Cà phê kéo dài đà giảm dù nguồn cung thiếu hụt, chờ yếu tố bất ngờ

Giá cà phê hôm nay 3/9: Giá cà phê trong nước giảm thêm 300 đồng/kg 

Giá cà phê trong nước hôm nay 3/9 dao động ở mức 47.400 - 48.000 đồng/kg, giảm thêm 300 đồng/kg so với hôm qua (2/9). Đây là lần giảm thứ 4 liên tiếp trong những ngày gần đây.

Cụ thể, tại các tỉnh Tây Nguyên, giá cà phê ở tỉnh Đắk Lắk là 48.000 đồng/kg; tại tỉnh Gia Lai, Kon Tum và Đắk Nông giá cà phê 47.900 đồng/kg; cà phê tại tỉnh Lâm Đồng được thu mua với giá 47.400 đồng/kg.

Trước đó, tháng 8/2022, giá cà phê Robusta tại thị trường nội địa tăng lên mức cao kỷ lục, lên mức 49.700 – 50.200 đồng/kg (ngày 25/8/2022), nhưng sau đó có xu hướng giảm trong các ngày 26 – 27/8/2022. Mặc dù vậy, so với cuối tháng 7/2022, giá cà phê Robusta tại thị trường nội địa vẫn tăng mạnh. Ngày 27/8/2022, giá cà phê Robusta tăng 4.800 – 4.900 đồng/kg so với ngày 29/7/2022, lên mức 48.300 – 48.900 đồng/kg.

Trên thế giới, chốt phiên giao dịch ngày 2/9, giá cà phê Robusta trên sàn ICE Futures Europe - London, kỳ hạn giao tháng 11/2022 giảm nhẹ 5 USD (0,22%), giao dịch tại 2.223 USD/tấn. Trong khi, kỳ hạn giao tháng 1/2023 giảm 2 USD (0,09%), giao dịch tại 2.215USD/tấn. Khối lượng giao dịch thấp.

Giá cà phê Arabica trên sàn ICE Futures US - New York đồng loạt giảm mạnh, kỳ hạn giao tháng 12/2022 giảm 3,70 Cent (1,59%), giao dịch tại 228,8 Cent/lb. Trong khi, kỳ hạn giao tháng 3/2023 giảm 3,65 Cent/lb (1,62%), giao dịch tại 222,10 Cent/lb. Khối lượng giao dịch trung bình thấp.

Hầu hết các thị trường hàng hóa ngập tràn sắc đỏ, các thị trường cà phê kỳ hạn cũng không ngoại lệ. Chỉ số USDX tiếp nối đà tăng do đồng USD tiếp tục được lựa chọn làm nơi trú ẩn đã đẩy các tiền tệ mới nổi giảm bớt giá trị khiến thị trường thiếu hụt sức mua nói chung. Tỷ giá Real giảm thêm tới 1,76% đã khuyến khích người Brazil đẩy mạnh bán cà phê xuất khẩu với mức tỷ giá mà họ đang có lợi.

Trong khi đó, ở phía cầu, thời tiết nắng nóng tại Âu Mỹ khiến người tiêu dùng hạn chế tiêu thụ cà phê. Thêm vào đó, các hãng kinh doanh cà phê thường nghỉ hè từ cuối tháng 7 đến hết tháng 8 hàng năm, nên sức mua hàng thực đang giảm mạnh. Chính vì vậy, giá cà phê trên hai sàn sẽ được điều khiển bởi giới đầu tư tài chính, phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như tiền tệ và lạm phát, theo thông tin từ Trung tâm Thông tin và dự báo kinh tế - xã hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Tính đến ngày 25/08, tồn kho đạt chuẩn trên hai sàn như sau: cà phê Robusta London đạt 95.790 tấn giảm gần 1.000 tấn, cà phê Arabica New York tăng lại dần để lên 39.605 tấn so với tuần trước là 35.807 tấn.

