Chuyên gia kiến nghị ưu tiên mua nhà ở xã hội cho vợ chồng sinh đủ 2 con

Giá nhà tăng cao khiến giới trẻ "ngại cưới"

Theo Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), xu hướng ngại cưới, không muốn hoặc sinh rất ít con đã xuất hiện tại Việt Nam và đặc biệt báo động ở một số đô thị, nơi có điều kiện kinh tế phát triển. Trong đó, giá nhà tăng cao là một phần nguyên nhân lớn, thúc đẩy xu hướng này.

VARS cho rằng, mặc dù có nhiều lý do khiến người trẻ ngại cưới nhưng chủ yếu bắt nguồn từ vấn đề tài chính. Nỗi lo về cơm áo gạo tiền này bị tác động rất lớn bởi giá nhà. Khi giá nhà tăng cao liên tục, kéo theo giá thuê nhà ở cũng tăng cao, gây áp lực đến chi phí sinh hoạt của người dân.

"Nhiều người trẻ có suy nghĩ phải mua được nhà trước khi kết hôn hoặc sinh con, nhưng do giá nhà đất hiện nay tăng vọt, không dễ để mua nên họ phải “cày ngày, cày đêm" để có thể mua nhà cho bằng được mà bỏ qua thời điểm “vàng" để lập gia đình, sinh con. Tiền thuê nhà, sinh hoạt hàng tháng “nuốt” gần hết lương khiến nhiều cặp vợ chồng trẻ chỉ dám sinh 1 con hoặc trì hoãn việc sinh con", các chuyên gia của VARS nhận định.

Thực tế, TP. HCM là nơi có giá nhà cao nhất cả nước, cũng đang là thành phố có độ tuổi kết hôn trễ nhất và mức sinh thấp nhất cả nước. Giai đoạn 2016 - 2018, giá nhà tại TP. HCM liên tục tăng cao và lập “đỉnh" mới.

Từ năm 2019, Hà Nội “vươn lên" trở thành thành phố có chi phí đắt đỏ nhất cả nước. Đến thời điểm hiện tại, diễn biến giá căn hộ tại Hà Nội dường như đang đi theo thị trường TP. HCM vào 5 năm trước. Mặt bằng giá tại Hà Nội cũng đã tiệm cận 60 triệu/m2, sát mức giá ghi nhận được tại TP HCM. Độ tuổi kết hôn tại Hà Nội cũng đang ngày càng cao với mức sinh giảm sút.

Cùng với xu hướng “ngại cưới, lười sinh", nhiều chủ đầu tư đã tăng tỷ trọng phát triển căn hộ diện tích nhỏ, phù hợp với nhu cầu của người mua độc thân, vợ chồng trẻ chưa có hoặc mới có 1 con. Các căn hộ này cũng luôn dẫn đầu “top" bán nhanh, thanh khoản tốt, được thúc đẩy bởi các chính sách thanh toán trả trước hấp dẫn, thời hạn thanh toán lâu dài trong bối cảnh giá căn hộ ngày một tăng.

Hỗ trợ mua nhà ở xã hội với vợ chồng sinh đủ 2 con

VARS kiến nghị để khuyến khích kết hôn trước tuổi 30 và tăng mức sinh, trên cơ sở tận dụng kinh nghiệm của các quốc gia khác, Chính phủ cần triển khai quyết liệt các biện pháp hiện đã có và nghiên cứu, xây dựng các chính sách khuyến khích rõ ràng hơn.

Đặc biệt, ưu tiên hỗ trợ mua nhà ở xã hội 1 lần đối với cặp vợ chồng đã sinh đủ 2 con. Đây là giải pháp gốc rễ cho vấn đề “ngại cưới, lười sinh" thực tế nhất, là giải quyết bài toán về nhà ở. Để giải quyết bài toán về nhà ở cho số đông người dân, bên cạnh việc tăng cung nhà ở xã hội tại đô thị, Nhà nước cần nghiên cứu các chính sách can thiệp để phát triển nhà ở thương mại vừa túi tiền.

Theo đó nửa đầu năm 2024, loại hình căn hộ thương mại bình dân đã hoàn toàn vắng bóng tại 2 đô thị đặc biệt. Hơn 80% nguồn cung căn hộ mở bán tại Hà Nội và TP. HCM thuộc phân khúc cao cấp, hạng sang (trên 50 triệu/m2).

Trong bối cảnh quỹ đất khan hiếm, chính sách, pháp luật chưa hoàn thiện,… các nhà phát triển mất quá nhiều thời gian để triển khai dự án. Do đó, các chủ đầu tư đều lựa chọn phát triển phân khúc cao cấp để tối đa hóa lợi nhuận. Mặc dù phân khúc này không phải đại diện cho nhu cầu của đại đa số người dân nhưng nhu cầu phân khúc cao cấp này, bao gồm cả nhu cầu để ở và đầu tư đều rất lớn. Dẫn chứng dễ thấy là các dự án cao cấp này, đều có tỷ lệ hấp thụ lên tới 90% trong thời gian ngắn mở bán dù vị trí “bình thường".

Dự án nhà ở thương mại vừa túi tiền sẽ do các doanh nghiệp phát triển, dựa trên cơ sở lợi nhuận ở mức độ hợp lý do Nhà nước kiểm soát. Đồng thời, trên cơ sở thực thi hành lang pháp lý mới, cơ quan quản lý Nhà nước cần tiếp tục thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính.

Bên cạnh đó để không ảnh hưởng đến tiến trình phục hồi của thị trường, để thị trường phát triển theo hướng minh bạch, lành mạnh, ổn định và bền vững, các doanh nghiệp phát triển dự án, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn, dự án lớn nên xây dựng chính sách giá bán, chính sách bán hàng phù hợp với chi phí đầu tư.

Cùng với áp lực già hóa dân số khi trong ba thập niên tới, Việt Nam có hơn 30 triệu người cao tuổi và chiếm khoảng 25% dân số cả nước. Để người già bớt cô đơn và được nâng cao chất lượng cuộc sống thì việc người già vào viện dưỡng lão sẽ là xu thế tất yếu như các nước phát triển trên thế giới. Đây là cơ hội cho các chủ đầu tư đón đầu, phát triển phân khúc bất động sản nghỉ dưỡng dưỡng lão trong bối cảnh thị trường này vẫn còn rất sơ khai.