Hạt tiêu Việt liên tục bị ảnh hưởng bởi thông tin tiêu cực, giá suy giảm đến bao giờ?

Giá tiêu giảm mạnh tại Tây Nguyên, Đông Nam bộ 

Giá tiêu ngày 27/8 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương, giao dịch từ 67.000 - 70.500 đồng/kg. Cụ thể, giá tiêu tại Gia Lai thấp nhất thị trường khi ở mức 67.000 đồng/kg.

Giá tiêu tại các tỉnh Đồng Nai (67.500 đồng/kg); Đắk Nông, Đắk Lắk (68.000 đồng/kg); Bình Phước (69.000 đồng/kg) và Bà Rịa - Vũng Tàu ở ngưỡng cao nhất là 70.500 đồng/kg.

Thị trường hạt tiêu trong nước liên tục suy giảm trước những thông tin tiêu cực về xuất khẩu trì trệ và giá cà phê tăng mạnh hút vốn của hạt tiêu.

Trong khi giá tiêu khô liên tục sụt giảm, hiện nay, nhiều thương lái đang tìm đến các nhà vườn trồng hạt tiêu trên địa bàn tỉnh Đắk Nông để thu mua hạt tiêu xanh với mức giá trên 50.000 đồng/kg. Được thương lái thu mua với mức giá hợp lý, nhiều người dân đã sẵn sàng thu hái, bán tiêu xanh cho thương lái.

Giá tiêu ngày 27/8 tiếp tục điều chỉnh giảm 1.000 đồng/kg tại khu vực Tây Nguyên và 500 đồng/kg tại khu vực Đông Nam bộ. Như vậy, giá tiêu trong nước đã có phiên giảm thứ 3 liên tiếp trong tuần này. Ngoài ra, thương lái, đại lý trong nước cũng tranh thủ xuất khẩu kém để ép giá nông dân. Theo ghi nhận, các kho của đơn vị xuất khẩu, đại lý lớn đã đầy hàng. Do vậy, thị trường trong nước được dự đoán không có gì sáng sủa cho đến hết quý III năm nay.

Nhận định về thị trường tuần trước (15 - 19/8/2022), Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam cho hay thị trường cho thấy chiều hướng khá tiêu cực khi không có quốc gia sản xuất nào ghi nhận sự gia tăng. Một trong những nguyên nhân là do tuần trước Ấn Độ và Indonesia tổ chức kỷ niệm ngày độc lập. Cụ thể, ở khu vực Nam Á, giá tiêu Ấn Độ ổn định. Sau 2 tuần ổn định, giá tiêu nội địa Sri Lanka giảm trong tuần trước.

Tại Đông Nam Á, sau khi tăng trong 2 tuần qua, tuần trước giá tiêu Indonesia ghi nhận sự ổn định khi vụ thu hoạch tiếp tục diễn ra tại Lampung. Trong khi đó giá tiêu giao dịch trong nước và quốc tế của Malaysia ổn định và không thay đổi. Thị trường cũng ghi nhận giá tiêu nội địa và quốc tế Việt Nam giảm trong tuần trước. Giá tiêu xuất khẩu bình quân trong tháng 7/2022 của Việt Nam đạt 4.214 USD/tấn, tăng 1,94 % so với giá xuất khẩu bình quân của tháng 6/2022.

Những ngày đầu tháng 8/2022, giá hạt tiêu đen và trắng xuất khẩu biến động không đồng nhất tại các nước sản xuất, tăng tại Indonesia và Ấn Độ, ổn định tại Malaysia và Việt Nam, nhưng giảm tại Brazil. 

Cụ thể như sau: Tại cảng Lampung ASTA của Indonesia, ngày 8/8/2022, giá hạt tiêu đen xuất khẩu tăng 369 USD/tấn so với ngày 29/7/2022, lên mức 4.061 USD/tấn. Tại cảng Muntok, giá hạt tiêu trắng xuất khẩu tăng 90 USD/ tấn so với ngày 29/7/2022, lên mức 6.352 USD/tấn. 

