Trump sẽ đổ lỗi cho Trung Quốc khi kinh tế toàn cầu tiến đến bờ vực suy thoái?

Dòng tweet có thể là phát súng đầu tiên châm ngòi cho một trò chơi đổ lỗi giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, bởi chẳng quốc gia nào trong hai bên muốn thừa nhận là nguyên nhân gây ra một cuộc suy thoái toàn cầu mà các nhà kinh tế nhận định là “không thể tránh khỏi” trong năm 2020.

“Mỹ sẽ tiến hành các biện pháp hỗ trợ mạnh tay cho nhiều ngành công nghiệp như hàng không và các ngành bị ảnh hưởng bởi virus từ Trung Quốc. Kinh tế Mỹ sẽ mạnh mẽ hơn bao giờ hết” - Trump tweet, gọi đại dịch Covid-19 là “virus từ Trung Quốc”. Cho đến thời điểm này, những tranh cãi chủ yếu giữa hai quốc gia vẫn tập trung vào vấn đề nguồn gốc dịch bệnh.

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ sắp diễn ra vào tháng 11/2020. Trên con đường tái tranh cử, Trump rõ ràng không chào đón một đợt suy thoái kinh tế. Điều đó có nghĩa là khi suy thoái cận kỳ, Trump muốn tìm một “vật tế thần” để đổ lỗi, song song với các biện pháp hỗ trợ kinh tế để xoa dịu tác động của đại dịch. Đúng lúc này, Trung Quốc - quốc gia có ca nhiễm Covid-19 đầu tiên trên toàn cầu - là “vật tế thần” không thể hợp lý hơn. Dù rằng, cuộc chiến đổ lỗi này nhiều khả năng sẽ làm gợn sóng mối quan hệ vốn đã chẳng mấy yên ả giữa Bắc Kinh và Washington. 

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien đã cáo buộc Trung Quốc che đậy dịch bệnh ít nhất 2 tháng - yếu tố mà theo ông là nguyên nhân chính dẫn đến những phản ứng chậm chạp của toàn cầu, gây nên hậu quả y tế và kinh tế nặng nề. Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo trong những phát ngôn của mình cũng thường xuyên nhắc đến Covid-19 với cái tên virus Vũ Hán, nhấn mạnh nguồn gốc bắt đầu của đại dịch.

Phản ứng lại cách làm của Mỹ, Trung Quốc đã đề xuất thuyết âm mưu virus corona được gieo rắc vào Trung Quốc qua một phái đoàn quân sự Mỹ. Giả thuyết lan truyền trên khắp các phương tiện truyền thông xã hội Trung Quốc khiến Mỹ phải triệu tập đại sứ quán Trung Quốc để phàn nàn về tin đồn như vậy.

Trong khi cuộc tranh cãi tiếp tục, thị trường chứng khoán toàn cầu vẫn chìm trong sắc đỏ và các doanh nghiệp liên tục cảnh báo nguy cơ phá sản khi chịu áp lực nặng nề từ cả chuỗi cung ứng trì trệ và nhu cầu giảm sút. Dần dần, trọng tâm tranh cãi chuyển sang vấn đề suy thoái kinh tế toàn cầu, khi Mỹ dường như muốn nhấn mạnh dịch virus có nguồn gốc Trung Quốc là nguyên nhân gây ra suy thoái như vậy.

Những dữ liệu kinh tế yếu hơn nhiều so với dự đoán đã thuyết phục hầu hết các nhà kinh tế về một cuộc suy thoái không thể tránh khỏi trong năm 2020. 

Peter Harris, trợ lý giáo sư khoa học chính trị tại Đại học bang Colorado cho biết có nhiều khả năng chính quyền Trump sẽ đổi lỗi cho Trung Quốc về bất kỳ nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu nào. Tất nhiên, cũng theo ông Harris, Trung Quốc có thể sẽ trả đũa bằng cách đánh vào danh tiếng của Trump với tư cách một nhà lãnh đạo quốc gia, một chính trị gia gây nhiều tranh cãi.

Nhà kinh tế học người Mỹ từ Đại học Oxford, ông Greg Daco, cho biết Trump có thể sẽ cố gắng chỉ trích Trung Quốc là nguyên nhân gây ra cuộc suy thoái ở Mỹ trong nỗ lực chiến thắng cuộc bầu cử Tổng thống nhiệm kỳ mới, nhưng Tổng thống sẽ dành phần lớn sự tập trung vào các biện pháp giải cứu kinh tế thay vì một cuộc tranh cãi.