Đường sắt sẽ quy hoạch 15 nhà ga tại nhiều địa phương
Theo đó, các hành lang mới như đường sắt tốc độ cao, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng khổ 1.435mm, Hà Nội - Đồng Đăng khổ 1.435mm... sẽ không chú trọng quy hoạch ga cũ.
Khi có tuyến đường sắt mới, lợi thế của tuyến đường sắt cũ sẽ bị hạn chế bớt. Do đó, sẽ phân tích luồng hàng, luồng khách để phân bổ giữa tuyến cũ, tuyến mới, nếu nhu cầu tuyến cũ ít sẽ không tập trung quy hoạch đầu tư ga.
Theo Tư vấn lập quy hoạch, có 15 ga đề xuất đưa vào quy hoạch đều là những ga có nhu cầu vận chuyển hành khách hoặc hàng hóa cao. Trong đó, xây dựng mới hai ga Nghi Long, ga Vĩnh Trung, 13 ga còn lại chủ yếu mở rộng quy mô, diện tích.
Ga Nghi Long là ga xây mới tại xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An, khai thác cả hàng hóa và hành khách; Định hướng thành ga đầu mối có nhánh kết nối với cảng Cửa Lò.
Ga Nha Trang sẽ được giữ nguyên tổ chức vận tải cho tới năm 2030, sau đó sẽ di dời chức năng hàng hóa ra ga Vĩnh Trung (xây mới).
Cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam Trần Thiện Cảnh cho biết, quy hoạch sẽ định hướng quy mô chi tiết từng ga. Việc xác định ga nào đưa vào lập quy hoạch chi tiết căn cứ trên nhu cầu chung: Các tuyến cũ phải cải tạo, nâng cấp để đáp ứng nhu cầu vận tải từng thời điểm; Giữ được quỹ đất để phát triển mở rộng ga sau này.
Hiện, Tư vấn mới hoàn thành báo cáo giữa kỳ, tiếp tục lấy ý kiến rộng rãi các tỉnh, cơ quan, đơn vị. Đến bước hoàn thiện báo cáo cuối kỳ, mới đề xuất nhu cầu vốn đầu tư, lộ trình thực hiện quy hoạch theo thứ tự ưu tiên đầu tư và giải pháp tổ chức thực hiện quy hoạch
Tuy nhiên, quy hoạch chính là cơ sở để đầu tư sau này, có thể lập dự án đầu tư riêng các ga, hoặc có thể đầu tư ga trong dự án tuyến.
Cũng theo ông Cảnh, hiện Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đang lập đề án đầu tư, khai thác các ga, trình cấp thẩm quyền phê duyệt để được tự đầu tư, khai thác hoặc gọi vốn, liên kết đầu tư. Với quy hoạch ga, Tổng công ty sẽ có được số liệu dự báo, thực tiễn khai thác, các phương pháp tính toán, từ đó xác định được chuẩn xác hơn các ga xin đầu tư, khai thác.
Tư vấn đề xuất quy hoạch 15 ga gồm: Đồng Đăng, Yên Trạch (Lạng Sơn), Kép, Sen Hồ (Bắc Giang), Ninh Bình (Ninh Bình), Khoa Trường (Thanh Hóa), Vinh, Nghi Long (Nghệ An), Đông Hà (Quảng Trị), Kim Liên (Đà Nẵng), Diêu Trì (Bình Định), Nha Trang, Vĩnh Trung (Khánh Hòa), Tháp Chàm, Cà Ná (Ninh Thuận).
Đại diện Tư vấn lập quy hoạch cho biết, Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đặt mục tiêu phải đủ năng lực đáp ứng khối lượng vận chuyển hàng hóa đạt 11,8 triệu tấn (gấp 2,3 lần so với hiện trạng năm 2019) và 21,5 triệu khách đối với đường sắt quốc gia (gấp 2,7 lần so với hiện trạng năm 2019).
Để đảm bảo thực hiện được mục tiêu này, ngoài cải tạo, nâng cấp, xây mới các tuyến đường sắt, cần quy hoạch để tăng năng lực thông qua của các ga đường sắt quốc gia, đặc biệt là đối với các ga trong đô thị, ga đầu mối, ga liên vận quốc tế.