Kỳ vọng tiêu thụ phục hồi thúc đẩy đà tăng mạnh của giá cà phê

Giá cà phê hôm nay 30/1: Giá cà phê trong nước và thế giới đều tăng mạnh 

Tính chung cả tuần 4 năm 2023, thị trường London có 1 phiên điều chỉnh giảm và 4 phiên tăng liên tiếp. Giá cà phê Robusta kỳ hạn giao ngay tháng 3 tăng tất cả 109 USD, tức tăng 5,61 %, lên 2.053 USD/tấn và kỳ hạn giao tháng 5 tăng tất cả 107 USD, tức tăng 5,61 %, lên 2.016 USD/tấn, các mức tăng rất mạnh. Khối lượng giao dịch khá cao trên mức trung bình.

Tương tự, thị trường New York có 5 phiên tăng liên tiếp. Giá cà phê Arabica kỳ hạn giao ngay tháng 3 tăng tất cả 15,10 cent, tức tăng 9,75 %, lên 169,90 cent/lb, và kỳ hạn giao tháng 5 tăng tất cả 14,30 cent, tức tăng 9,18 %, lên 170,05 cent/lb, các mức tăng cực mạnh. Khối lượng giao dịch duy trì rất cao trên mức trung bình.

Giá cà phê nhân xô tại thị trường Tây Nguyên tuần qua tăng thêm 1.200 – 1.300 đồng, lên dao động trong khung 42.200 - 42.800 đồng/kg. Trong đó, Lâm Đồng duy trì thu mua cà phê tại mức 42.200 đồng/kg - thấp nhất ở thời điểm hiện tại. Ba tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk và Đắk Nông tiếp tục có cùng mức giá 42.800 đồng/kg.

Giá cà phê kỳ hạn tiếp nối đà tăng mạnh trong tuần qua do lo ngại rủi ro giảm bớt khi các báo cáo chỉ số kinh tế Mỹ tăng trưởng đáng kể, dẫn tới thị trường suy đoán Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ nhẹ tay trong việc tăng lãi suất điều hành USD tại phiên họp chính sách đầu tiên của năm 2023 vào thứ tư tuần tới. Sự lạc quan này đã thúc đẩy các quỹ và đầu cơ quay lại các thị trường hàng hóa để tăng mua nói chung.

Tuy nhiên, nhiều  nhà đầu tư Phố Wall cũng không loại trừ sự lạc quan này khiến Fed sẽ mạnh tay hơn trong việc đẩy lùi lạm phát Mỹ đang còn ở mức cao. Bên cạnh còn là ECB, BoE cũng sẽ mạnh tay khi muốn tránh tăng lương quá mức do tiền lương không theo kịp lạm phát.

Có vẻ như mức lãi suất đồng Reais cao 13,5%/năm là kết quả của những bước đi đúng đắn của Ủy ban Chính sách Tiền tệ (Copom) Brazil đã giúp thị trường của nhà sản xuất và xuất khẩu nông sản khổng lồ của thế giới ổn định và đồng Reais đang lấy lại sức mạnh của mình đã góp phần hỗ trợ giá tăng.

Theo các nhà quan sát, giá cà phê tăng vọt trên cả hai sàn giao dịch phái sinh chủ yếu là do các hoạt động kỹ thuật sau khi đã chạm mức thấp hơn 1 năm rưỡi tại New York hôm 101. Các Quỹ và đầu cơ hàng hóa đã mua lại những hợp đồng mà chính họ đã mạnh tay bán khống trước đó.

Tính đến thứ sáu ngày 27/01, tồn kho cà phê Robusta được sàn London chứng nhận và theo dõi cấp phát đã giảm thêm 430 tấn, tức giảm 0,68% so với một tuần trước đó, xuống đăng ký ở mức 62.190 tấn (tương đương 1.036.500 bao, bao 60 kg).

