Năm Quý Mão 2023: Cách nào giảm bớt thao túng liên thị trường chứng khoán?

Đó là chia sẻ của bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) khi đề cập tới thị trường chứng khoán năm 2023.

Thư Bà, Bà đánh giá như thế nào về thị trường chứng khoán năm Quý Mão 2023?

- Năm 2023 chúng tôi đánh giá thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục đối mặt với những khó khăn thách thức. Trên thị trường quốc tế, mặc dù lạm phát đã có dấu hiệu đạt đỉnh và Cục dữ trữ Liên bang Mỹ (Fed) ra tín hiệu sẽ giảm dần lãi suất. 

Trong nước, mặc dù lãi suất vẫn đang giữ ở mặt bằng cao nhưng khả năng tăng cao hơn là khó, thậm chí sẽ giảm dần sau một vài tháng đầu năm 2023. Thế nhưng, các doanh nghiệp vẫn phải chịu mức lãi suất khi huy động vốn phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh cao so với sức chịu đựng của doanh nghiệp.

Do đó, nửa đầu năm 2023 khó có thể kỳ vọng sự thay đổi mang tính chất bước ngoặt về chỉ số lẫn thanh khoản của thị trường chứng khoán.

Tuy nhiên, bên cạnh khó khăn, sẽ có những yếu tố hỗ trợ cho thị trường. Những nền kinh tế lớn như Mỹ, Trung Quốc sẽ có những khởi sắc trở lại. Đặc biệt là Trung Quốc, quốc gia này đã có những tín hiệu về việc nới lỏng chính sách zero covid mở cửa trở lại các hoạt động giao thương kinh tế với Việt Nam. Động thái này sẽ hỗ trợ cho ngành thương mại, dịch vụ của Việt Nam phát triển.

Nội tại nền kinh tế nước nhà, chúng ta cũng nhìn thấy bức tranh chung của nền kinh tế năm 2022 đã đạt được tốc độ tăng trưởng GDP lên tới 8,02% - rất cao so với trung bình nhiều năm.

Số doanh nghiệp thành lập mới tăng 30% so với cùng kỳ năm 2021.

Trên thị trường chứng khoán theo báo cáo tài chính quý III/2022, doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết cũng tăng trưởng trên 19%.

Đây là những tín hiệu tích cực cho thấy doanh nghiệp đang có đà quan trọng để có thể phục hồi tiếp trong năm 2023.

Ngoài ra, các tổ chức kinh tế lớn trên thế giới như ADB cũng có nhìn nhận tích cực về nền kinh tế Việt Nam. Theo dự báo của ADB, năm 2023 tăng trưởng GDP có thể đạt 6,3%.

Như vậy, chúng tôi cho rằng thị trường chứng khoán năm 2023 mặc dù không có bước tăng trưởng mang tính chất đột phá như năm 2021, nhưng cơ hội cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư dài hạn còn rất nhiều.

Chúng ta có thể hoàn toàn tin tưởng vào sự tăng trưởng của thị trường, đặc biệt là nửa sau năm 2023.

Các nhiệm vụ trọng tâm UBCKNN sẽ thực hiện trong năm 2023 hỗ trợ cho sự phát triển bền vững của thị trường?

- Trước mắt, chúng tôi sẽ rà soát luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn, trong đó, bao gồm cả nội dung liên quan đến những tham gia, góp ý về thị trường trái phiếu doanh nghiệp theo hướng sẽ hỗ trợ cho nhà đầu tư tham gia thị trường một cách minh bạch, an toàn và bảo vệ tốt hơn quyền lợi của nhà đầu tư.

Ngoài ra, công tác thanh tra giám sát trên thị trường cũng sẽ được tiếp tục siết chặt. Đặc biệt, chúng tôi sẽ cũng cố thêm công tác giám sát ở tuyến 1 là các công ty chứng khoán. Chúng ta sẽ có hệ thống giám sát 3 lớp gồm: công ty chứng khoán, Sở giao dịch và UBCK.

