Trump phê duyệt đạo luật có thể đánh bật mọi công ty Trung Quốc khỏi sàn chứng khoán Mỹ

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 18/12 vừa ký ban hành Đạo luật trách nhiệm giải trình của các công ty nước ngoài, đạo luật có khả năng loại các công ty Trung Quốc khỏi sàn niêm yết chứng khoán Mỹ nếu không tuân thủ quy tắc giám sát kiểm toán nghiêm ngặt của Mỹ trong vòng 3 năm.

Đạo luật áp dụng cho mọi công ty nước ngoài niêm yết trên các sàn giao dịch của Mỹ. Nhưng theo nhiều chuyên gia, đây là đòn giáng hướng trực tiếp đến các công ty Trung Quốc, cũng là động thái mới nhất của chính quyền Trump nhằm củng cố di sản chính sách cứng rắn với Bắc Kinh trước khi Tổng thống đắc cử Joe Biden chính thức tiếp quản Nhà Trắng.

Động thái diễn ra chỉ hơn nửa tháng sau khi lưỡng đảng Mỹ thông qua đạo luật này hôm 1/12. