Phản hồi của Bộ Tài chính về giá nước nhà máy sông Đuống đắt do "cõng" 4.000 tỷ vay nợ

Liên quan đến giá nước nhà máy sông Đuống, theo Bộ Tài chính, giá nước do dự án chưa quyết toán, không có đủ cơ sở để xác định mức chi phí cụ thể. Vì vậy, nguyên tắc xác định mức giá là tạm tính. Nhưng riêng đối với chi phí lãi vay, bộ yêu cầu cần loại trừ các khoản vốn hóa, tránh tính trùng chi phí.

Về viện dẫn cụ thể điều khoản chi tiết tại Luật ngân sách Nhà nước để thực hiện và chi phí lãi vay, Bộ Tài chính cho biết, thẩm quyền quyết định chi ngân sách cho cấp bù giá nước sạch đề nghị thành phố Hà Nội căn cứ vào Luật Ngân sách Nhà nước báo cáo Hội đồng nhân dân thành phố quyết định theo quy định phù hợp khả năng cân đối của ngân sách địa phương.

"Về chi phí lãi vay, trong quá trình đầu tư, xây dựng, trường hợp chi phí vay phát sinh trong giai đoạn này đã được vốn hoá vào tài sản thì đã tính trong nguyên giá để khấu khao. Vì vậy, khi xác định giá nước sạch, đối với chi phí lãi vay cần loại ra phần chi phí lãi vay đã vốn hoá tránh tính trùng chi phí", Bộ Tài chính cho biết.

Về việc cấp bù cho các đơn vị bán lẻ, Bộ đề nghị tính toán đúng quy định trên cơ sở phương án giá tiêu thụ nước sạch của đơn vị bán lẻ, không xem xét cấp bù riêng với khoản chi phí mua nước từ Công ty CP nước mặt Sông Đuống. UBND thành phố Hà Nội chịu trách nhiệm về số liệu, phương án giá theo đúng quy định.

Theo Bộ Tài chính, trường hợp địa bàn thành phố Hà Nội có nhiều đơn vị cấp nước, Bộ đề nghị thẩm định, phê duyệt phương án giá nước sạch cho từng đơn vị. Đồng thời, thẩm quyền phê duyệt phương án giá nước sạch và ban hành biểu giá nước sạch sinh hoạt thuộc UBND cấp tỉnh.

Vì vậy, Bộ đề nghị UBND thành phố Hà Nội căn cứ điều kiện thực tế trên địa bàn thành phố và thực tiễn thực hiện trong thời gian qua để quyết định giá nước sạch sinh hoạt áp dụng chung cho các đơn vị sản xuất kinh doanh nước sạch hoặc giá cho từng đơn vị sản xuất kinh doanh nước sạch.

Trên cơ sở đó, căn cứ phương án giá tiêu thụ nước sạch được phê duyệt, biểu giá nước sạch sinh hoạt cụ thể do UBND thành phố ban hành, đơn vị cấp nước quyết định giá nước sạch cho các mục đích sử dụng khác ngoài mục đích ngoài sinh hoạt và bình quân gia quyền các mức giá nước sạch cho các mục đích bằng giá tiêu thụ nước sạch bình quân được phê duyệt tại phương án giá.

Ngoài ra, Bộ Tài chính còn đề nghị UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo việc sớm rà soát, điều chỉnh giá nước sạch cho phù hợp, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ dự án đảm bảo hiệu quả đầu tư, đáp ứng kịp thời nhu cầu nước sạch và cân đối tài chính của các đơn vị cấp nước trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Trước đó, ngày 12/11 tại buổi giao ban báo chí Hà Nội, ông Nguyễn Việt Hà - Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội giải thích, tổng mức đầu tư của nhà máy nước mặt sông Đuống gần 5.000 tỷ đồng, nhưng công ty này đi vay tới 80%, tương ứng gần 4.000 tỷ đồng.

"Khi nhà máy đi vào hoạt động, chi phí lãi vay cũng tính vào giá nước. Theo báo cáo của công ty, phí lãi vay tính vào giá nước là 20%, theo đó là khoảng 2.003 đồng mỗi mét khối nước", lãnh đạo Sở Tài chính Hà Nội thông tin.

Câu trả lời này đã gây "bão" trong dư luận suốt những ngày qua.

Cũng theo ông Hà, nghị định 117 quy định giá nước sạch phải được tính đúng, tính đủ chi phí sản xuất hợp lý, giá thành toàn bộ quá trình sản xuất, phân phối nước sạch để đơn vị cấp nước duy trì và phát triển.

Cần phải nói rõ, tại thời điểm Hà Nội ban hành văn bản văn bản số 3310/UBND-KT là năm 2017, đây là thời điểm dự án nhà máy nước mặt sông Đuống đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Trong khi để tính đúng, tính đủ giá nước thì dự án phải đi vào hoạt động, được quyết toán. Để giải quyết vấn đề nhà máy nước mặt sông Đuống chưa quyết toán nhưng vẫn cấp nước, ông Hà cho biết Sở Tài chính đã tổ chức hiệp thương thông qua mức giá bán buôn của Nhà máy nước mặt Sông Đuống thời gian tới là 7.700 đồng/m3.

Sau quyết toán, kiểm toán để xác định chi phí chính thức, từ đó mới xác định giá bán chính thức của nhà máy nước này. Tuy nhiên, do Công ty TNHH MTV Nước sạch Hà Nội, Công ty CP Nước sạch số 2... cho rằng mức tạm tính tối đa 10.246 đồng/m3 là quá cao, các đơn vị này không có khả năng chi trả.

Theo đó, vào ngày 27/12/2018, liên ngành Tài chính - Xây dựng - công ty TNHH một thành viên nước sạch Hà Nội, Công ty CP nước sạch số 2 Hà Nội, Công ty nước mặt sông Đuống có tờ trình đề nghị UBND TP Hà Nội xem xét chấp thuận giá bán nước của nhà máy nước mặt sông Đuống cho hai đơn vị là 7.700 đồng/m3.

Với mức giá bán cho hai đơn vị này liên ngành TP Hà Nội lên phương án đề xuất cấp bù lỗ và cũng bù lỗ cho Công ty CP Nước mặt sông Đuống.

Tại tờ trình này, liên ngành đề nghị UBND TP. Hà Nội cấp bù trong năm 2019 cho Công ty CP nước sạch số 2 Hà Nội là hơn 37 tỉ đồng, Công ty TNHH một thành viên nước sạch Hà Nội khi mua 80.000m3/ngày đêm là hơn 118 tỉ đồng và bù cho Công ty CP Nước mặt sông Đuống khoảng 43 tỉ đồng. Tổng số tiền Hà Nội phải bù lỗ khi mua nước nhà máy nước mặt sông Đuống lên tới gần 200 tỷ đồng.

Trước những kiến nghị của liên ngành, ngày 9/1/2019, Văn phòng UBND TP đã có thông báo kết luận của tập thể lãnh đạo UBND TP Hà Nội: Chấp thuận về nguyên tắc với đề xuất của liên ngành.