Một nội dung cơ quan quản lý cũng đặt trọng tâm đó là công tác triển khai giao dịch mới, chúng ta vẫn gọi là gói thầu KRX. Chúng tôi sẽ đưa vào vận hành gói thầu này trong năm 2023.

Như chúng ta biết, công nghệ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của thị trường chứng khoán, việc vận hành gói thầu KRX sẽ hỗ trợ cho các cơ chế giao dịch mới có thể triển khai trên thị trường. Từ đó, giúp chất lượng thị trường hiệu quả hơn. Đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng để Việt Nam ghi điểm trong quá trình xem xét nâng hạng thị trường trong thời gian tới.

Bên cạnh đó công tác tái cấu trúc công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ cũng sẽ được tiến hành một cách nhanh gọn và triệt để trong năm 2023.

Cuối cùng, trong năm 2023 công tác truyền thông ổn định tâm lý cho nhà đầu tư sẽ được chú trọng hơn so với năm 2022.

Chúng ta biết rằng, trong năm 2022 với những biến động rất mạnh của thị trường tâm lý của nhà đầu tư ảnh hưởng rất nhiều đặc biệt là nhà đầu tư tham gia các nhóm chat trên mạng xã hội, qua đó lan truyền thông tin thất thiệt ảnh hưởng tới thị trường, quyền lợi của nhà đầu tư. Vì vậy, chúng tôi sẽ triển khai quyết liệt việc chấn chỉnh các hoạt động tung những thông tin không chính thức lên thị trường trong năm mới 2023.

Chúng tôi cũng sẽ đẩy nhiều hơn các thông tin chính thống từ nhà quản lý để nhà đầu tư có thể tiếp cận các thông tin thị trường một cách nhanh chóng, minh bạch, hỗ trợ thị trường chứng khoán phát triển bền vững.

Vậy còn những lo lắng của nhà đầu tư rằng có sự thao túng trên thị trường chứng khoán phái sinh, từ đó tác động tới thị trường chứng khoán cơ sở. Bà có ý kiến thế nào về vấn đề này?

- Thời gian vừa qua, UBCKNN đã phối hợp với Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội và Trung tâm lưu ký Chứng khoán áp dụng một số cải tiến trên thị trường chứng khoán phái sinh, theo hướng sẽ làm giảm bớt sự tác động từ thị trường cơ sở sang thị trường phái sinh và giảm bớt thao túng liên thị trường nếu có.

Ví dụ như áp dụng cơ chế điều chỉnh giá đóng của của thị trường phái sinh trong những ngày đáo hạn hay như nâng mức ký quỹ trên thị trường phái sinh từ 13% lên 17% để điều tiết bớt luồng vốn sang thị trường phái sinh.

Những giải pháp đó bước đầu có hiệu quả. Cụ thể, trong phiên đáo hạn của thị trường phát sinh độ biến động của giá đóng cửa không còn mạnh như trước đây

Hiện chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ với Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội để cải tiến chỉ số VN30 theo hướng tiếp tục đưa thêm các tiêu chí để chọn lọc cổ phiếu vào rổ chỉ số, phản ánh đúng hơn, thực chất các doanh nghiệp, cũng như để chỉ số này mang tính chất đại diện tốt hơn cho các cổ phiếu trên thị tường. Từ đó, làm giảm khả năng có thể thao túng rổ chỉ số nếu có trên thị trường chứng khoán.

Ngoài ra, chúng tôi cũng đã phối hợp cới các Sở có những chỉ đạo để có thể tiếp tục đưa thêm các sản phẩm mới trên thị trường. Việc đa dạng hóa sản phẩm trên thị trường sẽ làm giảm tập trung quá mức của nhà đầu tư vào 1 sản phẩm.

Xin cảm ơn những chia sẻ của bà!