Chiều 3/12, thừa uỷ quyền của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn đã trình Quốc hội báo cáo nghiên cứu tiền khả thi chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy.

Tuyến cao tốc có điểm đầu giao với cao tốc Bắc - Nam phía Đông thuộc tỉnh Nghệ An, điểm cuối kết nối Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy; quy mô 4 làn xe, tốc độ thiết kế 80-100 km/h.

Tại Tờ trình của Chính phủ, hướng tuyến được lựa chọn theo phương án ngắn và thẳng nhất, phù hợp quy hoạch, địa hình; hạn chế đi qua khu vực nhạy cảm về môi trường, xã hội, đất quốc phòng; đồng thời bảo đảm kết nối thuận lợi các đô thị và khu chức năng quan trọng.

Chính phủ khẳng định, thời gian qua, Quốc hội và Chính phủ ưu tiên bố trí nguồn lực cho cao tốc Bắc - Nam phía Đông và một số trục ngang Đông - Tây như Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Quy Nhơn - Pleiku, nhằm đạt mục tiêu 5.000 km cao tốc trước năm 2030. Trong chiến lược hạ tầng giao thông, tăng cường kết nối với Lào là một định hướng quan trọng.

Tuyến cao tốc Hà Nội - Viêng Chăn dài khoảng 370 km trên lãnh thổ Việt Nam. Đoạn trùng cao tốc Bắc - Nam phía Đông dài 310 km sẽ hoàn thành năm 2025, còn đoạn Vinh - Thanh Thủy dài 60 km chưa đầu tư.

Chính phủ cho biết việc triển khai đoạn tuyến này là cần thiết để hoàn thiện kết nối giữa hai nước. Hình thành trục ngang Đông - Tây kết nối với hệ thống trục dọc (tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam, đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 1, đường bộ ven biển); đáp ứng nhu cầu vận tải tạo dư địa, động lực phát triển không gian vùng với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại; kết nối Thủ đô Viêng Chăn Lào và Thủ đô Hà Nội Việt Nam, các trung tâm kinh tế, cảng biển; nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo động lực liên kết, thúc đẩy hợp tác và phát triển vùng; góp phần bảo đảm quốc phòng, an ninh, xóa đói giảm nghèo; từng bước thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và các Nghị quyết của Bộ Chính trị.

Về quy mô, căn cứ nhu cầu vận tải và khả năng cân đối nguồn lực, Chính phủ đề xuất đầu tư dự án với quy mô 04 làn xe, các cầu, hầm trên tuyến quy mô 06 làn xe; giải phóng mặt bằng theo quy mô quy hoạch 06 làn xe.

Sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 23.900 tỷ đồng sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước bố trí từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024; ngân sách trung ương và ngân sách địa phương giai đoạn 2026 - 2030.

Thẩm tra dự án, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính ông Phan Văn Mãi khẳng định: Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tán thành sự cần thiết đầu tư dự án này.

Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ 2021-2030, tuyến Vinh - Thanh Thủy dài 85 km, quy mô 6 làn xe; giai đoạn này mới đầu tư 60 km, quy mô 4 làn, còn đoạn Cửa Lò - Vinh dài 25 km chưa thực hiện. Ủy ban đề nghị Chính phủ làm rõ lý do.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần rà soát kỹ hướng tuyến, bảo đảm kết nối hiệu quả với cảng biển, cảng hàng không, khu công nghiệp, du lịch, trung tâm logistics; nghiên cứu đầu tư trạm dừng nghỉ, nút giao, hệ thống giao thông thông minh và các công trình phụ trợ để bảo đảm hiệu quả toàn tuyến.