Kết thúc tuần qua, toàn bộ các mặt hàng trong nhóm nguyên liệu công nghiệp đồng loạt đóng cửa trong sắc xanh. Trong đó, Arabica có tăng thứ 2 liên tiếp với mức tăng gần 10% nhờ hỗ trợ từ nhu cầu có dấu hiệu tích cực.

Theo Sở Giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV), các biến số kinh tế vĩ mô trong quý IV/2022 của Mỹ như tốc độ tăng trưởng và số đơn xin trợ cấp thất nghiệp chuyển biến theo hướng tích cực hơn so với dự đoán của chuyên gia, đưa đến kỳ vọng về nhu cầu của nước tiêu thụ Arabica lớn nhất thế giới sẽ trở nên tích cực hơn, từ đó hỗ trợ giá tăng. Bên cạnh đó, tồn kho Arabica đạt chuẩn trên Sở ICE US bất ngờ quay đầu giảm mạnh 24.947 bao loại 60kg vào phiên cuối tuần, lớn hơn mức tăng trong cả tuần đó cũng góp phần giúp lực bán chiếm ưu thế và thúc đẩy cho đà tăng mạnh của mặt hàng này.

Với mức tăng 5,61%, Robusta đã nối dài đà tăng sang tuần thứ 4 liên tiếp, đẩy giá giao dịch hiện tại lên mức 2.053 USD/tấn, mức cao nhất trong 3 tháng qua. Lực bán suy yếu khi nông dân tại Việt Nam, nước cung ứng lớn nhất ở thời điểm hiện tại nghỉ Tết Nguyên đán cùng với tồn kho Robusta đạt chuẩn trên Sở ICE UK tiếp tục giảm dù đang ở mức thấp nhất trong vòng hơn 4 năm là những nhân tố giúp giá duy trì được sự khởi sắc trước đó.

Nhiều chuyên gia dự báo, giá cà phê thế giới và giá cà phê trong nước vẫn còn triển vọng tăng tích cực khi tiêu thụ cà phê toàn cầu sẽ tăng tăng trở lại khi thị trường các nước đều đã mở cửa hoàn toàn sau Covid – 19 cũng như lạm phát ở nhiều quốc gia có thể chậm lại, giảm nhiệt nhờ sự vào cuộc quyết liệt của các ngân hàng trung ương các quốc gia trên thế giới.

Niên vụ 2021-2022 thị trường cà phê thế giới đánh dấu năm đầu tiên thâm hụt cà phê sau 4 niên vụ dư cung liên tiếp với sản lượng giảm hơn 2,1% so với niên vụ trước đồng thời tiêu thụ tăng 3,3% lên mức 170,3 triệu bao. Biến đổi khí hậu cùng bệnh gỉ sắt ở một số vùng trồng khiến sản lượng bị giảm sụt trong khi nhu cầu phục hồi sau đại dịch. Điều này giúp giá cà phê phục hồi mạnh trong ba quý đầu năm 2022. Tuy nhiên, đến quý IV, giá cà phê giảm mạnh do chịu tác động bởi lãi suất tăng cao và tình hình suy thoái kinh thế giới.

Theo báo cáo mới đây của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), sản lượng cà phê toàn cầu dự báo tăng 6,6 triệu bao so với niên vụ trước lên 172,8 triệu bao trong niên vụ 2022-2023. Chủ yếu là do cây cà phê Arabica của Brazil bước vào năm được mùa theo chu kỳ sản xuất hai năm một lần.

Sản lượng của Việt Nam, nước xuất khẩu cà phê lớn thứ hai thế giới được dự báo đạt 30,2 triệu bao trong niên vụ 2022-2023, giảm 1,4 triệu bao so với vụ thu hoạch kỷ lục trước đó. Diện tích sản xuất của Việt Nam nhìn chung không thay đổi với hơn 95% sản lượng vẫn là cà phê Robusta.

