Sóng ngầm tại thị trường tự do: Chênh lệch kỷ lục, phản ánh kỳ vọng mất giá của VND trong năm 2026?
Thị trường tự do - chính thức chênh lệch kỷ lục
Cập nhật giá USD hôm nay tại thị trường tự do bán ra 27.850 đồng/USD, tăng 29 đồng chiều bán ra so với phiên sáng qua.
So với giá USD bán ra tại một số ngân hàng ở ngưỡng 26.347 VND/USD, giá USD tại thị trường tự do "đắt" hơn thị trường chính thức ở mức kỷ lục 1.503 đồng/USD.

Theo VDSC, chênh lệch hiếm thấy này cho thấy sự hạn chế trong nguồn cung USD ở cả trong và ngoài hệ thống, được dẫn chứng bởi việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã cam kết bán ngoại tệ có kỳ hạn cho các NHTM với quy mô khoảng 4,4 tỷ USD từ tháng 8 đến nay.
Ngoài ra, nhu cầu USD trên thị trường tự do tăng đột biến có thể phản ánh sự liên thông giữa thị trường USD tự do và thị trường vàng khi chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới nới rộng trong tháng 10.
Trong ngắn hạn, nguồn cung ngoại tệ được NHNN đảm bảo trong tương lai đang là điểm neo đối với tỷ giá trên thị trường chính thức.
Dù vậy, VDSC cho rằng sự bất thường trong chênh lệch giữa hai thị trường sẽ không duy trì quá lâu. Ngoài ra, nhu cầu ngoại tệ trên thị trường tự do dù khó đo lường, cũng phần nào phản ánh trước kỳ vọng về áp lực mất giá đối với VND trong năm 2026.
Về tín dụng, VDSC dẫn số liệu công bố từ NHNN, tăng trưởng tín dụng tính đến cuối tháng 8/2025 đạt 11,8% so với đầu năm, tương ứng tăng 19,9% so với cùng kỳ. Đáng chú ý, sự mở rộng tín dụng trong tháng 8 chủ yếu đến từ lĩnh vực khác trong khi tốc độ tăng trưởng tín dụng các lĩnh vực còn lại không thay đổi hoặc thậm chí chậm tốc so với các tháng trước.
Đà tăng của tín dụng vẫn tiếp tục duy trì với mức tăng lũy kế 9 tháng đầu năm đạt 13,4%. Theo VDSC, với đà tăng như hiện tại và tham chiếu với xu hướng tín dụng trong quý IV của các năm trước, tín dụng cả năm 2025 ước đạt 19–20%, vượt mục tiêu 16–17% của NHNN.
Lãi suất liên ngân hàng neo cao trong các tháng cuối năm
Báo cáo VDSC cho biết trong tháng 10, hoạt động điều tiết qua nghiệp vụ mua kỳ hạn tiếp tục được duy trì, quy mô bơm ròng là không đáng kể.
Theo VDSC, từ giữa tháng 6/2025 đến nay, lãi suất cho vay qua đêm trên thị trường liên ngân hàng đã nhiều lần tăng vượt mức 5%/năm. Tình trạng này lặp lại từ giữa tháng 10/2025 mặc dù NHNN vẫn duy trì quy mô cho vay khá lớn trên kênh cầm cố.
Trong tuần cuối tháng 10/2025 (từ ngày 27 đến 31/10), lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng biến động mạnh, trong khi tỷ giá USD/VND trên thị trường này nhìn chung đi ngang với biên độ hẹp…
Lãi suất chào bình quân bằng VND trên thị trường liên ngân hàng đã giảm đáng kể từ ngày 27/10 đến ngày 30/10, sau đó tăng trở lại trong ngày 31/10/2025.
Cụ thể, ngày 27/10, lãi suất qua đêm ở mức 6%/năm, đến ngày 30/10 giảm còn 3,24%. Các kỳ hạn 1 tuần và 1 tháng cũng lần lượt giảm từ 6%/năm xuống 4,54% và từ 5,96%/năm xuống 5,38%/năm.
Tuy nhiên, đến ngày 31/10, lãi suất VND liên ngân hàng đảo chiều rõ rệt sau 3 phiên giảm liên tiếp. Mức giảm tuyệt đối trong tuần dao động từ 0,31 đến 1,42 điểm phần trăm (đpt) trong đó lãi suất qua đêm ghi nhận mức giảm mạnh nhất.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tích cực hỗ trợ thanh khoản VND cho hệ thống trong hai tuần gần nhất trong bối cảnh lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh.
Hoạt động hỗ trợ thanh khoản VND cho hệ thống ngân hàng liên tục được NHNN duy trì từ đầu năm 2025 đến nay và được mở rộng mạnh mẽ kể từ cuối tháng 6. NHNN cho biết việc thực hiện các giải pháp điều hành nghiệp vụ thị trường mở nhằm giảm mặt bằng lãi suất thị trường liên ngân hàng để đáp ứng kịp thời, đầy đủ nhu cầu vốn thanh khoản cho các ngân hàng.

Qua đó hỗ trợ các ngân hàng tiếp cận nguồn vốn chi phí thấp từ NHNN để có điều kiện tiếp tục giảm lãi suất cho vay theo đúng định hướng, chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây khi tỷ giá liên tục chịu áp lực tăng, Nhà điều hành cũng rất thận trọng trong việc hỗ trợ VND cho hệ thống ngân hàng khi số dư cho vay trên kênh OMO đã chạm mức cao nhất kể từ tháng 1/2017.
Theo đó, mỗi lần lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt, NHNN thường giảm lượng OMO chào thầu và phát hành nhằm tránh khiến lãi suất trên thị trường 2 giảm quá sâu, gây sức ép lên tỷ giá.
"Việc lãi suất cho vay qua đêm liên tục neo ở mức cao cho thấy sự thận trọng trong việc tăng cường thêm thanh khoản cho hệ thống của nhà điều hành", báo cáo VDSC cho hay.
VDSC cho biết trên thị trường 1 (huy động vốn từ người dân và tổ chức), lãi suất huy động của một số ngân hàng ghi nhận mức tăng từ 0,1–0,3 điểm % trong tháng 10. Đồng thời, hiện tượng tặng thêm lãi suất và gia tăng các ưu đãi nhằm tăng huy động vốn trở nên phổ biến hơn trong các tháng cuối năm.























