Những kịch bản nào có thể đẩy giá vàng lên 5.000 USD

1. Chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed)

Đây là biến số quan trọng nhất trong mọi mô hình dự báo giá vàng. Các ngân hàng lớn như Goldman Sachs dự báo vàng có thể đạt 4.900 USD cuối năm 2026, còn Ngân hàng Liên hiệp Thụy Sĩ (UBS) đưa ra mục tiêu 5.000 USD vào 2026-2027. Các kịch bản đều xoay quanh đường đi của lãi suất thực và tốc độ nới lỏng của Fed.

- Kịch bản A: Fed cắt giảm mạnh (200 điểm cơ bản trở lên)

Suy thoái kinh tế buộc Fed phải hành động khẩn cấp

Lãi suất thực rơi sâu xuống âm

Trong giai đoạn 2008-2011, vàng từng tăng 370% khi Fed nới lỏng mạnh

Xác suất: 25-30%

Giá vàng dự đoán: 5.500-6.000 USD/oz

- Kịch bản B: Nới lỏng dần dần (50-75 điểm cơ bản) – kịch bản cơ sở

Lạm phát hạ nhiệt từ từ

Lãi suất thực duy trì quanh mức 0

Vàng tăng nhờ chiến lược đa dạng hóa danh mục

Xác suất: 50-55%

Giá vàng dự đoán: 4.800-5.200 đô la

- Kịch bản C: Giữ nguyên hoặc tăng lãi suất

Lạm phát dai dẳng buộc Fed duy trì lập trường “diều hâu”

Lãi suất thực tăng, gây áp lực lên vàng

Tuy nhiên, nhu cầu mua vàng của ngân hàng trung ương sẽ tạo đáy giá

Xác suất: 15-20%

- Giá vàng dự đoán: 3.800-4.200 USD/oz

2. Lạm phát: Yếu tố trung gian quyết định triển vọng vàng

Lạm phát là cầu nối giữa chính sách tiền tệ và giá vàng. Khi lạm phát vượt mốc 3,5% kéo dài, vàng thường tăng mạnh - như giai đoạn thập niên 1970, khi vàng tăng hơn 2.400%.

Hiện tại, chênh lệch lạm phát kỳ vọng phản ánh thị trường dự báo lạm phát trung bình 2,8-3,2% đến năm 2026. Tuy nhiên, một phân tích toàn diện về vàng như công cụ phòng hộ lạm phát cần tính đến khả năng lạm phát bất ngờ vượt xa dự báo đồng thuận, có thể tác động mạnh đến giá vàng.

Hiện kỳ vọng lạm phát đến năm 2026 đang quanh 2,8-3,2%. Nhưng các nhà phân tích cảnh báo rủi ro lạm phát tăng trở lại hoàn toàn có thể khiến giá vàng vượt xa dự báo.

Nhu cầu của tổ chức nào định hình quỹ đạo của vàng năm 2026?

1. Các ngân hàng trung ương

Các ngân hàng trung ương đã duy trì tích lũy vàng ổn định kể từ năm 2022, thể hiện sự chuyển dịch chiến lược sang phi đô la hóa và đa dạng hóa dự trữ. Xu hướng này tăng tốc sau những căng thẳng địa chính trị và các chế độ trừng phạt cho thấy dự trữ ngoại hối dễ bị tổn thương.

Xu hướng mua vàng của các ngân hàng trung ương gần đây:

- Mua ròng liên tục từ 2022 đến nay

- Tháng 9/2025, mua mạnh dù giá biến động

- Khu vực châu Á -Thái Bình Dương và Trung Đông dẫn đầu

- Các nền kinh tế mới nổi đẩy nhanh xu hướng “phi đô la hóa”

Ước tính lượng mua vàng năm 2025 của các ngân hàng trung ương theo khu vực

Châu Á-TBD: 200-250 tấn; Trung Đông: 100-140 tấn; Thị trường mới nổi: 180-220 tấn.

Theo Discovery Alert, nếu các ngân hàng trung ương toàn cầu tăng mua lên 800-1.000 tấn/năm, nguồn cung có thể bị thiếu hụt nghiêm trọng - đẩy giá vượt 5.000 USD.

