VKSND tối cao thông báo rút kinh nghiệm vụ kiện bồi thường thu hồi đất

Ngày 15/4, VKSND tối cao ban hành Thông báo rút kinh nghiệm số 264/TB-VKSTC về kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính yêu cầu “Bồi thường về đất trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất” giữa người khởi kiện là ông Nguyễn Hồng Lam và bà Cao Thị Hơn (Địa chỉ: Thôn 7, xã Ea Rốk, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk) và người bị kiện là UBND huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk.

Theo hồ sơ, thửa đất 1.855 m² tại xã Ea Rôk (thửa 193, tờ bản đồ số 9)  thuộc quyền sở hữu của hộ ông Lam, có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ). Đầu năm 2000, UBND huyện Ea Súp ban hành quyết định thu hồi đất và lập biên bản thông qua phương án đền bù. Theo đó, gia đình ông được giữ nguyên 250 m² tại thửa đất trên làm đất ở và sẽ được cấp đất sản xuất tại Tháp Chàm.

Ông Lam có đơn yêu cầu được cấp GCNQSDĐ đối với 250 m² đất được giữ lại.

Tháng 4/2010, UBND huyện Ea Súp ban hành Quyết định 418 với nội dung giao cho hộ ông Lam 250 m² đất tại bờ rào khuôn viên trường mầm non Ea Rốk để sử dụng vào mục  đích nhà ở  thuộc thửa 193, tờ bản đồ số 9.

Tuy nhiên, tháng 6/2014, UBND huyện Ea Súp ban hành Quyết định 1849 về việc cấp GCNQSDĐ cho hộ ông Lam 250 m² thuộc thửa số 295, tờ bản đồ quy hoạch trung tâm cụm xã Ea Rốk.

Ông Lam, bà Hơn đã nhận đất và xây dựng nhà ở kiên cố trên đất này.

Tháng 11/2016, ông Lam khởi kiện yêu cầu UBND huyện Ea Súp bàn giao mốc ranh giới đối với 250 m² đất theo Quyết định 418. Xử sơ thẩm tháng 6/2017, TAND tỉnh Đắk Lắk quyết định buộc UBND huyện Ea Súp bàn giao mốc giới, ranh giới với 250 m² đất ở thửa 193 cho hộ ông Lam theo quy định pháp luật.

Sau đó, UBND huyện Ea Súp kháng cáo.

TAND Cấp cao tại Đà Nẵng xử phúc thẩm tháng 8/2017 quyết định bác kháng cáo, giữ nguyên án sơ thẩm. UBND huyện Ea Súp đề nghị xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm.

Tháng 11/2019, hội đồng thẩm phán TAND Tối cao ban hành quyết định giám đốc thẩm hủy toàn bộ bản án phúc thẩm và một phần bản án sơ thẩm về nội dung trên, giao TAND tỉnh giải quyết lại.

Qua đây, VKS nhận thấy vấn đề cần rút kinh nghiệm là có sự nhầm lẫn trong việc xác định diện tích 250 m² đất cho hộ ông Lam.

UBND huyện cho rằng diện tích đất này do huyện đã hoán đổi 250 m² đất tại thửa 193 theo thỏa thuận với gia đình ông Lam.

Tại biên bản làm việc với Phòng Tài nguyên & Môi trường ngày 9-2-2010, ông Lam, bà Hơn đã có ý kiến nếu phải di chuyển nhà thì ông bà cũng đồng ý và đề nghị được hỗ trợ, di dời sớm.

Khi được cấp thửa số 295, ông bà đã nhận đất, xây dựng nhà kiên cố trên thửa đất này và đã được cấp GCNQSDĐ. Gia đình ông Lam cho rằng thửa đất số 295 do gia đình mua đấu giá của UBND huyện nhưng không có tài liệu, chứng cứ nào chứng minh việc này.

Tòa cấp sơ thẩm không thu thập tài liệu, chứng cứ mà đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện là chưa có cơ sở vững chắc. Tòa cấp phúc thẩm không phát hiện ra sai lầm của tòa cấp sơ thẩm là không đúng.