Bộ trưởng Bộ Công an nói "chưa có chủ trường thu hồi sổ hộ khẩu giấy"
Mới đây, tại phiên chất vấn và trả lời chất nhóm vấn đề thuộc trách nhiệm của Bộ Công an, các đại biểu Quốc hội đưa ra ý kiến về sổ hộ khẩu giấy và tranh luận việc thiếu đồng bộ trong kết nối thông tin, gây khó khăn cho người dân.
Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) tranh luận việc bỏ hộ khẩu giấy là theo quy định của luật. Nhưng theo phản ánh của cử tri, khi đến cơ quan công an làm thủ tục liên quan đến hộ khẩu thì bị thu hộ khẩu giấy. Trong khi đó, công dân khi làm thủ tục ở cơ quan nhà nước như nhập học cho con, nộp hồ sơ xin việc vẫn bị yêu cầu mang sổ hộ khẩu giấy gốc đến đối chiếu. Nhưng sổ đã bị thu nên phải dùng giải pháp tạm thời là công dân đến cơ quan công an xin xác nhận, hiệu lực trong 6 tháng.
Về câu hỏi của đại biểu Nguyễn Trường Giang phản ánh vì sao có trường hợp công an thu hộ khẩu, Đại tướng Tô Lâm cho rằng đây là trường hợp cá biệt và ngành công an không có chủ trương thu hộ khẩu.
Hộ khẩu còn giá trị hiệu lực đến ngày 31/12, đây đều là những phát sinh cá biệt. Bộ trưởng Tô Lâm cho biết sẽ kiểm tra, xác minh vấn đề này và đề nghị đại biểu cung cấp thông tin để xử lý.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết việc bỏ hộ khẩu giấy vào ngày 31/12/2022 là theo luật. Bộ sẽ cấp khẩn trương, đầy đủ căn cước công dân gắn chip, là giấy tờ pháp lý để người dân giao dịch, làm thủ tục, không cần xác nhận của cơ quan nào nữa. Từ nay đến cuối năm, các quy định sẽ thay đổi, để cơ quan không bắt buộc người dân phải trình sổ hộ khẩu nữa.
Cũng theo đại biểu Giang, rõ ràng chúng ta chưa có sự kết nối liên thông giữa sổ hộ khẩu, căn cước công dân với các thủ tục của cơ quan nhà nước. Sắp tới, đến cuối năm 2022, sổ hộ khẩu giấy bị bỏ mà vẫn chưa liên thông như hiện nay sẽ rất rối, gây khó khăn cho người dân.
"Việc người dân bị thu sổ hộ khẩu, rồi lại đi xin giấy xác nhận đều là phát sinh cá biệt. Nếu đại biểu có địa chỉ cụ thể, chúng tôi sẽ kiểm tra và chấn chỉnh. Đây không phải chủ trương chung của Bộ", Bộ trưởng khẳng định.
Để đảm bảo lộ trình đến 1/1/2023 không dùng hộ khẩu giấy, Bộ Công an sẽ cùng các Bộ, ngành rà soát các văn bản pháp luật có liên quan đến sổ hộ khẩu, sổ tạm trú để sửa đổi cho phù hợp.
"Việc các cháu học sinh đi học, chúng tôi đã nhiều lần đề nghị với Bộ Giáo dục và Đào tạo rằng các cháu đến tuổi là được đi học và phải bố trí như thế nào để các cháu đi học thuận lợi nhất, không vì hộ khẩu mà các cháu không được đến trường, gây khó khăn cho các cháu từ việc trường gần nhà, bố mẹ phải xin chỗ nọ chỗ kia, lớp này lớp khác. Nguyên tắc chung là không thể bám vào hộ khẩu để gây khó khăn cho các cháu đi học" - Bộ trưởng Bộ Công an dẫn chứng và cho rằng phải sửa đổi quy định này.
Theo Bộ trưởng Tô Lâm, thực hiện kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác để khai thác thông tin phục vụ giải quyết thủ tục hành chính. Người dân có quyền được làm việc này.
Bộ Công an sẽ hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đẩy mạnh việc cấp căn cước công dân có gắn chip điện tử để thực hiện giao dịch, đây là căn cứ pháp lý rất quan trọng. Cơ sở nào, tổ chức công an nào thực hiện không đúng việc này thì Bộ Công an sẽ chấn chỉnh, không để gây những phiền nhiễu, khó khăn, phức tạp cho nhân dân. Không ai có quyền bắt buộc người dân phải sử dụng sổ hộ khẩu trong những việc không cần thiết, đó là "bệnh" giấy tờ cần phải bỏ.
Sau phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Công an, đại biểu Nguyễn Trường Giang cho biết cử tri thông tin rằng việc thu hộ khẩu được thực hiện theo Điều 26 của Thông tư 55 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2021 chứ không phải là thực hiện tại một địa phương hay địa bàn cụ thể nào.
Kết thúc phiên trả lời chất vấn, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định: Chỉ thu số hộ khẩu khi có điều chỉnh thông tin mới và không cấp mới sổ hộ khẩu mới, chứ không làm khó cho nhân dân.