Cáo buộc Donald Trump ký đạo luật Hồng Kông là hành động bá quyền, Trung Quốc bí đòn trả đũa

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 28/11 lên tiếng cáo buộc hành động ký đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông của Tổng thống Donald Trump là một hành động “bá quyền”, một sự can thiệp thô bạo vào chính trị nội bộ quốc gia. Tuy nhiên, theo các nhà quan sát, Bắc Kinh khó có thể trả đũa Mỹ bằng cách gây khó khăn hoặc rút khỏi đàm phán thương mại.

Các nhà phân tích nhận định việc Donald Trump thông qua Đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông dựa trên nền tảng sự ủng hộ mạnh mẽ của Quốc hội Mỹ, do đó không có gì bất ngờ. 2 đạo luật thông qua mang các nội dung tách biệt nhau: một đạo luật cho phép Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt một khi chính quyền Trung Quốc và giới lãnh đạo Hồng Kông có hành vi vi phạm nhân quyền và dân chủ với người biểu tình; đạo luật còn lại cấm xuất khẩu vũ khí như đạn cao su, hơi cay… cho cảnh sát Hồng Kông kiểm soát phe biểu tình. Điều thị trường quan ngại nhất hiện tại là những cảnh báo trả đũa của Bắc Kinh mà đến giờ phút này vẫn chỉ dừng lại ở sự chỉ trích giận dữ. 

“Đối với hành động sai lầm của Mỹ, Trung Quốc chắc chắn sẽ có biện pháp đối phó kiên quyết khiến Mỹ chịu trách nhiệm hoàn toàn về mọi hậu quả” - trích lời Thứ trưởng Ngoại giao Le Yucheng gửi đến đặc phái viên Mỹ tại Trung Quốc. Còn phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng thì tuyên bố Trung Quốc mạnh mẽ kêu gọi Mỹ không thực thi đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông nhằm tránh gây tổn thương mối quan hệ Mỹ Trung trong nhiều lĩnh vực quan trọng, nhưng tránh đề cập đến việc liệu hành động của Trump có gây ảnh hưởng đến tiến trình đàm phán thương mại Mỹ Trung đang diễn ra hay không. 

Lu Xiang, chuyên gia nghiên cứu quan hệ Mỹ Trung từ Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc nhận định rằng Bắc Kinh không nên phản ứng thái quá với động thái mới đây từ Mỹ, mà nên chuẩn bị những biện pháp đối phó nếu Mỹ sử dụng hành động này để tiếp tục gây áp lực với Trung Quốc trong tương lai. “Động thái của Mỹ mang tính chất như một lá bài mà Mỹ chỉ có thể sử dụng một lần mà thôi. Mỹ nên có những bước đi thận trọng. Một khi Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt Trung Quốc như nội dung đạo luật, kẻ chịu hậu quả lớn nhất sẽ là người dân Hồng Kông”. 

Tuy nhiên, vị chuyên gia này khẳng định phía Bắc Kinh luôn coi các tranh chấp với Mỹ về vấn đề thương mại và Hồng Kông là hoàn toàn tách biệt. Điều này đồng nghĩa với việc những căng thẳng trong vấn đề đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông sẽ không ảnh hưởng đáng kể đến diễn biến đàm phán thương mại Mỹ Trung. 

Đồng quan điểm với Lu Xiang, một cố vấn chính phủ về vấn đề chính sách thương mại của Trung Quốc cũng cho hay hành động thông qua đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông là một mối đe dọa nhưng sẽ không mang đến hệ quả tức thời. Tuy nhiên, ông cho rằng Trung Quốc không nên vội vàng ký thỏa thuận thương mại với Mỹ trong bối cảnh hiện nay. 

Phát ngôn viên Bộ Thương mại Trung Quốc Cao Phong hiện từ chối bình luận về ảnh hưởng của đạo luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông tới các cuộc đàm phán thương mại. Trước đó chỉ vài ngày, hôm 26/11, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định hai nước đang tiến gần đến thỏa thuận Mỹ Trung giai đoạn 1, một tín hiệu đầy lạc quan với thị trường.