Chuyên gia nhận định không khó để “lách luật” nếu muốn mua nhà ở xã hội

03/07/2023 19:11 GMT+7
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết khi một đối tượng không thuộc diện mua nhà ở xã hội vẫn có thể “lách luật” để mua, dẫn tới câu chuyện nhiều người lái ô tô đi bốc thăm mua nhà ở xã hội.

Theo HoREA, nguyên nhân dẫn đến tình trạng người giàu tranh suất mua nhà ở xã hội hoặc có người giàu là chủ sở hữu căn hộ chung cư nhà ở xã hội là do các tiêu chí về điều kiện của các đối tượng hưởng chính sách về nhà ở xã hội tưởng chừng rất chặt chẽ, nhưng thực ra là chưa chặt chẽ và chưa sát với thực tế cuộc sống.

Đầu tiên, là tiêu chí điều kiện về nhà ở của đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội. Theo điểm a khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở 2014 và điểm a khoản 1 Điều 75 Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) đều quy định đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội phải chưa được hưởng chính sách hỗ trợ dưới mọi hình thức tại nơi ở và nơi làm việc. Theo HoREA, quy định này rất khó kiểm tra trong nhiều năm qua, nhất là đối với người thay đổi nơi làm việc nhiều lần, do chỉ quy định kiểm tra tiêu chí này tại nơi ở và nơi làm việc.

Tiếp đó, Điểm a khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở 2014 và điểm a khoản 1 Điều 75 Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) đều quy định đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội phải chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà tối thiểu.

Chuyên gia nhận định không khó để “lách luật” nếu muốn mua nhà ở xã hội - Ảnh 1.

Chuyên gia chỉ ra nhiều tiêu chí mua nhà ở xã hội dễ bị "lách luật" (Ảnh: VN)

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng nếu một người nào đó muốn "lách" thì không khó khi người đó để cho người thân khác đứng tên dùm sở hữu nhà. Như vậy, một người mua nhà ở xã hội chứng minh được mình chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình hoặc có nhà ở nhưng ở chật.

Ngoài ra, nguyên nhân từ tiêu chí điều kiện về thu nhập của đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội cũng còn bất cập. Theo điểm b khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở 2014 và điểm b khoản 1 Điều 75 Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) đều quy định đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội "phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập đối với các khoản thu nhập từ nhà tiền công, tiền lương theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân". Quy định này có các "lỗ hổng" và cũng là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng người giàu tranh suất mua nhà ở xã hội như thời gian vừa qua.

"Ví dụ thứ nhất, ông A gửi tiết kiệm 50 tỷ đồng kỳ hạn 13 tháng với lãi suất tiết kiệm 9%/năm nên cuối năm được nhận lãi tiền gửi 4,5 tỷ đồng. Còn ví dụ thứ hai, ông B thường xuyên nhận được tiền kiều hối, năm nay Ông A nhận được khoản tiền  kiều hối 100.000 USD tương đương 2,4 tỷ đồng. Căn cứ quy định tại khoản 7 và khoản 8 Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân thì ông A và ông B đều được miễn thuế thu nhập cá nhân", ông Châu nêu ví dụ chứng minh.

Do vậy, HoREA đề nghị điều chỉnh, sửa đổi nhiều nội dung quan trọng trong các quy định tại luật. Trong đó, sửa đổi Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân và khoản 1 Điều 75 Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Bên cạnh đó, HoREA kiến nghị các đối tượng quy định tại khoản 5, 6 và 8 khoản 1 Điều 73 của Luật Nhà ở (sửa đổi) để được mua, thuê mua nhà ở xã hội thì phải chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở dưới mọi hình thức tại các nơi sinh sống, làm việc hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực.

Ngoài ra, những đối tượng này phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập hoặc thuộc diện phải nộp thuế thu nhập cá nhân bậc 1 của các bậc chịu thuế đối với các khoản thu nhập từ tiền công, tiền lương hoặc các khoản thu nhập chịu thuế khác theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân.


Thái Nguyễn
Cùng chuyên mục