Những đại án được xét xử năm 2021
Ông Đinh La Thăng 30 năm tù
Ngày 15-3-2021, TAND TP Hà Nội đã tuyên án 11 năm tù ông Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), về tội "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" trong sai phạm xảy ra tại Dự án Ethanol Phú Thọ. Tổng hình phạt trong các bản án trước đó ông Thăng nhận án 30 năm tù.
Cùng vụ án này, Hội đồng xét xử (HĐXX) tuyên Trịnh Xuân Thanh, nguyên chủ tịch HĐQT Tổng Công ty cổ phần Đầu tư và xây lắp dầu khí (PVC), 18 năm tù về "Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" và "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ". Tổng hình phạt các bản án trước đó Trịnh Xuân Thanh nhận mức án Chung thân.
Bị cáo Đinh La Thăng bị cáo buộc có vai trò chính trong những sai phạm liên quan dự án Ethanol Phú Thọ
Theo bản án sơ thẩm, liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực thực hiện dự án là nguyên nhân trực tiếp, xuyên suốt dẫn đến không thể hoàn thành dự án. Khi đang thực hiện dở dang dự án, liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T đã có các báo cáo thừa nhận, liên danh nhà thầu không đủ khả năng thực hiện tiếp dự án, đến 2013 thì ngừng thi công hẳn, gây thiệt hại 543 tỉ đồng. Việc lựa chọn nhà thầu không đủ năng lực thi công là nguyên nhân chính, trực tiếp dẫn đến hậu quả của vụ án.
Trong vụ án này, bị cáo Đinh La Thăng chịu trách nhiệm chính trong vụ án. Các bị cáo khác có vai trò đồng phạm, tích cực thực hiện những chỉ đạo trái quy định của cấp trên, tạo điều kiện cho liên danh nhà thầu không đủ năng lực, kinh nghiệm được chỉ định triển khai dự án Ethanol Phú Thọ.
Nguyên Bộ trưởng Bộ Công Thương được giảm án
Tháng 4-2021, TAND TP Hà Nội mở phiên xét xử sơ thẩm ông Vũ Huy Hoàng, nguyên bộ trưởng Bộ Công Thương) cùng 9 đồng phạm, tại vụ án liên quan đến Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) ở TP HCM.
Ông Vũ Huy Hoàng (bìa trái) cùng luật sư của mình tới TAND TP Hà Nội
Tại phiên tòa này, TAND TP Hà Nội tuyên ông Vũ Huy Hoàng 11 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Cùng tội danh, ông Phan Chí Dũng nguyên vụ trưởng thuộc Bộ Công Thương lĩnh 9 năm tù. Bị cáo Nguyễn Hữu Tín, nguyên phó chủ tịch UBND TP HCM, bị tuyên phạt 6 năm 6 tháng tù.
Sau phiên tòa sơ thẩm, ông Hoàng đã làm đơn kháng cáo. Đến cuối tháng 1-2022, TAND Cấp cao đã chấp nhận một phần kháng cáo của ông Vũ Huy Hoàng và giảm án cho bị cáo này từ 11 năm xuống 10 năm tù giam.
Bản án sơ thẩm xác định Sabeco được giao cho khu đất tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng (quận 1, TP HCM). Trong quá trình quản lý Sabeco, Vũ Huy Hoàng và Phan Chí Dũng đã chỉ đạo cán bộ cấp dưới thực hiện các thủ tục góp vốn bằng quyền sử dụng khu đất này để thành lập Công ty liên doanh Sabeco Pearl cùng với các doanh nghiệp tư nhân đầu tư thực hiện Dự án Xây dựng khách sạn 6 sao, trung tâm thương mại, trung tâm hội nghị, hội thảo và văn phòng cho thuê. Sau khi góp vốn liên doanh xong, các bị cáo đã tích cực chỉ đạo Sabeco thoái vốn, chuyển quyền quản lý tài sản nhà nước sang tư nhân trái pháp luật, gây thất thoát, thiệt hại đặc biệt lớn cho Nhà nước với số tiền hơn 2.700 tỉ đồng.