2. ETF vàng và giới siêu giàu

- Năm 2025, ETF vàng hút ròng 41 tỷ USD

- Một số dòng tiền rút ra gần đây chỉ là chốt lời ngắn hạn

- Tổng dòng tiền vẫn dương gần 40 tỷ USD Giới siêu giàu (UHNW) tiếp tục gom vàng bất chấp biến động

Goldman Sachs nhận định: dòng vốn ETF rút ra chỉ mang tính kỹ thuật, không phản ánh xu hướng giảm cầu. Ngân hàng này nhấn mạnh rằng dòng vốn ròng dương 39,8 tỷ đô la tính đến thời điểm hiện tại cho thấy xu hướng đa dạng hóa cơ cấu trong giới đầu tư tổ chức và cá nhân.

Chuỗi cung ứng sẽ ảnh hưởng thế nào đến giá vàng?

Phân tích chuỗi cung ứng cho thấy những hạn chế quan trọng có thể khuếch đại mức tăng giá vàng năm 2026. Nguồn cung vàng toàn cầu bao gồm khoảng 75-80% sản lượng khai thác, tuy nhiên, hiện có những hạn chế bao gồm: Chi phí năng lượng tăng làm đội chi phí khai thác; Quy định môi trường siết chặt, kéo dài thời gian mở mỏ; Rủi ro địa chính trị tại các nước sản xuất vàng lớn; Nhiều mỏ cũ bước vào giai đoạn suy giảm; Thiếu vốn để tìm kiếm mỏ mới.

Các công ty khai khoáng lớn báo cáo sản lượng giảm 3–5%/năm nếu không có mỏ thay thế. Mở mỏ mới mất 7–10 năm, khiến nguồn cung khó phản ứng với giá.

Nguồn vàng tái chế chiếm 20–25% tổng cung nhưng có tính co giãn giá rất mạnh: Khi vàng vượt 4.000 USD/oz, lượng tái chế có thể tăng 40–60%; Người dân bán trang sức nhiều hơn; Tái chế rác thải điện tử trở nên có lợi.

Tuy nhiên, theo Discovery Alert, lượng vàng tái chế vẫn khó bù được đà suy giảm từ vàng khai thác.

Vàng có đủ lực để vượt 5.000 USD?

Các nhà phân tích hiện tại đồng thuận rằng giá vàng có thể đạt mức khoảng 4.900 -5.000 USD, tăng 20-25% so với giá giao dịch gần đây.

Giá vàng đã ghi nhận đà tăng mạnh mẽ, tiến sát các mốc tâm lý quan trọng trong năm 2025. Sau khi vượt qua mức kháng cự 4.200 USD/oz và chạm đỉnh lịch sử 4.336 USD/oz vào tháng 10, kim loại quý này đang trên đường thử thách các cột mốc tròn 4.500 USD và 5.000 USD/oz.

Các chuyên gia nhận định vàng đang trải qua giai đoạn tích lũy với lực mua từ các tổ chức, trước khi bứt phá mạnh mẽ nhờ sự tham gia ngày càng đông đảo của nhà đầu tư cá nhân. Trung bình động 200 tuần vẫn xác nhận xu hướng tăng dài hạn, trong khi các mức hỗ trợ tâm lý 4.000 USD và 3.800 USD/oz cho thấy giá vàng vẫn giữ vững nền tảng vững chắc.

Chuyên gia dự báo nếu vàng vượt qua các mốc 4.500–5.000 USD/oz, đà tăng có thể trở thành parabol, thu hút dòng tiền mạnh từ cả thị trường nội địa và quốc tế. Trong bối cảnh lạm phát cao và bất ổn kinh tế toàn cầu, vàng tiếp tục là kênh trú ẩn hấp dẫn, khiến nhiều nhà đầu tư chuyển hướng sang kim loại quý để bảo toàn giá trị.

Tuy nhiên, có 5 rủi ro lớn khiến giá vàng có thể không đạt mốc 5.000 USD bao gồm: Giảm phát công nghệ – giá tài sản giảm vì hiệu suất sản xuất tăng; USD bước vào siêu chu kỳ tăng; Các ngân hàng trung ương quay lại thắt chặt mạnh; Tiền số thay thế vàng trong vai trò trú ẩn; Nguồn cung tăng mạnh do phát hiện mỏ lớn.

