Từ mảnh đất truyền thống đến tư duy thời đại số

Trong bối cảnh chung của cả nước, Lạng Sơn đã xác định chuyển đổi số là con đường tất yếu, là giải pháp đột phá để phát triển kinh tế - xã hội.

Trong 3 năm qua tỉnh Lạng Sơn đã duy trì vị trí trong nhóm dẫn đầu cả nước về chỉ số chuyển đổi số (DTI) và nhận được nhiều giải thưởng ghi nhận sự nỗ lực, đặc biệt là mô hình "Tổ công nghệ số cộng đồng" đã phát huy hiệu quả tích cực.

Sự quyết tâm đó đã tạo ra một cú hích mạnh mẽ cho ngành nông nghiệp – lĩnh vực vốn được coi là trụ đỡ của kinh tế địa phương. Thay vì chỉ quen với "con trâu đi trước, cái cày theo sau", người nông dân Lạng Sơn đang dần làm quen với những khái niệm mới mẻ: thương mại điện tử, truy xuất nguồn gốc, nông nghiệp thông minh.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn với vai trò là cơ quan đầu tàu, đã tiên phong trong việc xây dựng một nền tảng số vững chắc. 100% công chức, viên chức của Sở đã sử dụng hệ thống quản lý văn bản điện tử và chữ ký số, giúp công việc được xử lý nhanh chóng, minh bạch.

Các thủ tục hành chính công của ngành Nông nghiệp và Môi trường cũng đã được đưa lên môi trường trực tuyến, giúp người dân và doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí, tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả và hiện đại.

"Lên đời" cho nông sản xứ Lạng

Thành quả rõ nét nhất của chuyển đổi số trong nông nghiệp Lạng Sơn chính là việc đưa nông sản địa phương vươn ra thị trường lớn. Nếu như trước đây, đầu ra cho sản phẩm phụ thuộc nhiều vào thương lái, giá cả bấp bênh, thì nay, câu chuyện đã hoàn toàn khác.

Các sản phẩm OCOP, sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh đã được "số hóa" một cách bài bản. Mỗi sản phẩm khi đưa ra thị trường đều có tem truy xuất nguồn gốc, chỉ cần một thao tác quét mã QR bằng điện thoại thông minh, người tiêu dùng có thể biết rõ toàn bộ quy trình từ trồng trọt, chăm sóc, thu hoạch đến đóng gói. Điều này không chỉ tạo dựng niềm tin mà còn nâng cao giá trị thương hiệu cho nông sản Lạng Sơn.

Đặc biệt, các sàn thương mại điện tử như PostMart, Voso đã trở thành những "khu chợ online" sầm uất. Trong năm 2024, toàn tỉnh Lạng Sơn đã có hơn 20.000 sản phẩm nông sản được đưa lên các sàn thương mại điện tử, với gần 50.000 giao dịch thành công.

Giờ đây những trái na Chi Lăng mọng ngọt, những quả hồng vành khuyên vàng ươm hay những ấm chè đặc sản Đình Lập… không còn chỉ quanh quẩn trong tỉnh mà đã có mặt trên khắp mọi miền đất nước, tiếp cận hàng triệu người tiêu dùng.

Bà Lành Thanh Huyền ở xã Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn cho hay: Trước đây cứ đến mùa na là chúng tôi chỉ bán cho thương lái nhưng giờ đây với sự hỗ trợ của ngành chức năng địa phương, gia đình tôi đã chủ động bán  na qua Facebook và Zalo. Khách hàng ở Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Phòng… cứ đặt hàng qua tin nhắn là chúng tôi sẽ chuyển tới tay, nhờ đó mà thu nhập ổn định hơn hẳn.

Không chỉ dừng lại ở khâu tiêu thụ, công nghệ số còn được ứng dụng sâu vào quá trình sản xuất. Nhiều mô hình nông nghiệp công nghệ cao đã bắt đầu hình thành, áp dụng các hệ thống cảm biến, Internet vạn vật (IoT) để theo dõi độ ẩm của đất, nhiệt độ, ánh sáng, từ đó tự động hóa việc tưới tiêu, bón phân. Việc này không chỉ giúp tiết kiệm tài nguyên, giảm công sức lao động mà còn tối ưu hóa năng suất và chất lượng cây trồng.

Các cơ sở dữ liệu chuyên ngành như hệ thống thông tin dịch bệnh động vật (VAHIS), quản lý dữ liệu bảo vệ thực vật (PPDMS), hay cập nhật diễn biến rừng (FRMS) được triển khai đồng bộ. Dữ liệu lớn (Big Data) giúp các cơ quan quản lý có cái nhìn tổng quan, đưa ra những dự báo chính xác về tình hình dịch bệnh, thời tiết, giúp người nông dân chủ động hơn trong sản xuất, giảm thiểu rủi ro.

Hướng tới một nền nông nghiệp bền vững

Mặc dù đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ, hành trình chuyển đổi số của nông nghiệp Lạng Sơn vẫn còn đối mặt với không ít khó khăn. Hạ tầng công nghệ, đặc biệt là kết nối Internet ở các khu vực nông thôn, miền núi vẫn còn hạn chế. Trình độ tiếp cận công nghệ của một bộ phận nông dân còn thấp, tâm lý ngại thay đổi vẫn tồn tại.

Bên cạnh đó, nguồn vốn đầu tư cho nông nghiệp công nghệ cao còn eo hẹp. Việc xây dựng và cập nhật các cơ sở dữ liệu lớn, đồng bộ đòi hỏi nguồn lực tài chính và nhân lực chất lượng cao không nhỏ. Đây là những bài toán mà tỉnh Lạng Sơn cần tìm lời giải trong thời gian tới.

Để vượt qua thách thức, Lạng Sơn đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Tỉnh tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng số, mở các lớp tập huấn, đào tạo kỹ năng số cho nông dân thông qua các "Tổ công nghệ số cộng đồng". Các chính sách hỗ trợ tài chính, tín dụng ưu đãi cũng được xây dựng để khuyến khích các hợp tác xã, doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào công nghệ.

Hơn nữa, việc thúc đẩy liên kết "4 nhà": nhà nông, nhà nước, nhà khoa học và nhà doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghệ, được xem là chìa khóa để đẩy nhanh quá trình ứng dụng khoa học kỹ thuật vào thực tiễn.

Cuộc cách mạng số đang mở ra một chân trời mới cho nông nghiệp Lạng Sơn. Đó là một nền nông nghiệp không chỉ cho năng suất cao mà còn minh bạch, trách nhiệm và bền vững.

Với sự quyết tâm của chính quyền, sự đồng lòng của người dân và sự hỗ trợ của công nghệ, tin rằng nông sản xứ Lạng sẽ không chỉ chinh phục thị trường trong nước mà còn tự tin vươn ra thế giới, góp phần xây dựng một Lạng Sơn ngày càng giàu mạnh, văn minh.

×