Dịch Covid-19: Nông nghiệp và thuỷ sản "ngấm đòn", GDP cả nước tăng chậm nhất sau 10 năm

Khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản "ngấm đòn"

Tại họp báo công bố số liệu thống kê kinh tế - xã hội quý I/2020, ông Nguyễn Bích Lâm, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2020 ước tính tăng 3,82% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng thấp nhất của quý I trong giai đoạn 2011-2020. Trong mức tăng chung của nền kinh tế, khu vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản tăng 0,08%; khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 5,15% và khu vực dịch vụ tăng 3,2%.

"Trong bối cảnh kinh tế thế giới suy giảm, giá dầu thô giảm mạnh, căng thẳng địa chính trị gia tăng. Đặc biệt dịch Covid -19 bùng mạnh trên toàn cầu đã ảnh hưởng đến nền kinh tế. Trong nước, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đặt ưu tiên hàng đầu là phòng chống và dập dịch, hy sinh lợi ích kinh tế để bảo đảm tính mạng và sức khỏe của người dân", ông Lâm cho biết.

Theo Tổng cục Thống kê, trong cơ cấu nền kinh tế quý I/2020, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm tỷ trọng 10,11%; khu vực công nghiệp và xây dựng chiếm 35,52%; khu vực dịch vụ chiếm 43,71%.

Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản quý I/2020 gặp khó khăn do chịu ảnh hưởng, tác động của nhiều yếu tố khác nhau như dịch tả lợn châu Phi; hạn hán, xâm nhập mặn tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long,…

"Ngoài ra, dịch cúm gia cầm có nguy cơ bùng phát và dịch Covid-19 diễn biến phức tạp tác động tiêu cực tới hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu sản phẩm nông sản. Sản xuất lâm nghiệp phát triển ổn định, sản xuất thủy sản quý I/2020 tăng thấp hơn cùng kỳ năm trước. Cộng đồng doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do chịu ảnh hưởng trực tiếp từ dịch Covid - 19, số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn lên tới 18,6 nghìn doanh nghiệp, tăng 26% so với cùng kỳ năm trước", đại diện Tổng cục Thống kê thông tin.

Về hoạt động thương mại, dịch vụ trong quý I/2020 cũng diễn ra kém sôi động do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Số lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong quý I/2020 giảm 18,1% so với cùng kỳ năm trước, trong đó, mức giảm mạnh nhất tập trung ở các thị trường lớn như Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ.

Cũng trong quý I/2020, dịch Covid-19 lây lan mạnh ở các nước đối tác thương mại hàng đầu như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, EU và Hoa Kỳ, khiến kim ngạch xuất nhập khẩu nhiều mặt hàng của Việt Nam bị ảnh hưởng không nhỏ bởi.

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa quý I/2020 đạt 115,34 tỷ USD, giảm 0,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu tăng 0,5%, nhập khẩu giảm 1,9%, xuất siêu quý I năm nay ước tính đạt 2,8 tỷ USD. CPI bình quân quý I/2020 tăng 5,56% so với bình quân cùng kỳ năm 2019.

Đặc biệt, ông Nguyễn Bích Lâm cho biết thêm, dịch Covid - 19 diễn biến phức tạp cũng gây ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách Nhà nước trong những tháng đầu năm 2020.

Cụ thể, tổng thu ngân sách Nhà nước từ đầu năm đến thời điểm 15/3 ước tính đạt 311,3 nghìn tỷ đồng, bằng 20,6% dự toán năm. Trong đó, thu nội địa đạt 256,8 nghìn tỷ đồng, từ dầu thô 12,1 nghìn tỷ đồng, cân đối ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu ở mức 42,4 nghìn tỷ đồng.

Giải ngân vốn đầu tư công, "chìa khóa" cho tăng trưởng

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, đầu tư toàn xã hội thực hiện quý I/2020 theo giá hiện hành ước tính đạt 367,9 nghìn tỷ đồng, tăng 2,2% so với cùng kỳ năm trước và bằng 31% GDP.

Trong đó, vốn thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước quý I/2020 đạt mức khá là 13,2% kế hoạch năm mặc dù kế hoạch vốn ngân sách Nhà nước năm 2020 cao hơn 18% so với năm 2019 và tăng 16,4% so với cùng kỳ năm trước. Đây là tín hiệu tích cực phản ánh kết quả việc Chính phủ thực hiện quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công.

Đặc biệt, theo nhận định của ông Lâm, nhằm tháo gỡ khó khăn, phát triển kinh tế thời kỳ dịch bệnh, thời gian tới, các cơ quan chức năng cần tập trung giải ngân vốn đầu tư công để xử lý các "điểm nghẽn" trong các hoạt động thương mại.

"Trong đó, giải quyết nút thắt về đất đai, thủ tục hành chính, thể chế để đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, tháo gỡ khó khăn cho các dự án chậm giải ngân. Đặc biệt là các dự án trọng điểm, quy mô lớn, có sức lan tỏa, nâng cao năng lực sản xuất của nền kinh tế như mở rộng Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, Nội Bài, xây dựng mới Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Đường cao tốc Bắc – Nam...

Thực hiện vốn đầu tư công là giải pháp hiệu quả giúp tăng trưởng kinh tế, vốn đầu tư công giải ngân tăng thêm 1% sẽ làm GDP tăng thêm 0,06 điểm phần trăm. Trong những năm qua nền kinh tế thường giải ngân đạt 92%-93% kế hoạch vốn đầu tư công, nếu năm nay giải ngân được 100% kế hoạch sẽ làm tăng GDP thêm 0,42 điểm phần tram", ông Lâm nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, ông Lâm cho biết thêm, cần khuyến khích tái đàn lợn phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước góp phần kiểm soát lạm phát. Tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do châu Âu - Việt Nam (EVFTA) thúc đẩy sản xuất, đặc biệt là các mặt hàng thủy sản, gắn sản xuất với chế biến và tiêu thụ.

Trước những khó khăn còn tồn tại, đại diện Tổng cục Thống kê cũng cảnh báo, bước sang quý II, kinh tế - xã hội Việt Nam sẽ còn phải đối mặt với nhiều thách thức hơn nữa.

"Kinh tế Việt Nam năm 2020 đối mặt với nhiều khó khăn, việc đạt mục tiêu tăng trưởng 6,8% là thách thức lớn, cần có sự chung sức, đồng lòng của Chính phủ, doanh nghiệp và người dân, sự hỗ trợ và chia sẻ gánh vác trách nhiệm giữa các thực thể trong nước trong giai đoạn khó khăn này. Trước mắt, cần thực hiện quyết liệt các giải pháp phòng, chống dịch COVID-19, không để dịch lây lan, ưu tiên cao nhất cho ngăn chặn và dập dịch sớm nhất có thể, bảo đảm an toàn sức khỏe cho người dân", ông Lâm nhấn mạnh.