Làn sóng Covid-19 thứ hai: cơ hội mới cho Trung Quốc bán vật tư y tế kiếm bộn tiền?

Khi nền kinh tế toàn cầu tiếp tục trì trệ, sự tăng vọt trong xuất khẩu sản phẩm y tế của Trung Quốc là điểm sáng hiếm hoi. Các nhà kinh tế chỉ ra rằng nhu cầu thiết bị vật tư y tế tăng vọt, đặc biệt là khẩu trang, đã giúp kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc duy trì ở mức cao hơn dự kiến.

Pruce Pang, nhà nghiên cứu vĩ mô và chiến lược tại China Renaissance cho hay: “Trung Quốc sẽ tăng thị phần trong chuỗi cung ứng vật tư thiết bị phòng dịch, qua đó duy trì kim ngạch xuất khẩu tăng một khi làn sóng dịch Covid-19 thứ hai bùng phát trên toàn cầu”.

Còn James Zhao, tổng giám đốc Cainiao (nhà cung ứng hậu cần của Alibaba) thì nhận định cuộc khủng hoảng đại dịch trong những tháng qua đã thúc đẩy nhu cầu các thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) tăng mạnh. “Chúng tôi kỳ vọng nhu cầu PPE sẽ ổn định trong vài tháng tiếp theo”. Ông James Zhao cũng dự báo cùng với sự tăng trưởng xuất khẩu, hậu cần sẽ là lĩnh vực tăng trưởng mạnh của Cainiao vì công ty đang có kế hoạch mở rộng tăng trưởng trong 3 năm tiếp theo, vượt mặt UPS trở thành công ty vận chuyển bưu kiện hàng đầu thế giới tính theo khối lượng.

Dịch Covid-19 lần đầu tiên xuất hiện vào cuối năm ngoái tại Vũ Hán, Trung Quốc. Khi dịch bệnh lây lan nhanh chóng trên toàn quốc, chính phủ Bắc Kinh đã buộc phải gia hạn kỳ nghỉ Tết Nguyên đán kéo dài hết tháng 2 dương lịch trong nỗ lực kiểm soát tình hình. Các lệnh phong tỏa nhiều tỉnh thành đã khiến nền kinh tế lớn thứ hai thế giới chức kiến tăng trưởng -6,8% trong quý đầu tiên của năm.

Sự tăng mạnh nhu cầu trong nước với các mặt hàng khẩu trang và thiết bị y tế gây sức ép lên nguồn cung, buộc Trung Quốc phải tăng cường nhập khẩu và tối đa hóa năng lực sản xuất. Nhưng sự lây lan đại dịch trên toàn cầu kể từ tháng 3/2020 đã làm đình trệ chuỗi cung ứng, đồng thời kích thích nhu cầu vật tư y tế tăng vọt. Thời điểm này, Trung Quốc về cơ bản đã thành công kiểm soát đại dịch Covid-19, dần dần mở cửa trở lại nền kinh tế. Nắm bắt thời cơ, các doanh nghiệp Trung Quốc nhanh chóng tăng cường sản xuất và xuất khẩu thiết bị vật tư y tế ra nước ngoài và kiếm bộn tiền trong đại dịch.

Nhu cầu tăng vọt trên thế giới cũng khuyến khích các công ty đăng ký chứng nhận chất lượng tại thị trường nước ngoài. Ví dụ, doanh nghiệp Genetron có trụ sở tại Bắc Kinh hồi tháng 6 tuyên bố đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp ủy quyền khẩn cấp để sử dụng bộ kit phát hiện virus corona. Vài tháng trước, công ty này cũng được cấp chứng nhận CE, công nhận đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và sức khỏe của Liên minh Châu Âu. Ông Sizhen Wang, CEO của Genetron cho hay bộ kit xét nghiệm này mang đến tiềm năng tăng trưởng doanh thu lớn cho công ty trong năm nay.

Khi căng thẳng Mỹ Trung leo thang và FDA siết chặt việc cấp phép, nhiều nhà cung cấp vật tư y tế Trung Quốc cũng tìm cách xuất khẩu sang các thị trường khác ngoài Mỹ, từ Châu Âu đến  Châu Phi, Trung Đông và Nam Mỹ.

Trong 5 tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc tính theo đồng USD đã giảm mạnh 7,7% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng kim ngạch xuất khẩu thiết bị y tế thì tăng vọt 28,5%.

Tuy nhiên, các nhà quan sát dự báo nhu cầu nước ngoài với sản phẩm y tế từ Trung Quốc có thể không chắc chắn trong dài hạn. Ông Ting Lu, chuyên gia kinh tế từ Nomura cho hay nhu cầu về các thiết bị, vật tư y tế liên quan đến dịch Covid-19 có thể đã lên đỉnh vào tháng 5 và giảm khoảng 8% trong tháng 6.

Minh chứng là hôm 30/6, Trung Quốc công bố dữ liệu kinh tế cho thấy PMI hoạt động sản xuất đạt 50.9, thể hiện sự mở rộng nhưng PMI xuất khẩu vẫn nằm trong vùng thu hẹp là 42.6. Điều này phản ánh lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới, trong đó có đơn đặt hàng vật tư y tế đang có xu hướng giảm.