Theo chuyên gia, dù tồn kho đạt chuẩn Robusta giảm khá mạnh ngày trước đó nhưng vẫn không giữ được giá trên sàn London. Lý do tác động đến điều này là do lãi suất Fed và tiền tệ Mỹ và Brazil.

Lạm phát khu vực Eurozone tăng nhanh lên mức cao nhất mọi thời đại, tăng 9,1% so với một năm trước, sẽ góp phần củng cố để Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) xem xét một đợt tăng lãi suất mạnh tại cuộc họp vào tuần tới. Goldman Sachs cảnh báo lạm phát của Vương quốc Anh sẽ không ngừng gia tăng lên hơn 20% nếu giá khí đốt tự nhiên vẫn ở mức cao.

Trong khi thị trường tăng cược vào khả năng Fed sẽ nâng lãi suất cơ bản USD thêm 0,75% tại phiên họp chính sách trong tháng 9 này do thị trường lao động Mỹ chỉ tạo ra 132.000 việc làm trong tháng 8, chưa bằng một nửa so với mức 288.000 việc làm đã được thị trường dự kiến.

Viễn cảnh một cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu và chu kỳ thắt chặt tiền tệ mạnh tay của các ngân hàng trung ương là yếu tố quyết định của các giới đầu cơ vào lúc này.

Thị trường hàng hóa tiếp tục trạng thái tiêu cực do lo ngại lãi suất cơ bản sẽ tăng mạnh hơn ở Mỹ và châu Âu và với những dấu hiệu của một cuộc suy thoái kinh tế đang diễn ra. Các thị trường phái sinh có tính thanh khoản cao như vàng và dầu thô tiếp tục sụt giảm cùng với giá cà phê là điều ít thấy.

Chứng khoán Mỹ đảo chiều sau chuỗi giảm liên tiếp là điểm tích cực, nhưng USDX tiếp nối đà tăng trước nguy cơ suy thoái toàn cầu và kỳ vọng về các chính sách tiền tệ tiếp tục bị thắt chặt là nhân tố chính thúc đẩy USD tăng mạnh trong rổ tiền tệ, khiến giá trị của các đồng tiền mới nổi suy yếu liên tiếp làm giảm sức mua hàng hóa nói chung.

Trong khi đó, giá cà phê tăng cao tại Việt Nam ở tháng 8 - nước sản xuất Robusta hàng đầu thế giới, trong bối cảnh nguồn cung thắt chặt. Các nhà xuất khẩu cho biết họ đã phải chật vật để tìm mua cà phê trong vài tháng. Hiện cà phê Việt Nam không dồi dào để xuất khẩu. Thị trường mới chuẩn bị chào đón niên vụ mới của Việt Nam. Nhờ thời tiết khá thuận lợi, nhiều người tin rằng năm nay, hàng cà phê Việt Nam sẽ ra sớm hơn các năm trước.

Một số doanh nghiệp xuất khẩu cà phê khá lạc quan về tình hình tiêu thụ thời gian tới dù vài ngày qua giá cà phê giảm, bởi thế giới đang phục hồi sau Covid-19, nhu cầu lớn trong khi nguồn cung giảm. 

Cà phê có sớm tăng giá trở lại?

Tháng 8/2022, do lo ngại thiếu hụt nguồn cung từ các nước sản xuất, giá cà phê thế giới tăng mạnh trên cả hai sàn London và New York. Báo cáo tồn kho ICE tiếp tục giảm và thời tiết khô hạn ở các vùng trồng cà phê Brazil. Tại Việt Nam, các kho dự trữ cà phê Robusta hiện còn khoảng 200.000 tấn, các doanh nghiệp xuất khẩu không muốn đưa cà phê về kho ICE – Europe đăng ký đấu giá vì chi phí logistics cao. 