Mùa mưa bắt đầu sớm hơn so với các năm trước giúp cây cà phê ra hoa và phát triển tốt. Điều kiện thời tiết ẩm ướt hơn bình thường giúp giảm chi phí tưới tiêu. Tuy nhiên, giá phân bón đã tăng tới 70% trong năm ngoái. Điều này khiến cho người trồng cà phê giảm sử dụng phân bón, dẫn đến năng suất và sản lượng dự kiến sẽ thấp hơn so với niên vụ trước.

Theo Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), xuất khẩu cà phê toàn cầu đạt 10,2 triệu bao trong tháng 11/2022, tăng 9,2% so với cùng kỳ năm 2021. Lũy kế trong hai tháng đầu niên vụ 2022-2023 (tháng 10 và tháng 11/2022), thương mại cà phê toàn cầu đạt 19,6 triệu bao, tăng 1,6% so với cùng kỳ niên vụ 2021-2022.

Cà phê nhân xanh chiếm khoảng 90% tổng xuất khẩu cà phê toàn cầu với khối lượng tăng 10,8% lên 9,2 triệu bao trong tháng 11. Sự tăng trưởng tích cực này được thúc đẩy bởi khối lượng bán ra mạnh mẽ của nhóm cà phê Arabica Brazil và Robusta, đã bù đắp cho sự sụt giảm của nhóm Arabica Colombia và Arabica khác.

Tính chung hai tháng đầu tiên của niên vụ 2022-2023, xuất khẩu cà phê nhân xanh toàn cầu tăng 3,5% so với cùng kỳ niên vụ trước lên 17,6 triệu bao.

Trong năm 2022, mặt bằng giá cà phê toàn cầu có xu hướng phục hồi mạnh trở lại so với năm 2021, nhất là giai đoạn tháng 7,8 do nguồn cung thiếu hụt trong khi nhu cầu hồi phục sau dịch bệnh.

Vào tháng 8/2022, chỉ số giá cà phê ICO đã tăng 20% kể từ đầu năm và gấp đôi so với đầu năm 2021 (110 Cent/pound) đạt gần 200 US Cent/pound.

Tuy nhiên, giai đoạn quý IV/2022, do ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế và áp lực lãi suất tăng cao, giá cà phê giảm mạnh. Tính đến tháng 12/2022, chỉ số giá cà phê khoảng 157 US Cent/pound, giảm 21% so với mức đỉnh thiết lập hồi tháng 8.

Tính chung trong cả năm 2022, chỉ số giá cà phê ICO giảm 13%.

Dự báo thị trường cà phê sẽ còn gặp khó khăn trong năm 2023. Giá cà phê chịu áp lực do nhu cầu yếu khi ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế trong khi nguồn cung lớn.

Theo USDA, tiêu thụ cà phê toàn cầu niên vụ 2022 – 2023 dự kiến tăng hơn 800.000 bao lên 167,9 triệu bao, với mức tăng chủ yếu ở Liên minh châu Âu, Mỹ và Brazil. Như vậy, nguồn cung cà phê thế giới sẽ vượt nhu cầu khoảng 4,8 triệu bao trong niên vụ 2022-2023.

USDA cũng dự báo xuất khẩu cà phê thế giới sẽ giảm 3 triệu bao trong niên vụ 2022-2023, xuống còn 116,1 triệu bao. Sự sụt giảm được ghi nhận tại Brazil, Việt Nam và Ấn Độ nhưng tăng ở Honduras và Colombia. Tồn kho cuối vụ dự kiến tăng hơn 1,5 triệu bao lên 34,1 triệu bao.

Trong khi đó, ICO cũng giữ nguyên dự báo về sản lượng cà phê toàn cầu niên vụ 2022-2023 ở mức 167,2 triệu bao, giảm 2,1% so với 170,8 triệu bao của niên vụ trước. Tiêu thụ cà phê thế giới được dự báo sẽ tăng 3,3% lên 170,3 triệu bao loại 60 kg trong niên vụ 2022-2023 so với 164,9 triệu bao của vụ 2020-2021. Như vậy, tiêu thụ dự kiến sẽ vượt sản xuất 3,1 triệu bao.