Y án sơ thẩm 10 năm tù với nguyên giám đốc CDC Hà Nội
Tháng 6-2021, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã tuyên án phúc thẩm vụ án "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hà Nội (CDC Hà Nội). Tòa phúc thẩm cho rằng không có căn cứ để chấp nhận kháng cáo của 6 bị cáo, do đó tuyên giữ nguyên mức án sơ thẩm. Trong đó, bị cáo Nguyễn Nhật Cảm (nguyên giám đốc CDC Hà Nội) y án sơ thẩm 10 năm tù giam.
Bị cáo Nguyễn Nhật Cảm (áo xanh) cùng các đồng phạm tại phiên toà
Theo cáo buộc, CDC Hà Nội được cấp kinh phí để mua sắm gói thầu số 15 gồm máy móc, thiết bị phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19. Tuy nhiên, với động cơ vụ lợi, tháng 2-2020, Nguyễn Nhật Cảm câu kết với bị cáo Nguyễn Trần Duy, Giám đốc Công ty đấu giá Nhân Thành, để gian lận, hợp thức thủ tục thẩm định gói thầu số 15 theo đúng giá do CDC Hà Nội yêu cầu. Sau đó, bị cáo Nguyễn Nhật Cảm chỉ đạo và giao nhân viên dưới quyền hợp thức hóa toàn bộ quy trình chỉ định thầu thông thường để Công ty MST trúng thầu với giá hơn 9,5 tỉ đồng. Thực tế, số thiết bị này có giá 4,1 tỉ đồng nên các bị cáo đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 5,4 tỉ đồng.
Nguyên phó tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo nhận hối lộ 5 tỉ đồng
Ngày 6-11-2021, TAND TP Hà Nội tuyên án sơ thẩm Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "nhôm", nguyên chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79), cùng bị cáo Nguyễn Duy Linh, nguyên phó tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo - Bộ Công an, trong vụ án đưa, nhận hối lộ.
Theo đó, TAND TP Hà Nội tuyên phạt Nguyễn Duy Linh, 14 năm tù về tội "Nhận hối lộ"; Phan Văn Anh Vũ bị phạt 7 năm 6 tháng tù về tội "Đưa hối lộ", cộng án 30 năm tù trong 4 vụ trước bằng 30 năm tù. Thầy phong thủy Hồ Hữu Hòa bị phạt 2 năm 7 tháng 25 ngày tù về tội "Môi giới hối lộ"; bị cáo Hòa đã chấp hành xong hình phạt, trả tự do tại tòa.
Bị cáo Nguyễn Duy Linh tại phiên tòa
Theo HĐXX, năm 2017, khi Bộ Công an điều tra về những sai phạm trong việc mua bán, chuyển nhượng nhà đất công sản tại TP Đà Nẵng và cố ý "Làm lộ bí mật Nhà nước", Phan Văn Anh Vũ đã nhờ Hồ Hữu Hòa hành nghề tư vấn về phong thủy, tiếp cận ông Nguyễn Duy Linh thời điểm đó là Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Tình báo để nhờ giúp đỡ tìm hiểu thông tin. Sau đó, Phan Văn Anh Vũ thông qua Hồ Hữu Hòa đã chuyển tiền 5 tỉ đồng cho Nguyễn Duy Linh.
Không chấp nhận kháng cáo nhiều bị cáo vụ Nhật Cường
Ngày 30-11-2021, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã tuyên án 11 bị cáo có đơn kháng cáo trong vụ án xảy ra tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Dịch vụ kỹ thuật Nhật Cường (Công ty Nhật Cường).
Các bị cáo tại phiên tòa vụ Nhật Cường cấp phúc thẩm
Theo HĐXX, trong quá trình xét xử phúc thẩm, nhiều bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, có hoàn cảnh gia đình khó khăn…, Tuy nhiên không có tình tiết giảm nhẹ nào đặc biệt mới nên không có căn cứ để xem xét kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Riêng với bị cáo Nguyễn Bảo Trung (lao động tự do), gia đình khắc phục 2 tỉ đồng, giai đoạn phúc thẩm thành khẩn khai báo nên cần xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt. Do vậy, tòa phúc thẩm quyết định bác toàn bộ kháng cáo xin giảm nhẹ của 10 bị cáo, giảm án cho bị cáo Nguyễn Bảo Trung từ 8 năm tù xuống còn 6 năm tù về tội buôn lậu. 14 bị cáo phải nộp lại hơn 250 tỉ đồng.