Tại Ấn Độ, ngày 7/8/2022, giá hạt tiêu đen xuất khẩu tăng 8 USD/tấn so với ngày 29/7/2022, lên mức 6.485 USD/tấn. 

Tại cảng khu vực thành phố Hồ Chí Minh của Việt Nam, ngày 8/8/2022, giá hạt tiêu đen loại 500g/l và 550g/l xuất khẩu ổn định ở mức 3.750 USD/tấn và 4.000 USD/ tấn so với ngày 29/7/2022. Ngược lại, giá hạt tiêu trắng xuất khẩu giảm 200 USD/ tấn so với ngày 29/7/2022, xuống còn 5.600 USD/tấn.

Tại cảng Kuching của Malaysia, ngày 8/8/2022 giá hạt tiêu đen và hạt tiêu trắng xuất khẩu ở mức 5.900 USD/tấn và 7.600 USD/tấn, ổn định so với ngày 29/7/2022. 

Tại Brazil, ngày 8/8/2022, giá hạt tiêu đen xuất khẩu giảm 25 USD/tấn so với ngày 29/7/2022, xuống còn 3.000 USD/tấn. 

Trước khi suy giảm như hiện nay, giá hạt tiêu thế giới đã tăng trở lại trong những ngày đầu tháng 8/2022. Tuy nhiên, tốc độ tăng giá của mặt hàng hạt tiêu khi đó được cho là không bền vững. Cuộc xung đột vũ trang kéo dài giữa Nga và Ukraine đang gây ra cuộc khủng hoảng năng lượng và lương thực, tác động đến thị trường hạt tiêu toàn cầu. 

Trong khi đó, những lo ngại về làn sóng Covid-19 mới trên toàn cầu cũng như chính sách kiểm soát dịch bệnh nghiêm ngặt tại Trung Quốc góp phần vào sự không chắc chắn của thị trường hạt tiêu. Điều này dự kiến sẽ không thay đổi trong ngắn hạn. 

Tại khu vực châu Á, nhập khẩu hạt tiêu của Trung Quốc trong 6 tháng đầu năm 2022 giảm 23,4% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 22,15 triệu USD, trong khi nguồn cung vụ mùa mới từ Brazil và Indonesia đang tiếp tục bổ sung vào thị trường.

Giá hạt tiêu suy giảm đến bao giờ?

Giá hạt tiêu đen và trắng tại thị trường nội địa những ngày đầu tháng 8 tăng nhờ tín hiệu khả quan từ thị trường Trung Quốc, trong khi lượng xuất khẩu sang các thị trường châu Âu và Hoa Kỳ vẫn chậm. Ngày 9/8/2022, giá hạt tiêu đen tại thị trường nội địa tăng 500 – 1.500 đồng/kg (tùy từng khu vực khảo sát) so với ngày 29/7/2022, lên mức 71.500 – 73.5000 đồng/kg. Giá hạt tiêu trắng ở mức 109.000 đồng/kg, tăng 1.000 đồng/kg so với cuối tháng 7/2022, nhưng thấp hơn so với mức 112.000 đồng/kg cùng kỳ năm 2021. Tuy nhiên, với tình hình hiện nay, dự báo giá hạt tiêu chỉ có thể phục hồi trong thời gian tới khi thị trường Trung Quốc có những tiến triển tích cực khi các đợt phong tỏa của nước này được rút ngắn lại để ưu tiên cho sản xuất.

Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam trong tháng 7/2022 đạt trên 19 nghìn tấn, trị giá 80,12 triệu USD, giảm 21,5% về lượng và giảm 19,9% về trị giá so với tháng 6/2022, so với tháng 7/2021 giảm 27,5% về lượng và giảm 15,6% về trị giá. Tính chung 7 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam đạt 142,56 nghìn tấn, trị giá 639,84 triệu USD, giảm 20,9% về lượng, nhưng tăng 8,2% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Diễn biến giá: Tháng 7/2022, giá xuất khẩu bình quân hạt tiêu của Việt Nam đạt mức 4.214 USD/tấn, tăng 1,9% so với tháng 6/2022 và tăng 16,7% so với tháng 7/2021. Tính chung 7 tháng đầu năm 2022, giá xuất khẩu bình quân hạt tiêu của Việt Nam đạt mức 4.488 USD/tấn, tăng 36,8% so với cùng kỳ năm 2021. 

Về thị trường: Tháng 7/2022 so với tháng 7/2021, xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam sang hầu hết các thị trường chủ lực giảm, ngoại trừ Hà Lan, Philippines. 7 tháng đầu năm 2022 so với cùng kỳ năm 2021, xuất khẩu hạt tiêu sang một số thị trường chính giảm như: Hoa Kỳ, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất, Pakistan, Anh. Ngược lại, xuất khẩu hạt tiêu sang các thị trường Hà Lan, Hàn Quốc, Thái Lan tăng trưởng ở mức 2 con số.

Các doanh nghiệp Việt Nam đang đẩy mạnh xuất khẩu hạt tiêu vào thị trường Hoa Kỳ để tạo đà tăng xuất khẩu cho cả ngành hàng. Theo số liệu từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ, nhập khẩu hạt tiêu của nước này trong tháng 5/2022 chỉ đạt 8,2 nghìn tấn, trị giá 40,86 triệu USD, giảm 6,8% về lượng và giảm 7,9% về trị giá so với tháng 4/2022, so với tháng 5/2021 giảm 2,9% về lượng, nhưng tăng 39,4% về trị giá. Tính chung 5 tháng đầu năm 2022, nhập khẩu hạt tiêu của Hoa Kỳ đạt xấp xỉ 36,87 nghìn tấn, trị giá 183,2 triệu USD, tăng 3,5% về lượng và tăng 55,5% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.

Tháng 5/2022, giá nhập khẩu bình quân hạt tiêu của Hoa Kỳ ở mức 4.984 USD/tấn, giảm 1,2% so với tháng 4/2022, nhưng tăng 43,6% so với tháng 5/2021. Tính chung 5 tháng đầu năm 2022, giá nhập khẩu bình quân hạt tiêu của Hoa Kỳ đạt mức 4.969 USD/tấn, tăng 50,3% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, giá nhập khẩu hạt tiêu của Hoa Kỳ từ hầu hết các nguồn cung chủ yếu tăng, ngoại trừ giá nhập khẩu từ Trung Quốc giảm.

Cơ cấu nguồn cung 5 tháng đầu năm 2022, Hoa Kỳ tăng nhập khẩu hạt tiêu từ Việt Nam, Trung Quốc, nhưng giảm nhập khẩu từ Ấn Độ, Brazil, Indonesia. 

Số liệu thống kê từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ cho thấy Việt Nam là nguồn cung hạt tiêu lớn nhất cho Hoa Kỳ trong 5 tháng đầu năm 2022, lượng nhập khẩu đạt 27,52 nghìn tấn, trị giá 134,25 triệu USD, tăng 19,8% về lượng và tăng 84,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. 

Thị phần hạt tiêu của Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Hoa Kỳ tăng từ 64,48% trong 5 tháng đầu năm 2021 lên 74,65% trong 5 tháng đầu năm 2022. Ngược lại, Hoa Kỳ giảm nhập khẩu hạt tiêu từ Ấn Độ với mức giảm 9,5% về lượng, nhưng tăng 16,3% về trị giá so với 5 tháng đầu năm 2021, đạt 2,8 nghìn tấn, trị giá 14 triệu USD trong 5 tháng đầu năm 2022. 

