"Nóng" vấn đề huy động vốn, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói phải nâng hạng thị trường chứng khoán trong năm 2025
Trong đầu phiên chất vấn sáng 19/6, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khoá XV, Bộ trưởng Bộ Tài Chính, Nguyễn Văn Thắng tiếp tục trả lời chất vấn của các đại biểu. Trong đó, cử tri bày tỏ sự quan tâm đến nhóm vấn đề liên quan đến giải pháp huy động nâng cao hiệu quả đầu tư xã hội.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thừa nhận, nhu cầu đầu tư phát triển trong giai đoạn tới rất lớn, chiếm khoảng 40% GDP và tăng trưởng đầu tư mỗi năm khoảng 17 đến 20%, đây là mức tăng rất cao so với xu hướng hiện nay, đầu tư hiện nay chỉ chiếm khoảng 30-33% GDP.
So với thông lệ quốc tế, nếu một quốc gia đã đạt tốc độ tăng trưởng từ 10% trở lên thì đầu tư tổng và đầu tư toàn xã hội phải đâu đó xấp xỉ khoảng 40% GDP.
"Đây là việc chúng ta cần phải quan tâm và quan trọng hơn là cần phải đồng thời nâng cao hiệu quả đầu tư, hiệu quả đầu tư được đánh giá bằng chỉ số ICOR. Hiện nay chúng ta đang ở mức khoảng 6 đến 7 và phải phấn đấu giảm được xuống từ 4 đến 5 trong giai đoạn 2026-2030", ông Thắng nói.
Để đạt được mục tiêu đề ra, theo Tư lệnh ngành Tài chính đề cập, giải pháp đầu tiên là phải phấn đấu để dành tối đa nguồn ngân sách cho đầu tư phát triển và phải phấn đấu làm thế nào để dành 60% ngân sách hằng năm cho đầu tư phát triển.
Thứ hai, cần các giải pháp đột phá, đa dạng để kích hoạt thu hút tối đa nguồn vốn từ doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp FDI, từ các nguồn vốn ODA, từ nhân dân với nguyên tắc vốn ngân sách chỉ là vốn mồi để chúng ta kích hoạt các nguồn vốn khác.
Theo quan điểm của ông Thắng, bất cứ một công trình, một dự án nào mà doanh nghiệp có thể tham gia vào thì ưu tiên doanh nghiệp tham gia và nguồn vốn nhà nước sẽ tham gia có tính chất hỗ trợ, ngoại trừ là các công trình an ninh, quốc phòng.
Bộ Tài chính tính theo con số giả định 2025 quy mô nền kinh tế của chúng ta là 500 tỷ USD thì cần khoảng 5,2 triệu tỷ đồng và ngân sách của chúng ta giả định năm 2025 là 2 triệu tỷ, chúng ta sẽ dùng được khoảng 1,4 triệu tỷ để cho chi đầu tư phát triển.
Như vậy còn 3,8 triệu tỷ cần phải thu hút từ doanh nghiệp, vốn của ngân sách nhà nước phải là vốn mồi để từ 1,4 triệu tỷ này làm thế nào chúng ta thu hút được thêm 3,8 triệu tỷ nữa để phục vụ cho tăng trưởng kinh tế.
Giải pháp thứ ba, phát triển mạnh mẽ các kênh huy động vốn từ thị trường vốn như là cổ phiếu, trái phiếu, các quỹ đầu tư, các quỹ tài chính và một trong những nhiệm vụ quan trọng là phải nâng cấp được thị trường chứng khoán trong năm 2025.
Thứ tư, tích cực tháo gỡ các khó khăn để đưa các dự án tồn đọng trên địa bàn cả nước vào vận hành, các dự án tồn đọng hiện nay của chúng ta cũng rất lớn, tồn đọng nguồn vốn tính theo tổng mức đầu tư cũng khoảng trên 5 triệu tỷ.
Thứ năm, nguồn vốn tham gia từ các tổ chức tín dụng, đặc biệt là từ hệ thống các ngân hàng thương mại.
Về vấn đề hiệu quả đầu tư, Tư lệnh ngành Tài chính đề cập đến các nhóm vấn đề.
Thứ nhất, nhóm giải pháp về cải cách thể chế và quản lý đầu tư công. Làm thế nào để giảm thất thoát, tránh lãng phí trong quản lý vốn, đảm bảo các quy định của pháp luật không đồng bộ, không chồng chéo để chúng ta tiết kiệm nguồn lực.
Thứ hai, cần tái cơ cấu nền kinh tế và tối ưu hóa nguồn lực như ưu tiên đầu tư vào các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao như công nghiệp chế biến, chế tạo, kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn để chúng ta tăng năng suất lao động, không đầu tư dàn trải và Nhà nước chỉ tập trung vào các công trình hạ tầng thiết yếu.
Thứ ba, cần nâng cao năng lực công nghệ và đổi mới sáng tạo, tăng cường nghiên cứu phát triển, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Cuối cùng là cải cách hành chính và môi trường đầu tư kinh doanh. Làm thế nào phải cắt giảm được thủ tục hành chính chống tham nhũng, lãng phí và cải thiện chỉ số PCI?.
Dư nợ tín dụng trên GDP ở mức 134%, nếu tiếp tục dựa vào vốn ngân hàng sẽ tiềm ẩn rủi ro hệ thống
Phát biểu tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính sáng 19/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng nêu vấn đề, các đại biểu quan tâm đến động lực tăng trưởng tối thiểu 8% trở lên trong năm 2025 và giai đoạn tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo.
Theo bà Hồng, phân tích từ góc độ đầu tư thì cho thấy tăng trưởng của nền kinh tế của chúng ta thì dựa vào vốn rất là lớn, tuy nhiên là hiệu quả sử dụng vốn chưa cao, chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản trị và chưa có sự kết nối của khu vực này với khu vực trong nước. Điều này, được phản ánh qua chỉ số ICOR của Việt Nam cao hơn nhiều so với các nước trên thế giới và khu vực.
"Nếu tiếp tục dựa vào vốn ngân hàng thì sẽ tiềm ẩn rủi ro của hệ thống và có thể gây hệ lụy cho nền kinh tế. Do đó, sẽ khó có thể vừa tăng trưởng cao vừa đi đôi với bền vững", Thống đốc cho biết.
Về nhiệm vụ của NHNN, bà Hồng cho rằng: Vốn trong nước phụ thuộc rất lớn là ngân hàng và ngay kể cả là vốn trung và dài hạn. Dư nợ tín dụng trên GDP hiện nay ở mức là 134% vào cuối năm 2024.
Chính vì vậy, yêu cầu đặt ra là Việt Nam phải nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và thu hút vốn đầu tư nước ngoài nhiều.

Ngoài vốn vay trong nước, bà Hồng cho biết VIệt Nam còn vay vốn nước ngoài, sử dụng vốn từ FDI song chưa tận dụng được nhiều lợi thế về nguồn vốn, chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản trị và chưa có sự kết nối của khu vực này với khu vực trong nước.
Theo bà Hồng, cần có sự thay đổi và phải có sự làm mới trong chiến lược thu hút vốn FDI trong giai đoạn tới theo hướng chuyển giao vốn, công nghệ quản trị và gắn với nền kinh tế trong nước nhiều hơn.
Do dó, bà cho rằng đây là vấn đề mà các bộ ngành, nhất là Bộ Tài chính, cần hết sức lưu ý cân đối nguồn vốn cho các dự án đầu tư lớn, trọng điểm; vốn để tăng trưởng cao.