Xuất khẩu cá tra mang về hơn 2,2 tỷ USD, có thị trường tăng trưởng tới 200%
Xuất khẩu cá tra tăng vọt 60% trong tháng 10
Theo thống kê của Hải quan, xuất khẩu cá tra Việt Nam tính đến 15/10/2022 đạt hơn 2 triệu USD, tăng 81% so với cùng kỳ năm ngoái. Ước tính đến cuối tháng 10, xuất khẩu cá tra sẽ mang về trên 2,2 tỷ USD. Trong đó, riêng trong tháng 10/2022, xuất khẩu cá tra ước đạt 218 triệu USD, tăng 60% so với cùng kỳ năm 2021.
Năm 2022, lạm phát và xung đột Nga – Ukraine đã giúp cho cá tra, loài cá thịt trắng có giá vừa phải này tăng mạnh doanh số xuất khẩu đi các thị trường. Đa số các thị trường đều tăng từ 40 – 200% nhập khẩu cá tra của Việt Nam.
Hai thị trường chi phối xu hướng xuất khẩu cá tra của Việt Nam là Trung Quốc chiếm 30%, Mỹ chiếm 23%. Sau khi tăng nóng trong nửa đầu năm, lượng tồn kho tăng và tắc nghẽn tại các cảng nhập khẩu khiến nhu cầu của Mỹ giảm.
Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp Mỹ, 9 tháng đầu năm nay nước này nhập khẩu 104,5 nghìn tấn cá tra phile đông lạnh, trị giá 445,2 triệu USD, tăng 24% về khối lượng và 91% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Giá trung bình nhập khẩu cá tra phile đông lạnh vào thị trường Mỹ 9 tháng đầu năm nay đạt 4,26 USD/kg, tăng 53% so với mức giá trung bình nhập khẩu 2,77 USD/kg trong cùng kỳ năm 2021.
Trong khi nhập khẩu các loài cá thịt trắng như cá tuyết cod, cá hake, cá minh thái hoặc giảm hoặc chỉ tăng nhẹ, thì nhập khẩu cá tra và cá rô phi tăng mạnh và chiếm vị trí hàng đầu, cho thấy 2 loài cá thịt trắng nuôi đang dần thay thế cá biển, vì chiến sự và lệnh cấm vận khiến cho thị trường thiếu hụt nguồn cung từ Nga.
Vì vậy, với riêng cá thịt trắng, Việt Nam là nhà cung cấp lớn thứ 2 cho thị trường Mỹ, sau Trung Quốc. Trong khi Trung Quốc cung cấp chủ yếu là cá rô phi và vẫn duy trì vai trò của nước chuyên gia công, chế biến các loài cá thịt trắng như cá tuyết, cá minh thái cho thị trường Mỹ, thì Việt Nam vẫn giữ vị trí độc tôn với mặt hàng cá tra tại Mỹ.
Trong khi đó nhập khẩu vào thị trường Trung Quốc tiếp tục hồi phục mạnh mẽ, vì sản lượng thuỷ sản trong nước giảm, chính sách zero Covid khiến nước này thiếu thực phẩm và thuỷ sản. Ước tính đến cuối tháng 10, tổng xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Trung Quốc đạt 647 triệu USD, tăng 110% so với cùng kỳ năm ngoái.
Trung Quốc nhập khẩu chủ yếu 2 dòng sản phẩm cá tra phile/cắt khúc đông lạnh và cá tra nguyên con tươi/đông lạnh, chiếm tỷ trọng lần lượt 68% và 32%. Giá trung bình xuất khẩu cá tra phile đông lạnh sang thị trường Trung Quốc 9 tháng đầu năm đạt 2,45 USD/kg. Giá xuất khẩu tăng từ 2,2 USD đầu năm lên tới mức đỉnh là 2,73 USD/kg vào tháng 9, cao hơn 64% so với mức giá cùng thời điểm năm trước.