Theo HĐXX, Bùi Quang Huy, nguyên tổng giám đốc Nhật Cường, trực tiếp điều hành các hoạt động buôn bán. Huy lập thêm chi nhánh tại Quảng Châu (Trung Quốc) để buôn lậu hàng công nghệ. Giai đoạn 2014-2019, Huy trực tiếp chỉ đạo cấp dưới giao dịch, mua bán trái phép trên 2.500 đơn hàng. Tổng giá trị hàng lậu đã thanh toán là 2.927 tỉ đồng. Sau đó, Huy liên hệ thuê các đường dây vận chuyển hàng về Việt Nam, tiêu thụ thông qua hệ thống đại lý. Để che giấu nguồn thu bất hợp pháp, Huy chỉ đạo lập 2 hệ thống sổ sách kế toán, qua đó thu lời bất chính tổng số tiền hơn 250 tỉ đồng (trong đó có 30 tỉ đồng tiền trốn thuế).
Nguyên chủ tịch Hà Nội lĩnh 16 năm tù
Ngày 13-12-2021, TAND TP Hà Nội đã mở phiên xét xử sơ thẩm và tuyên phạt ông Nguyễn Đức Chung 8 năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Tổng hợp với bản án trước, ông Chung bị phạt 13 năm tù. Cùng tội danh trên, bị cáo Võ Tiến Hùng, tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội (công ty thoát nước), lãnh 4 năm tù và Nguyễn Trường Giang, giám đốc Công ty Arktic, lãnh 4 năm 6 tháng tù, trong khi thi hành công vụ xảy ra tại UBND TP Hà Nội và các đơn vị liên quan.
Ông Nguyễn Đức Chung tại phiên toà
Theo bản án sơ thẩm, bị cáo Nguyễn Đức Chung đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn chỉ đạo việc mua bán chế phẩm Redoxy-3C phải thông qua Công ty Arktic để tạo lợi nhuận cho công ty này, vốn là công ty của gia đình ông. Qua đó, với đặc quyền cung cấp độc quyền chế phẩm Redoxy-3C Hà Nội, trong khoảng thời gian từ 2016 - 2019, Công ty Arktic mua lượng chế phẩm này từ Hãng Watch Water (Đức) với giá 115 tỉ đồng, sau đó bán lại Công ty Thoát nước Hà Nội với giá 151 tỉ đồng, hưởng lợi 36,1 tỉ đồng.
Chiều 31-12-2021, TAND TP Hà Nội đã tuyên án đối với nguyên chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung và các đồng phạm trong vụ vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, xảy ra tại Sở KH-ĐT Hà Nội năm 2016.
Theo đó, ông Chung bị tuyên án 3 năm tù, cộng tổng hình phạt đối với ông Chung trong 3 vụ án là 16 năm tù. Các bị cáo còn lại bị như Nguyễn Văn Tứ, nguyên giám đốc Sở KH-ĐT TP Hà Nội, và Nguyễn Tiến Học, nguyên phó giám đốc Sở KH-ĐT TP Hà Nội, cùng lãnh án 2 năm 6 tháng tù. Hai bị cáo Phạm Thị Thu Hường, nguyên chánh văn phòng Sở KH-ĐT TP Hà Nội, và Lê Duy Tuấn, nguyên Giám đốc kinh doanh Công ty TNHH đầu tư và phát triển Đông Kinh (Công ty Đông Kinh), cùng lãnh án 3 năm 6 tháng tù. Bị cáo Võ Việt Hùng, nguyên giám đốc Công ty Đông Kinh, bị tuyên phạt 4 năm tù. Bị cáo Phạm Thị Kim Tuyến, nguyên trưởng phòng Đăng ký kinh doanh (Sở KH-ĐT TP Hà Nội), lãnh án 4 năm 6 tháng tù.