Lạng Sơn: Giao hơn 95.000 m2 đất dự án nhưng không thu tiền sử dụng đất

Khu đô thị Phú Lộc IV, TP.Lạng Sơn được biết đến là "khu nhà giàu" của xứ Lạng với hàng loạt biệt thự tráng lệ trị giá hàng triệu USD. Qua thanh tra xác định, hàng trăm nghìn m2 đất hình thành khu đô thị này bị thu hồi trái thẩm quyền, chính quyền để doanh nghiệp tự thỏa thuận giao tái định cư cho các hộ dân.

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra việc thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng, quản lý đất đai (giai đoạn từ 1/1/2010-31/12/2017). Kết quả thanh tra tại dự án Khu đô thị mới Phú Lộc I, II, III, IV (TP.Lạng Sơn) cho thấy, UBND tỉnh Lạng Sơn không chỉ “xé” nhỏ dự án, chỉ định nhà đầu tư mà còn ban hành quyết định thu hồi hàng trăm nghìn m2 đất trái thẩm quyền, cũng như không thông báo cho người dân về lý do thu hồi đất. 

Đáng chú ý, TTCP cho biết: UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành 35 quyết định giao cho nhà đầu tư hơn 95.730 m2 (797 ô đất) tại Dự án Phú Lộc IV, và nhà đầu tư đã chuyển nhượng hết với số tiền thu về là hơn 480 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua thanh tra đã phát lộ việc giao diện tích đất ở thuộc dự án cho nhà đầu tư để chuyển nhượng nhưng không thu tiền sử dụng đất. 

Ngoài ra, TTCP xác định UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành quyết định thu hồi 141.974,8 m2 đất thực hiện Dự án Khu đô thị Phú Lộc I và 323.462,7 m2 đất thực hiện dự án Khu đô thị Phú Lộc IV trái thẩm quyền, vi phạm Luật Đất đai. Còn tại Dự án khu đô thị Phú Lộc II, III và các nút giao thông, các cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn không lập phương án tổng thể về bồi thường, giải phóng mặt bằng; không thông báo cho người đang sử dụng đất biết về lý do thu hồi, thời gian và kế hoạch di chuyển, phương án bồi thường,… nhưng vẫn ban hành quyết định thu hồi đất là vi phạm Nghị định số 181/2004/NĐ-CP của Chính phủ. 

Các quyết định thu hồi đất không tuân thủ quy định của pháp luật về đất đai dẫn tới việc thực hiện kê khai, kiểm đếm không xác định rõ diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi trên tổng diện tích đất nông nghiệp của các hộ gia đình cá nhân đang sử dụng để làm căn cứ xét duyệt, bố trí tái định cư cho các hộ dân. “Trách nhiệm của các sai phạm thuộc Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, Phó chủ tịch phụ trách lĩnh vực, Chủ tịch và Phó chủ tịch UBND TP.Lạng Sơn, Giám đốc và Phó giám đốc Sở TNMT thời kỳ 2000 - 2010” - TTCP kết luận. 

Kết luận của TTCP cũng cho thấy, UBND tỉnh Lạng Sơn không những nhiều lần điều chỉnh quy hoạch chi tiết Khu đô thị Phú Lộc I, II, III, IV theo kiến nghị của nhà đầu tư, biến hơn 70.000 m2 đất cây xanh thành đất ở, để nhà đầu tư tự thỏa thuận tái định cư với người dân. 

Cụ thể, tại Dự án Khu đô thị Phú Lộc IV, TTCP phát hiện Công ty CP bất động sản Hà Nội đã làm trái thẩm quyền khi tự thỏa thuận giao tái định cư cho các hộ dân là 102 ô đất với tổng diện tích 6.375,7 m2. Mặc dù UBND TP.Lạng Sơn là cơ quan ban hành các quyết định giao đất tái định cư, nhưng các hộ nhận đất tái định cư lại nộp tiền cho nhà đầu tư thay vì nộp tại kho bạc nhà nước theo quy định của Bộ Tài chính.  

Tương tự, tại Dự án N20 thị trấn Cao Lộc, huyện Cao Lộc, nhà đầu tư cũng tự thỏa thuận bố trí tái định cư cho 17 hộ gia đình phải di chuyển chỗ ở để đẩy nhanh tiến độ GPMB. TTCP xác định việc làm này trái với Luật Đất đai 2003 cũng như các quy định của Chính phủ về thực hiện dự án có sử dụng đất, gây thất thu ngân sách nhà nước. Việc giao đất tái định cư tại Dự án tiểu khu tái định cư khối 2 Vĩnh Trại (TP.Lạng Sơn), ngoài áp dụng cơ chế căn cứ theo m2 đất nông nghiệp bị thu hồi được bố trí tái định cư cũng chưa đúng quy định, UBND tỉnh còn nhiều lần chỉ đạo UBND thành phố ban hành quyết định giao 40 ô đất tái định cư cho 40 trường hợp không đủ điều kiện được bố trí tái định cư. Tại dự án này, hiện một số hộ dân còn khiếu nại, tố cáo kéo dài vì cho rằng diện tích đất bị thu hồi của gia đình nằm ngoài ranh giới thu hồi đất. 

Với những sai phạm trên, TTCP kiến nghị UBND tỉnh Lạng Sơn nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm về việc Chủ tịch UBND tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố và giám đốc các sở, ngành cũng như tập thể, cá nhân liên quan đến sai phạm trong lĩnh vực quản lý đất đai tại địa phương.