Năm đầu tiên trong 3 thập kỷ, Trung Quốc “lép vế” trước các quốc gia còn lại của Châu Á

Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) một lần nữa hạ dự báo tăng trưởng kinh tế ở các nước đang phát triển tại khu vực Châu Á và Thái Bình Dương, trong bối cảnh những thách thức ngày càng gia tăng trong đó có chính sách thắt chặt tiền tệ của các ngân hàng trung ương, hậu quả từ chiến sự kéo dài giữa Nga và Ukraina, cũng như các đợt phong tỏa do Covid-19 quay trở lại ở Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc).

Cụ thể, theo Báo cáo Cập nhật Triển vọng Phát triển Châu Á (ADO) 2022 được công bố hôm nay, nền kinh tế trong khu vực dự kiến sẽ tăng trưởng 4,3% trong năm nay, thấp hơn so với dự báo của ngân hàng vào tháng 4 là 5,2%.

Cùng với đó, dự báo tăng trưởng kinh tế cho năm tới (năm 2023) đã được hạ từ 5,3% xuống 4,9%, trong khi dự báo lạm phát của khu vực đã được nâng lên.

Theo ADB, chi tiêu cho tiêu dùng và đầu tư trong nước đang dẫn dắt sự tăng trưởng khi các nền kinh tế trong khu vực tiếp tục nới lỏng các hạn chế do dịch bệnh, một phần nhờ vào vận động tiêm chủng và giảm tỷ lệ tử vong do Covid-19.

Tuy nhiên, chiến sự tại Ukraina vẫn tiếp diễn đã làm gia tăng bất ổn toàn cầu, làm trầm trọng thêm tình trạng gián đoạn nguồn cung, cũng như làm đảo lộn thị trường năng lượng và thực phẩm.

Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và Ngân hàng Trung ương Châu Âu thắt chặt chính sách tiền tệ một cách quyết liệt hơn đang làm suy giảm nhu cầu toàn cầu và gây xáo trộn thị trường tài chính.

Trong khi đó, các đợt bùng phát Covid-19 lẻ tẻ và các đợt phong tỏa mới đã làm cho Trung Quốc - nền kinh tế lớn nhất trong khu vực - tăng trưởng chậm lại.

Triển vọng tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay đã bị hạ xuống 3,3% so với mức dự báo 5,0% vào tháng Tư. Đây sẽ là năm đầu tiên trong hơn 3 thập kỷ, các quốc gia còn lại của khu vực châu Á đang phát triển sẽ phát triển nhanh hơn Trung Quốc. Dự báo cho Ấn Độ đã được hạ từ 7,5% xuống 7,0%, do lạm phát cao hơn dự kiến và chính sách thắt chặt tiền tệ.

Nếu trừ Trung Quốc ra thì phần còn lại của khu vực châu Á đang phát triển dự kiến sẽ tăng trưởng 5,3% trong cả năm 2022 và 2023.

Đối với lạm phát, ADB đã nâng dự báo lạm phát ở các nền kinh tế châu Á đang phát triển trong năm nay từ dự báo trước đó là 3,7% lên 4,5%. 

Dự báo cho năm tới - năm 2023, được nâng từ 3,1% lên 4,0%. Trong khi lạm phát trong khu vực vẫn thấp hơn các khu vực khác thì sự gián đoạn nguồn cung tiếp tục đẩy giá thực phẩm và nhiên liệu lên cao.

Cũng theo ADB, các nền kinh tế tiên tiến lớn trên thế giới được dự báo sẽ tăng trưởng 1,9% trong năm 2022 và 1,0% trong năm 2023, chậm hơn so với dự kiến hồi đầu năm. Lạm phát cao đã thúc giục Mỹ và khu vực đồng Euro thắt chặt chính sách tiền tệ một cách quyết liệt. Điều này khiến cho nhu cầu ở các nền kinh tế này suy yếu, trong khi lại tiếp tục bị ảnh hưởng bởi sự gián đoạn chuỗi cung ứng và bất ổn do chiến sự ở Ukraina.

"Các nền kinh tế đang phát triển ở châu Á tiếp tục phục hồi, nhưng rủi ro tiềm ẩn rất lớn. Nền kinh tế thế giới suy thoái đáng kể sẽ làm suy yếu nghiêm trọng nhu cầu xuất khẩu của khu vực. Việc các nền kinh tế tiên tiến thắt chặt chính sách tiền tệ mạnh mẽ hơn dự kiến có thể dẫn đến bất ổn tài chính.

Ngoài ra, tăng trưởng ở Trung Quốc phải đối mặt với những thách thức từ tình trạng tái diễn phong tỏa và lĩnh vực bất động sản yếu kém. Các chính phủ ở các nước châu Á đang phát triển cần phải tiếp tục cảnh giác trước những rủi ro này và thực hiện các bước cần thiết để kiềm chế lạm phát mà không làm chệch hướng tăng trưởng", ông Albert Park, Chuyên gia kinh tế trưởng của ADB nhấn mạnh.

Tại khu vực Đông Nam Á, nhu cầu trong nước mạnh mẽ ở Indonesia và Philippines đang góp phần cải thiện triển vọng tăng trưởng 5,1% trong năm nay cho khu vực này, mặc dù triển vọng nhu cầu toàn cầu yếu hơn đã khiến dự báo cho năm tới giảm xuống.

Triển vọng cho năm 2022 cũng đã được cải thiện đối với tiểu vùng Cáp-ca-dơ và Trung Á, được dự kiến sẽ tăng trưởng 3,9% trong năm nay và đối với các nền kinh tế ở Thái Bình Dương, được dự kiến sẽ phát triển 4,7% khi du lịch tiếp tục phục hồi sau đại dịch.