Nông dân chăn nuôi bò sữa xây dựng "trang trại hạnh phúc" nuôi bò mẹ kèm bê: Nâng phúc lợi, tăng lợi nhuận

+ aA -
Phương Đăng (theo News)
23/11/2025 10:00 GMT +7
Tại miền Nam Scotland, một trang trại đang thử nghiệm phương pháp chăn nuôi bò sữa thương mại mới, để bò mẹ và bê con sống cùng nhau từ 5 - 6 tháng thay vì tách ngay sau khi sinh. Hệ thống này được cho là vừa mang lại phúc lợi cao cho vật nuôi, vừa tạo hiệu quả kinh tế bền vững.


Ông David Finlay là người tiên phong trong hệ thống chăn nuôi bò sữa cho phép bê con sống cùng với mẹ. Ảnh Truyền thông Anh.

Ông David Finlay, chủ trang trại Rainton Farm, nơi nuôi 130 con bò sữa gần thị trấn Gatehouse of Fleet, cho biết ông bắt đầu áp dụng hệ thống này từ năm 2012 cùng người vợ quá cố Wilma, truyền thông Anh cho biết.

“Thay vì tách bê khỏi mẹ sau vài giờ như truyền thống, chúng tôi để chúng ở cùng mẹ trong vòng năm đến sáu tháng. Chúng tôi muốn tận dụng sức khỏe và năng suất tự nhiên của bò mẹ và bê”, ông Finlay chia sẻ.

Bò và bê con được nuôi chung với nhau trong khoảng năm đến sáu tháng tại Rainton. 

Trong các trang trại truyền thống, bê thường bị tách khỏi mẹ ngay sau sinh để nông dân lấy sữa bán, trong khi bê uống phần sữa còn lại. Việc này giúp sản xuất sữa thương mại thuận lợi nhưng lại gây căng thẳng cho động vật. Rainton Farm đang thay đổi cách tiếp cận này, đồng thời giữ một phần sữa đủ cho thị trường.

Hệ thống mới ban đầu khiến gia đình Finlay đối mặt khó khăn tài chính do thiếu sữa bán ra. Sau nhiều điều chỉnh, họ phát triển được cách vận hành hiệu quả. Ông David khẳng định: “Chúng tôi có thể nuôi thêm 25% bò, đàn bê lớn nhanh hơn, bò mẹ khỏe mạnh, sản lượng sữa tăng 25%. Ngay cả khi bê chỉ uống một phần ba lượng sữa, hệ thống vẫn năng suất hơn và có lợi nhuận cao hơn".

Rainton Farm hiện là trang trại chăn nuôi bò sữa kiểu này lớn nhất ở châu Âu. Bò và bê sống cùng nhau trong chuồng, nhân viên được giảm bớt lao động nhờ tự động hóa, đồng thời vật nuôi ít bệnh tật và hạnh phúc hơn.

Ông David Finlay đang kêu gọi chính quyền Scotland hỗ trợ hàng triệu bảng Anh để phát triển chương trình nghiên cứu về kinh tế, môi trường và phúc lợi động vật. Bộ trưởng Nông nghiệp Scotland Jim Fairlie ủng hộ: “Chúng tôi luôn khuyến khích những phương pháp canh tác sáng tạo, giúp Scotland trở thành quốc gia dẫn đầu về nông nghiệp bền vững".

Tuy nhiên, không phải nông dân nào cũng sẵn sàng chuyển đổi. Nông dân David McMiken tại Ernespie cho rằng: “Hệ thống này tốn kém hơn, chi phí lao động và thức ăn tăng, khó áp dụng rộng rãi".

Hệ thống chăn nuôi bò kèm bê còn được nghiên cứu trong dự án Transform Dairy Net của EU, với sự tham gia của 26 đối tác và 11 trung tâm đổi mới do nông dân lãnh đạo. Tiến sĩ Holly Ferguson, chuyên gia chăn nuôi bò sữa tại Cao đẳng Nông thôn Scotland (SRUC), cho biết: “Những người tiên phong như ông David giúp nông dân hiểu điều gì hiệu quả, điều gì không, từ đó tạo bản thiết kế áp dụng rộng rãi".

Hành trình của gia đình Finlay đã được ghi lại trong bộ phim tài liệu đoạt giải A Dairy Story của Ian Findlay, kể về nỗ lực đổi mới ngành sữa truyền thống và sự cống hiến của Wilma Finlay trước khi bà qua đời vào tháng 3/2025. Ông David xúc động nói: “Dù Wilma không còn ở đây chứng kiến thành công, hệ thống vận hành hiệu quả chính là minh chứng sống cho đóng góp của bà".