Những rủi ro nào có thể khiến vàng vượt xa dự báo?

1. Đồng USD suy yếu và lo ngại “mất giá tiền tệ”

Lịch sử cho thấy khi chỉ số DXY giảm 10–15%, vàng thường tăng 25–35%.

Việc các quốc gia tung ra tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC) cũng có thể khiến vàng hấp dẫn hơn vì: Giữ được tính ẩn danh; Tránh sự kiểm soát của hệ thống tài chính số; An toàn trước rủi ro công nghệ, tấn công mạng.

2. Xung đột và sự bất ổn toàn cầu

Thống kê từ năm 1970 cho thấy vàng tăng trung bình 12–18% trong 90 ngày đầu của một cuộc khủng hoảng lớn.

Chiến tranh khu vực: vàng thường tăng 15–25%

Chiến tranh thương mại: tăng 8–12%

Mở rộng trừng phạt: tăng 10–18%

Sụp đổ hệ thống tiền tệ: tăng 20–30%

Thống kê từ năm 1970 cho thấy vàng tăng trung bình 12–18% trong 90 ngày đầu của một cuộc khủng hoảng lớn.

Chiến lược đầu tư vàng hướng đến 2026

Việc xây dựng danh mục đầu tư hiệu quả với vàng đòi hỏi chiến lược tinh vi, tính toán kỹ lưỡng sự tương quan giữa các loại tài sản, lợi suất điều chỉnh rủi ro và thời điểm vào – ra thị trường hợp lý. Áp dụng lý thuyết danh mục hiện đại vào vàng cũng cần hiểu rõ vai trò ngày càng quan trọng của kim loại quý này trong một khung đa tài sản.

Các mô hình tối ưu hóa danh mục đầu tư cho thấy thêm vàng vào giúp giảm rủi ro, tăng lợi suất,

Các bước chiến lược đặt vàng cho năm 2026:

- Xác định tỷ trọng cơ bản: Bắt đầu với 5-10% danh mục như lớp bảo hiểm chống rủi ro.

- Phân tích tương quan: Theo dõi mức độ liên kết của vàng với cổ phiếu và trái phiếu trong các giai đoạn thị trường khác nhau.

- Gia tăng tỷ trọng khi cần: Nâng lên 15-20% trong giai đoạn bất ổn kinh tế - chính trị cao.

- Khung tái cân bằng: Thiết lập cơ chế điều chỉnh định kỳ dựa trên biến động giá.

- Xác định điểm thoát: Đặt mức chốt lời và quản lý rủi ro cụ thể.

- Tối ưu thuế: Sử dụng các công cụ đầu tư có lợi về thuế nếu có thể.

- Phương thức triển khai: Lựa chọn giữa vàng vật chất, ETF, cổ phiếu khai thác hoặc hợp đồng tương lai tùy mục tiêu.

Một số tiêu chí giúp xác định thời điểm vào - ra hợp lý bao gồm:

- Môi trường lãi suất thực: Theo dõi lợi suất trái phiếu 10 năm trừ kỳ vọng lạm phát.

- Sức mạnh đồng USD: Quan sát biến động chỉ số DXY và tín hiệu can thiệp của ngân hàng trung ương.

- Hoạt động ngân hàng trung ương: Theo dõi các báo cáo mua vàng chính thức và tuyên bố chính sách.

- Dòng tiền ETF: Quan sát luồng tiền của các quỹ vàng được bảo đảm bằng vàng vật chất.

- Xác nhận kỹ thuật: Chờ tín hiệu xu hướng từ các đường trung bình động.

- Chỉ số tâm lý: Đánh giá vị thế thị trường thông qua dữ liệu quyền chọn và hợp đồng tương lai.

- Nhận diện tác nhân vĩ mô: Xác định các sự kiện có khả năng kích hoạt xu hướng tăng bền vững của vàng.

Nhìn chung, vàng không chỉ là kho bảo hiểm danh mục, mà còn là cơ hội gia tăng lợi suất nếu được triển khai đúng chiến lược, đúng thời điểm và kết hợp với các tài sản khác trong danh mục đầu tư.