Tính đến ngày 22/8/2022, tồn kho cà phê Robusta trên sàn London chứng nhận và theo dõi cấp phát giảm thêm 1.700 tấn (giảm 1,73%) so với tuần trước, xuống còn 96.480 tấn (1.608.000 bao, 60 kg).

Trên sàn giao dịch London, ngày 29/8/2022, giá cà phê Robusta kỳ hạn giao tháng 9/2022 và tháng 11/2022 cùng tăng 13,2% so với ngày 29/7/2022, lên mức 2.281 USD/tấn và 2.279 USD/tấn; kỳ hạn giao tháng 1/2023 và tháng 3/2023 tăng lần lượt 13,5% và 13,1% so với ngày 29/7/2022, lên mức 2.260 USD/tấn và 2.231 USD/tấn.

Trên sàn giao dịch New York, ngày 29/8/2022, giá cà phê Arabica giao kỳ hạn tháng 9/2022, tháng 12/2022, tháng 3/2023 và tháng 5/2023 tăng lần lượt 10,8%, 11%, 10,4% và 10,2% so với ngày 29/7/2022, lên mức 242 Uscent/lb, 238,1 Uscent/lb; 231,65 Uscent/lb và 228,1 Uscent/lb.

Trên sàn giao dịch BMF của Brazil, ngày 29/8/2022 giá cà phê Arabica giao kỳ hạn tháng 9/2022 tăng 8,8% so với ngày 29/7/2022, lên mức 286,8 Uscent/lb; kỳ hạn giao tháng 12/2022 và tháng 3/2023 tăng lần lượt 9,0% và 10,2% so với ngày 29/7/2022, lên mức 284,05 Uscent/lb và 285,7 Uscent/lb.

Tại cảng khu vực thành phố Hồ Chí Minh, cà phê Robusta xuất khẩu loại 2, tỷ lệ đen vỡ 5% giao dịch ở mức giá 2.334 USD/tấn, chênh lệch +55 USD/tấn, tăng 264 USD/tấn (tương đương mức tăng 12,7%) so với ngày 29/7/2022. 

Dự báo giá cà phê thế giới tiếp tục tăng trong thời gian tới. Lo ngại nguồn cung thiếu hụt sẽ hỗ trợ giá cà phê tăng. Theo khảo sát của Bloomberg, dự trữ cà phê toàn cầu được dự báo sẽ giảm một nửa vào cuối tháng 9/2022 so với cùng kỳ năm 2021. Sản lượng cà phê của Việt Nam cũng dự kiến sẽ giảm 6% xuống còn 1,72 triệu tấn trong giai đoạn 2022/2023. Trong khi đó, nhà tư vấn – phân tích Safras & Mercados cho rằng sản lượng cà phê Brazil năm nay sẽ không đạt mức dự báo 61,1 triệu bao do hệ quả của những đợt sương giá và khô hạn năm ngoái.

Theo ước tính, xuất khẩu cà phê của Việt Nam tháng 8/2022 đạt 110 nghìn tấn, trị giá 257 triệu USD, giảm 3,4% về lượng và giảm 1,1% về trị giá so với tháng 7/2022, so với tháng 8/2021 giảm 6,2% về lượng, nhưng tăng 9,0% về trị giá. Tính chung 8 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước đạt 1,24 triệu tấn, trị giá 2,82 tỷ USD, tăng 14,7% về lượng và tăng 39,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Tháng 8/2022, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam ước đạt 2.336 USD/tấn, tăng 1,6% so với tháng 7/2022 và tăng 16,1% so với tháng 8/2021. Tính chung 8 tháng đầu năm 2022, giá xuất khẩu bình quân cà phê của Việt Nam ước đạt 2.268 USD/tấn, tăng 21,7% so với cùng kỳ năm 2021.