Thị phần hạt tiêu của Ấn Độ trong tổng lượng nhập khẩu của Hoa Kỳ giảm từ 8,68% trong 5 tháng đầu năm 2021 xuống 7,59% trong 5 tháng đầu năm 2022. Nhìn chung nguồn cung hạt tiêu cho Hoa Kỳ vẫn tập trung chủ yếu từ Việt Nam. Nhờ lợi thế về nguồn cung ổn định, Việt Nam giữ vai trò quan trọng trong cơ cấu nguồn cung hạt tiêu cho Hoa Kỳ trong thời gian tới.

Từ giờ đến hết 2022, thị trường trông chờ vào lực cầu từ thị trường hơn tỷ dân Trung Quốc và những thị trường khác khi bước vào giai đoạn tiêu dùng dịp lễ Tết cuối năm.

Có ý kiến nhận định thị trường hạt tiêu sẽ tăng trở lại vào giữa quý III, khi nhu cầu nhập khẩu cho những kỳ lễ hội cuối năm và dịp Tết ở các quốc gia tăng cao. Ngoài ra, xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam còn kỳ vọng từ thị trường Trung Quốc khi nước này mua thêm khoảng 30.000 - 40.000 tấn hạt tiêu trong 6 tháng còn lại của năm 2022.

Thời điểm hiện tại giá hạt tiêu của Việt Nam phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc khi mà các nhà nhập khẩu châu Âu và Hoa Kỳ đã ký hợp đồng đến cuối năm nay.

Doanh nghiệp đã dự trữ đủ lượng hàng để sản xuất và xuất khẩu nên lực mua chậm và yếu hơn so với diễn biến của thị trường.

Các chuyên gia đánh giá, giá hạt tiêu tương đối ổn định trong những tháng qua bởi lượng hàng dự trữ đủ để đáp ứng nhu cầu. Thương lái Trung Quốc và các nhà xuất khẩu lớn ở Việt Nam đang trong trạng thái chờ đợi, trong khi nông dân và đại lý nhỏ có xu hướng giữ hàng với dự đoán mức giá cao hơn.

Ngay từ cuối năm ngoái, VPA nhận định chính sách “Zero Covid” của Trung Quốc tác động không nhỏ tới thị trường hạt tiêu Việt Nam khi 90% lượng hạt tiêu của Việt Nam xuất khẩu đi Trung Quốc qua đường tiểu ngạch. Do đó, chỉ khi thị trường này tăng mạnh nhập khẩu tiêu các tháng còn lại của năm nay như dự báo nêu trên thì xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam sẽ khởi sắc.

Những bất ổn về địa chính trị, đặc biệt là căng thẳng Nga-Ukraine hiện vẫn đang còn tác động đến tiêu thụ tiêu. Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho rằng, giá hạt tiêu toàn cầu sẽ còn biến động trong thời gian tới do nhu cầu tiêu thụ hạt tiêu còn lên xuống thất thường.

Căng thẳng địa chính trị khiến lạm phát tăng cao, người dân có xu hướng thắt chặt chi tiêu, tác động tiêu cực lên hoạt động xuất, nhập khẩu các mặt hàng trên toàn cầu, trong đó có hạt tiêu.

Theo Hiệp hội Hạt tiêu Quốc tế (IPC), lượng hàng trong kho ở các quốc gia tiêu thụ vẫn còn đáp ứng đủ nhu cầu, do đó, giá hạt tiêu toàn cầu trong những tháng qua và bây giờ không cho thấy sự dao động lớn mặc dù sản lượng được dự báo tiếp tục giảm 3% trong năm 2022, chủ yếu giảm từ Việt Nam và Ấn Độ.

Doanh nghiệp xuât khẩu tiêu đánh giá, lượng hàng tồn hiện tại ước khoảng 80.000 - 100.000 tấn. Đây là khối lượng tương đối cao trong bối cảnh xuất khẩu các tháng đầu năm suy giảm. Nguyên nhân xuất khẩu suy giảm do tình hình lạm phát toàn cầu, Trung Quốc kiên trì chính sách "Zero Covid" và cuộc xung đột Nga-Ukraine chưa có hồi kết.