Xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 102 triệu USD, chuyên gia dự báo "nóng"

Kể từ đầu năm nay, Mỹ liên tục tăng mạnh nhập khẩu các sản phẩm cá tra GTGT từ Việt Nam. Cụ thể, tháng 1/2024, Việt Nam xuất khẩu gần 295 nghìn USD cá tra GTGT sang Mỹ, tăng gấp 18 lần so với cùng kỳ.

Sang tháng 2/2024, giá trị này đạt hơn 114 nghìn USD, tăng gấp 2.200 lần và tháng 3/2024 tăng 76% lên  150 nghìn USD. Đáng chú ý, tháng 4/2024, xuất khẩu các sản phẩm cá tra GTGT sang Mỹ đạt hơn 300 nghìn USD so với chỉ 5 USD giá trị xuất khẩu các sản phẩm này trong tháng 4/2023 (tăng gấp 67 nghìn lần). 

Lũy kế đến hết tháng 4/2024, Mỹ tăng gấp 8,5 lần nhập khẩu các sản phẩm GTGT từ Việt Nam với 860 nghìn USD.

Khác với nhu cầu tiêu thụ cá tra GTGT tăng mạnh, nhập khẩu cá tra đông lạnh trong tháng 4/2024 của Mỹ chứng kiến tăng trưởng âm 72% với giá trị đạt 165 nghìn USD. Tổng xuất khẩu cá tra đông lạnh Việt Nam sang Mỹ trong 4 tháng đầu năm nay đạt gần 1 triệu USD, giảm 28% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho hay, phile cá tra đông lạnh vẫn là mặt hàng chủ lực của xuất khẩu cá tra sang Mỹ. Tháng 4/2024, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm phile đông lạnh sang Mỹ đạt hơn 37 triệu USD, tăng 35% so với tháng 4/2023. 

Đây là giá trị cao nhất Mỹ nhập khẩu từ đầu năm nay đối với các sản phẩm cá tra thuộc mã 0304 (trừ sản phẩm chả cá và surimi). Tính đến hết tháng 4/2024, xuất khẩu phile cá tra đông lạnh sang Mỹ đạt hơn 100 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2023, chiếm 98% tỷ trọng trong tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang Mỹ.

Vasep cho rằng, người tiêu dùng tại Mỹ đang tăng nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm cá thịt trắng, đặc biệt là cá tra từ Việt Nam. Xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng 4 và trong 4 tháng đầu năm nay có nhiều tín hiệu khởi sắc sau khi liên tục sụt giảm trong năm 2023.

Vừa qua, đông đảo DN Việt Nam đã tham gia và giới thiệu các sản phẩm cá tra Việt nam tại Triển lãm Thủy sản Bắc Mỹ. Với lợi thế của loài cá thịt trắng thơm ngon, phù hợp chế biến đa dạng món ăn từ fillet đóng gói, sản phẩm đông lạnh đến sản phẩm chế biến sẵn như fish sticks hay fish burgers, đã hấp dẫn được các nhà nhập khẩu đến từ thị trường này.

Vasep phân tích thêm, việc các nguồn cung cá thịt trắng cho Mỹ đang giảm trong bối cảnh khan hiếm các sản phẩm cá thịt trắng khác như cá rô phi cũng là tín hiệu khả quan cho xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Mỹ.

Thông tin Mỹ đang xem xét công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường đã mang lại niềm hy vọng lạc quan cho nhiều ngành kinh tế Việt Nam, trong đó có ngành thủy sản. Vasep dự kiến, vào tháng 7/2024, DOC sẽ có quyết định về việc Việt Nam có được chuyển đổi trạng thái từ nền kinh tế phi thị trường sang nền kinh tế thị trường hay không. Nếu Việt Nam được công nhận có nền kinh tế thị trường thì đây sẽ là lợi thế cho cho các DN Việt Nam trong các đợt xem xét hành chính thuế chống bán phá giá tôm, cá tra trong thời gian tới.

Kỳ vọng xuất khẩu cá tra tiếp tục phục hồi trong thời gian tới

"Trong bối cảnh lạm phát và chiến tranh với hàng loạt rủi ro về an ninh cung ứng, các quốc gia có xu hướng tìm kiếm những mặt hàng có nguồn cung ổn định và giá cả hợp lý như cá tra Việt Nam", trích báo cáo của Chứng khoán Vietcombank (VCBS).

Cụ thể, năm 2023, lượng hàng tồn kho cá tra tại Mỹ ở mức quá cao do nước này nhập khẩu ồ ạt cuối năm 2022. Chuyên gia VCBS cho rằng, đây cũng là nguyên nhân khiến giá trị xuất khẩu cá tra sang Mỹ liên tục tăng trưởng âm trong năm vừa qua. Tuy nhiên, với việc tồn kho tại Mỹ đã bắt đầu giảm mạnh từ quý IV/2023, nhu cầu nhập khẩu tại Mỹ kỳ vọng sẽ hồi phục với tín hiệu khả quan từ quý I/2024 với những đơn đặt hàng mới.

Bên cạnh đó, cá minh thái của Nga bị các nước EU áp mức thuế 13,7% từ đầu năm 2024. Không chỉ vậy, Mỹ đã áp lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm thuỷ sản có xuất xứ từ Nga từ cuối tháng 12/2023. Do đó, cá tra có thể được hưởng lợi trong năm 2024.

Ngoài ra, nhóm phân tích cũng điểm thêm các yếu tố tích cực hỗ trợ cho xuất khẩu cá tra Việt Nam như: giá cá rô phi Trung Quốc tăng cao do thiếu hụt nguồn cung khiến cá tra Việt Nam có lợi thế cạnh tranh hơn ở thị trường Mỹ; Giá cước vận tải tăng cao do ảnh hưởng của chiến tranh, do đó, giá cá tra xuất khẩu sang Mỹ có thể sẽ tăng trong thời gian tới...

Tại thị trường Trung Quốc, nhóm phân tích kỳ vọng đây là thị trường xuất khẩu thủy sản trọng điểm của Việt Nam khi nền kinh tế có dấu hiệu tích cực sau dịch COVID-19. Bên cạnh đó,vị trí địa lý thuận lợi giúp chi phí vận tải thấp hơn so với các thị trường khác. Chưa kể, việc Trung Quốc ngừng nhập khẩu thuỷ sản từ Nhật Bản sẽ mang lại cơ hội cho Việt Nam.