Thượng nghị sĩ Mỹ kêu gọi ngừng phê duyệt xuất khẩu cho Huawei

Trong một thông điệp gửi Tổng thống Donald Trump hôm 21/11, một nhóm 15 Thượng nghị sĩ lưỡng đảng đã kêu gọi chính quyền tạm dừng cấp giấy phép để các công ty Mỹ xuất khẩu công nghệ, linh kiện cho Huawei cho đến khi Bộ Thương mại đệ trình lên Quốc hội một báo cáo chi tiết về các tiêu chí đánh giá phê duyệt giấy phép dựa trên cơ sở quan ngại rủi ro an ninh quốc gia.

Thông điệp này là sự phản ứng lại tuyên bố của Chính quyền Donald Trump hôm 20/11 rằng Bộ Thương mại nước này đang bắt đầu cấp giấy phép cho một số doanh nghiệp Mỹ bán hàng cho Huawei sau khi gã khổng lồ công nghệ viễn thông Trung Quốc bị đưa vào danh sách đen hồi tháng 5/2019. Thông điệp được ký bởi lãnh đạo Đảng Dân chủ - Thượng nghị sĩ Chuck Schumer và Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Tom Cotton, trong đó yêu cầu Chính quyền phải thông báo trước khi cấp bất cứ giấy phép để Doanh nghiệp Mỹ nào xuất khẩu cho Huawei và các chi nhánh trong danh sách đen của nó. 

Ngoài 2 thượng nghị sĩ có tầm ảnh hưởng đặc biệt trên đây, một số thượng nghị sĩ cũng ký vào thông điệp bao gồm: Ben Sasse, John Cornyn, Josh Hawley và Rick Scott của Đảng Cộng hòa và Elizabeth Warren, Richard Blumenthal, Ron Wyden và Cory Booker của Đảng Dân chủ.

Bộ Thương mại Mỹ cho hay đã tiếp nhận và xử lý hơn một nửa trong khoảng 300 yêu cầu cấp giấy phép kinh doanh từ các doanh nghiệp và chấp thuận khoảng hơn 1/4 trong số đó. “Chúng tôi đang tiến hành cấp các giấy phép xuất khẩu tạm thời cho phép các doanh nghiệp xuất khẩu một phần hạn chế các linh kiện, công nghệ không gây rủi ro đáng kể cho an ninh quốc gia hoặc lợi ích đối ngoại của Mỹ” - thông cáo báo chí từ Bộ Thương mại cho hay.

Việc phê duyệt giấy phép xuất khẩu được Bộ Thương mại công khai ngay sau tuyên bố gia hạn nới lỏng cấm vận cho Huawei thêm 90 ngày để các nhà mạng viễn thông nông thôn Mỹ tiếp tục sử dụng một số dịch vụ viễn thông của Huawei. 

Hồi cuối tháng 6, tại Hội nghị thượng đỉnh G20 tổ chức tại Nhật Bản, Tổng thống Mỹ Donald Trump từng hứa hẹn nới lỏng cấm vận và cho phép các công ty Mỹ tiếp tục giao dịch với Huawei trong nỗ lực kéo Trung Quốc trở lại bàn đàm phán. Bộ Thương mại Mỹ sau đó kêu gọi các công ty nộp đơn yêu cầu cấp phép xuất khẩu để được xem xét phê duyệt nếu muốn nối lại hợp tác với Huawei. 

Nhưng cho đến nay, tức sau tròn 5 tháng, cơ quan này mới có quyết định chính thức về các giấy phép xuất khẩu. Lý giải từ Bộ Thương mại hồi tháng 7 cho hay quá trình cấp phép đòi hỏi sự tham gia của các cơ quan liên ngành như Bộ Quốc Phòng, Bộ Ngoại giao để đảm bảo không gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia, do đó cần nhiều thời gian hơn các thủ tục cấp phép thông thường. Trong bối cảnh hai nền kinh tế hàng đầu thế giới đang tiến gần đến thỏa thuận Mỹ Trung, động thái cấp phép xuất khẩu cho Huawei có thể xem là một cử chỉ thiện chí thúc đẩy đàm phán từ phía Nhà Trắng.

Song song với áp lực từ Thượng viện Mỹ, Ủy ban Viễn thông Liên bang FCC sẽ tiến hành bỏ phiếu hôm 22/11 về một dự thảo luật cấm các nhà mạng nông thôn sử dụng quỹ Chính phủ trị giá 8,5 tỷ USD để mua thiết bị mạng Huawei và ZTE do hàng loạt quan ngại rủi ro an ninh quốc gia.