Trung Quốc đang phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng trong việc đa dạng hóa cơ sở sản xuất của họ, do nguy cơ thuế quan của Hoa Kỳ tăng đột ngột và các hành động pháp lý của chính quyền Trung Quốc. Sự phân mảnh của chuỗi cung ứng công nghệ Hoa Kỳ-Trung Quốc sẽ tạo điều kiện cho ASEAN trở thành một điểm đến đầu tư trung lập hơn.

Các biện pháp kích thích tiền tệ và tài khóa đang hỗ trợ nhu cầu trong nước. Maybank dự kiến ​​sẽ có thêm nhiều đợt cắt giảm lãi suất chính sách trong thời gian còn lại của năm 2025 và 2026 tại Indonesia (-125 điểm cơ bản), Thái Lan (-50 điểm cơ bản) và Philippines (-25 điểm cơ bản). Tác động của việc cắt giảm lãi suất chính sách đến lãi suất cho vay và tăng trưởng tín dụng ở Indonesia còn yếu nhưng có thể sẽ rõ ràng hơn vào năm 2026. Các chính phủ ASEAN đã áp dụng nhiều biện pháp kích thích tài khóa và thúc đẩy tăng trưởng hơn để hỗ trợ nhu cầu trong nước trước những cú sốc thương mại.

Ngành du lịch có nhiều diễn biến trái chiều, hỗ trợ ngành dịch vụ khách sạn của Việt Nam, Singapore và Malaysia trong Quý III, trong khi ngành du lịch của Thái Lan bị ảnh hưởng nặng nề bởi lượng du khách Trung Quốc giảm mạnh do lo ngại về an toàn. Maybank dự đoán Thái Lan sẽ tiếp tục nhường lại thị phần du khách Trung Quốc vốn đã thống trị trước đây cho các điểm đến khác trong ASEAN vào năm 2026, đặc biệt là Việt Nam và Malaysia.

Sự bùng nổ AI thúc đẩy xuất khẩu và đầu tư ASEAN

Đầu tư của Mỹ vào thiết bị và phần mềm xử lý thông tin đã tăng vọt lên 1,5 nghìn tỷ USD hàng năm trong Quý II/2025 (chiếm 4,9% GDP) từ mức 1,2 nghìn tỷ USD trong Quý II/2023.

Với việc các công ty công nghệ lớn của Mỹ hướng đến mức chi tiêu vốn cao hơn đáng kể, làn sóng đầu tư AI dự kiến ​​sẽ tiếp tục vào năm 2026. Kim ngạch nhập khẩu máy tính, thiết bị ngoại vi và linh kiện của Mỹ đã tăng gấp đôi lên 336,2 tỷ USD hàng năm trong Quý II/2025 (chiếm 1,1% GDP) từ mức 153,1 tỷ USD trong Quý II/2023.

Sự bùng nổ AI đang thúc đẩy xuất khẩu và đầu tư, thông qua các lĩnh vực như chất bán dẫn; năng lượng; xây dựng (trung tâm dữ liệu, lưới điện); FDI; hay các dịch vụ liên quan đến công nghệ. Johor và Bangkok đang chứng kiến ​​sự tăng trưởng mạnh mẽ nhất trong lĩnh vực xây dựng trung tâm dữ liệu. Tác động của sự bùng nổ AI mạnh mẽ hơn ở các quốc gia có tỷ trọng xuất khẩu điện tử cao hơn (Singapore, Việt Nam, Malaysia) và đầu tư vào AI và đám mây (Singapore, Malaysia, Thái Lan).

Theo báo cáo của ADB, mức tăng 1% trong chi tiêu cho AI và điện toán đám mây sẽ thúc đẩy GDP lần lượt là 0,03% và 0,01%.