Ngoài ra, Việt Nam cũng tăng mạnh xuất khẩu sang các thị trường CPTPP và một số thị trường châu Á, tận dụng lợi thế thuế quan và yếu tố địa lý.
Tính đến cuối tháng 9/2022, Việt Nam có hơn 400 DN tham gia xuất khẩu cá tra. Trong đó top 5 DN lớn nhất gồm Công ty CP Vĩnh Hoàn, Công ty TNHH Thủy sản Biển Đông, Công ty Cổ phần Nam Việt, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đa quốc gia, Công ty TNHH CBTP xuất khẩu Vạn Đức Tiền Giang chiếm 37% kim ngạch xuất khẩu.
Hầu hết các DN cá tra đều có doanh số tăng trưởng so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu nhờ giá xuất khẩu cao hơn. Với kết quả đạt được tới tháng 10, dự kiến cả năm 2022, xuất khẩu cá tra sẽ đạt trên 2,5 tỷ USD, tăng 58% so với năm 2021.
Đến giữa tháng 11 xuất khẩu thủy sản ước đạt 10 tỷ USD
Không chỉ xuất khẩu cá tra tăng trưởng mạnh, xuất khẩu nhiều loại thủy sản khác cũng tăng cao. Tính đến hết tháng 10/2022, xuất khẩu tôm đạt gần 3,8 tỷ USD, tăng 19%.
Xuất khẩu tôm năm 2022 dự kiến đạt trên 4,4 tỷ USD, tăng 14% so với năm 2021. Sản phẩm tôm xuất khẩu chính là tôm chân trắng, chiếm 75% với khoảng trên 3
Xuất khẩu cá ngừ tính đến hết tháng 10 ước đạt 890 triệu USD, tăng 50% so với cùng kỳ. Năm 2022, lần đầu tiên cá ngừ trở thành ngành hàng xuất khẩu trên 1 tỷ USD.
Tận dụng nguồn nguyên liệu trong nước và nhập khẩu, các doanh nghiệp cá ngừ chế biến đa dạng sản phẩm và đẩy mạnh xuất khẩu cá ngừ loin/phile đông lạnh và cá hộp sang các thị trường và linh hoạt theo xu hướng thị trường trong giai đoạn Covid-19 cũng như lạm phát…
Tính tới tháng 10/2022, các sản phẩm mực – bạch tuộc xuất khẩu đã đạt doanh số 625 triệu USD, tăng 32%. Ước tính cả năm 2022, xuất khẩu sản phẩm này sẽ đạt 734 triệu USD, tăng 22% so với năm 2021.
"Với những kết quả đã đạt được, ước tính đến giữa tháng 11, xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam sẽ đạt hơn 10 tỷ USD – mốc kỷ lục lịch sử ngành thuỷ sản Việt Nam sau hơn 20 năm tham gia vào thị trường thế giới", theo Dự báo của VASEP
Theo VASEP, năm 2022, ước tính ngành thuỷ sản chiếm 3% tổng xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam. So với tổng kim ngạch xuất khẩu khu vực kinh tế trong nước, ngành thuỷ sản đóng góp gần 12% giá trị. “Trong khi tỷ trọng của nhóm hàng nông lâm thuỷ sản nói chung đang bị giảm 0,6% điểm thì ngành hàng thuỷ sản tăng 0,4% điểm, cho thấy sự bứt phá và vai trò ngày càng quan trọng của ngành thuỷ sản trong chỉ số GDP của cả nước, đặc biệt trong ngành hàng nông lâm thuỷ sản xuất khẩu”, bà Lê Hằng nhấn mạnh.
Trên bản đồ xuất khẩu thuỷ sản thế giới, Việt Nam đang là quốc gia xuất khẩu lớn thứ 3, chỉ đứng sau Trung Quốc và Na Uy – 2 cường quốc có diện tích đất và mặt nước lớn hơn nhiều so với Việt Nam. Với kết quả của năm 2022, ước tính thuỷ sản Việt Nam sẽ chiếm trên 7% thị phần trên thị trường thế giới.