"Có thể" thực hiện đề xuất giảm lãi vay USD để cứu doanh nghiệp thuỷ sản

Hiệp hội Hiệp hội thuỷ sản Việt Nam (Vasep) đề xuất Chính phủ, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước quan tâm xem xét điều chỉnh lãi suất vay USD xuống dưới 4% để hỗ trợ cho doanh nghiệp xuất khẩu.

Hiện nay, nhiều ngân hàng đã đưa lãi suất vay USD lên 4,5 - 4,9%, thậm chí có ngân hàng đưa lên hơn 5%, tức là cao gấp đôi so với trước kia, đã khiến các doanh nghiệp lâm vào cảnh khốn cùng… Ngoài lãi suất đã cao, doanh nghiệp thuỷ sản còn đang chịu thêm rất nhiều các khoản phí khác.

Được biết, trong thời gian gần đây xuất khẩu thủy sản Việt Nam 5 tháng đầu năm 2023 tiếp tục sụt giảm 2 con số so với cùng kỳ năm 2022, chỉ đạt 3.379 tỷ USD, giảm -27,9%. Các DN trong ngành đều đánh giá sự sụt giảm và đứt gãy hiện nay trầm trọng hơn cả giai đoạn đỉnh của dịch bệnh Covid-19.

Doanh nghiệp thủy sản Việt Nam tiếp tục bị áp lực nặng nề vì thị trường tiêu thụ lao dốc, giá XK sụt giảm mạnh trong khi sản xuất, chế biến trong nước bị gánh nặng các loại chi phí và lãi suất ngân hàng tăng cao.

Trao đổi vấn đề trên với TS. Phạm Thu Thuỷ - Phó trưởng khoa Ngân hàng, Học viện Ngân hàng cho biết: Trong hoàn cảnh hiện nay, nguồn vốn tín dụng hạn hẹp khiến các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu không có nguồn vốn để mua nguyên liệu dẫn đến việc hạn chế sản xuất. Bên cạnh đó, việc dòng tiền chậm về trong khi rất nhiều nguồn vay ngân hàng đến hạn phải trả, doanh nghiệp không có tiền thu mua nguyên liệu. Chính vì vậy, cần giảm lãi suất vay USD để dòng tiền không bị nghẽn. Vì nguồn tiền không có song doanh nghiệp vẫn phải duy trì thu mua nguyên liệu."

"Đề xuất giảm lãi vay USD xuống dưới 4% là có thể xem xét trong bối cảnh thị trường hiện tại, vì các yếu tố kinh tế vĩ mô, đặc biệt là tỷ giá, lạm phát đang trong tầm kiểm soát. Tuy nhiên, điều quan trọng là các Ngân hàng Thương mại cần đảm bảo nguồn cung USD và đảm bảo các điều kiện cấp tín dụng", bà Thủy phân tích.

Nhìn qua về tỷ lệ lạm phát hiện nay, Việt Nam đang trong tầm kiểm soát tốt dù vẫn đang cao hơn so với hai nước láng giềng là Trung Quốc (1%) và Thái Lan (2,8%) nhưng thấp hơn nhiều  so với nền kinh tế phát triển là Mỹ (6%). 

Bà Thủy còn cho biết, nếu giảm lãi suất USD theo đề xuất này cũng không gây quá nhiều ảnh hưởng đến tỷ lệ lạm phát. Vì lạm phát tăng do nhiều yếu tố, trong đó chính sách tiền tệ nới lỏng chỉ là 1 trong số những yếu tố đó. Chính vì vậy, khi thực hiện đề xuất này thì quy mô và thời hạn nên ở mức vừa phải thì khó có tác động làm tăng lạm phát.

Nhìn chung, ngành xuất khẩu đang dần đuối sức, việc giảm lãi vay này là để cứu các doanh nghiệp thuỷ sản nói riêng và các doanh nghiệp xuất nhập khẩu nói chung.

Bên cạnh đó, còn những lo lắng nói riêng dành cho Chính phủ, Bộ tài chính về việc nếu giảm lãi vay USD thì sẽ xuất hiện nhiều kẽ hở như: chảy đồng USD ra khỏi Việt Nam khi doanh nghiệp có thể mang sang nước ngoài gửi để hưởng lãi chênh,...

"Chính vì vậy, các Ngân hàng trong nước cần đảm bảo chặt chẽ quy trình tín dụng như thẩm định, giải ngân, giám sát và thu nợ. Còn nếu không, các doanh nghiệp đơn giản chỉ cần vay USD, đổi ra VND để gửi lại thì cũng đã có sự chênh lệch" - TS. Phạm Thu Thuỷ cho hay.