Về chủng loại: Tháng 7/2022, xuất khẩu cà phê Robusta giảm về lượng, nhưng các chủng loại cà phê khác tăng. Tính chung 7 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu hầu hết các chủng loại cà phê tăng, ngoại trừ cà phê Excelsa giảm mạnh. Theo thống kê từ số liệu của Tổng cục Hải quan, tháng 7/2022, xuất khẩu cà phê Robusta đạt 98,72 nghìn tấn, trị giá 192,4 triệu USD, giảm 9,9% về lượng, nhưng tăng 3,4% về trị giá so với tháng 7/2021. Tính chung 7 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu cà phê Robusta đạt 1,01 triệu tấn, trị giá gần 2 tỷ USD, tăng 20,1% về lượng và tăng 48,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, xuất khẩu cà phê Robusta sang một số thị trường giảm về lượng, như: Nhật Bản, Angieri, Hàn Quốc, Trung Quốc. Ngược lại, xuất khẩu cà phê Robusta sang nhiều thị trường tăng, gồm: Đức, Bỉ, Ý, Hoa Kỳ...

Theo Cục Xuất nhập khẩu trong quý III/2022, Việt Nam vẫn còn khoảng 500 nghìn tấn cà phê để xuất khẩu. Dự báo xuất khẩu cà phê của Việt Nam sẽ đối mặt với nhiều khó khăn. Theo Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế-xã hội Quốc gia - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thời tiết nắng nóng tại Âu Mỹ khiến người tiêu dùng hạn chế tiêu thụ cà phê. Thêm vào đó, các hãng kinh doanh cà phê thường nghỉ hè từ cuối tháng 7 đến hết tháng 8 hàng năm, nên sức mua hàng thực đang giảm mạnh. Chính vì vậy, giá cà phê trên hai sàn sẽ được điều khiển bởi giới đầu tư tài chính, phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như tiền tệ, lạm phát…

Phải cho đến tháng 10 giá cà phê mới có phần nào theo yếu tố cung cầu vì bấy giờ Brazil vào mùa mưa. Nếu như gặp hạn hán hay một yếu tố thời tiết bất ngờ nào đó, giá có thể sẽ mạnh hơn vì năm 2023 Brazil quay về chu kỳ năm mất mùa. Thị trường cũng chuẩn bị chào đón niên vụ mới của Việt Nam. Nhờ thời tiết khá thuận lợi, nhiều người tin rằng năm nay, hàng cà phê Việt Nam sẽ ra sớm hơn các năm trước. Mặc dù vậy, một số doanh nghiệp xuất khẩu cà phê vẫn khá lạc quan về tình hình tiêu thụ thời gian tới khi thế giới đang phục hồi sau Covid-19, nhu cầu lớn trong khi nguồn cung giảm. Giá cà phê xuất khẩu có thể cán mốc 2.400 – 2.600 USD/tấn trong năm 2022 và đà tăng có thể kéo dài đến năm 2023...

Hiện chỉ còn khoảng hơn 1 tháng nữa là Việt Nam kết thúc niên vụ 2021-2022, trong khi sản lượng đang được dự kiến sẽ ở mức thấp hơn so với niên vụ trước. Do đó, bất chấp lo ngại về tăng trưởng kinh tế chậm lại trên thế giới làm hạn chế nhu cầu tiêu thụ, giá cà phê nhiều khả năng sẽ khó có thể giảm sâu.

Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (Vicofa) giá cà phê xuất khẩu trong những tháng cuối năm sẽ tiếp tục đi lên vì nguồn cung trong dân đã cạn, các doanh nghiệp chỉ còn ít cà phê cho xuất khẩu. Đến tháng 11 - 12 mới có thể thu hoạch cà phê niên vụ 2022 - 2023. Nếu giá cà phê xuất khẩu giữ nguyên ở mức cao thì cả năm 2022 ngành cà phê vẫn có thể thiết lập được mốc kim ngạch kỷ lục 4 tỷ USD.

Dự báo, ngành cà phê năm 2022 sẽ tăng trưởng 30 - 40% vì cả thế giới đang thích ứng với Covid-19, nhu cầu lớn trong khi nguồn cung giảm.