Chuyên gia phân tích: "Có đôi chút bất ngờ" về mức tăng 100 điểm cơ bản lãi suất điều hành
Tại cuộc họp mới đây diễn ra vào ngày 20-21/09/2022, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã quyết định tăng lãi suất điều hành thêm 75 điểm cơ bản lên biên độ mới từ 3,0% đến 3,25%. Mức tăng này đã được thị trường dự báo từ trước.
Tuy nhiên, điểm quan trọng nhất trong cuộc họp lần này là những quan điểm cập nhật của FED về lộ trình thắt chặt chính sách tiền tệ trong thời gian tới.
NHNN tăng lãi suất điều hành từ ngày 23/9, sau động thái cứng của FED
Cụ thể, FED đã đưa ra quan điểm có phần "diều hâu" hơn về việc thắt chắt chính sách tiền tệ, theo đó các quan chức FED dự báo lãi suất điều hành có thể tăng lên mức 4,25-4,5% vào cuối năm 2022 (tương đồng với kỳ vọng của thị trường trước khi cuộc họp diễn ra) và 4,5-4,75% vào cuối năm 2023 (cao hơn khoảng 25 điểm cơ bản so với kỳ vọng của thị trường trước khi cuộc họp diễn ra).
Bên cạnh đó, FED còn đưa ra những nhận định về tác động của việc thắt chặt chính sách tiền tệ lên nền kinh tế.
Theo đó FED, hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ xuống 1,2% trong năm 2023, từ mức dự báo trước đó là 1,7% và cho rằng xác suất hạ cánh mềm ngày càng khó đạt được.
FED cũng dự báo tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng lên mức 3,8% vào cuối năm 2022 và 4,4% vào cuối năm 2023 từ mức hiện tại là 3,7%.
Mặc dù lường trước những tác động tiêu cực tới nền kinh tế do chính sách tiền tệ thắt chặt gây ra, FED vẫn thể hiện rõ quan điểm ổn định giá cả, kiềm chế lạm phát là mục tiêu ưu tiên hàng đầu hiện nay.
Sau khi FED đưa ra quan điểm "diều hâu" hơn về thắt chặt chính sách tiền tệ trong cuộc họp tháng 9 vừa qua, đồng USD tiếp tục tăng giá mạnh và phá đỉnh 20 năm trên thị trường quốc tế.
Trước những diễn biến có phần bất lợi trên thị trường quốc tế, chiều ngày 22/09, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã quyết định tăng 100 điểm cơ bản đối với một loạt các lãi suất điều hành chủ chốt.
Trong đó, lãi suất tái cấp vốn tăng từ mức 4,0% lên 5,0%, lãi suất tái chiết khấu tăng từ mức 2,5% lên 3,5%, trần lãi suất cho vay qua đêm và thanh toán bù trừ tăng từ 5,0% lên 6,0%,.
Cùng với đó, mức lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng tăng từ 4,0% lên 5,0%. Các mức lãi suất mới sẽ chính thức áp dụng từ ngày 23/09/2022.
"Kích" lãi suất huy động tăng nhanh từ nay tới cuối năm
Ông Đinh Quang Hinh – Trưởng Bộ phận Kinh tế vĩ mô & Chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán VNDirect, hành động trên của NHNN Việt Nam là tương đối quyết liệt và kịp thời trước những thay đổi nhanh chóng trên thị trường tài chính quốc tế.
Tuy vậy, ông "có đôi chút bất ngờ" về mức tăng 100 điểm cơ bản lãi suất điều hành (cao hơn so với dự báo trước đó của bộ phận phân tích tại đây chỉ ở mức 50 điểm cơ bản cho năm 2022).
Sau đợt tăng lãi suất lần này, ông Hinh cho rằng ít có khả năng có thêm một đợt tăng lãi suất điều hành nữa trong năm 2022.
Trước đó, cũng có không ít nhà phân tích dự báo lãi suất điều hành sẽ tăng trong những tháng còn lại của năm 2022. Tuy nhiên, mức tăng đều dưới 100 điểm cơ bản. Chẳng hạn, tại báo cáo triển vọng thị trường tháng 9, Chứng khoán ACB (ACBS) kỳ vọng rằng lãi suất điều hành có thể tăng dần trong khoảng 0,5 - 0,75 điểm % từ đây cho tới cuối năm 2022.
Trong khi đó, các chuyên gia tại Chứng khoán MayBank Kim Eng (MBKE) cho rằng, NHNN sẽ thắt chặt tiền tệ thông qua tăng lãi suất 0,5 điểm % để duy trì tăng trưởng vừa phải.
Cũng theo vị chuyên gia phân tích này, động thái nâng lãi suất điều hành của NHNN sẽ "kích" lãi suất tiền gửi tăng nhanh trong những tháng cuối năm 2022.
Ông Hinh dự báo, lãi suất tiền gửi có thể tăng thêm 30-50 điểm cơ bản từ mức hiện tại trong những tháng cuối năm 2022.
Theo đó, lãi suất tiền gửi 12 tháng của ngân hàng thương mại (bình quân) tăng lên mức 6,1-6,3%/năm vào cuối năm 2022.
Sang năm 2023, đà tăng lãi suất tiền gửi sẽ duy trì do NHNN tăng lãi suất điều hành để kiềm chế lạm phát, ổn định tỷ giá; ngân hàng thương mại tăng nhu cầu huy động vốn để tài trợ cho hoạt động cho vay trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ.
Theo dự báo của ông Hinh, lãi suất huy động có thể tăng thêm 50 điểm cơ bản trong năm 2023, theo đó lãi suất tiền gửi 12 tháng của ngân hàng thương mại (bình quân) tăng lên mức 6,6-6,8%/năm vào cuối năm 2023.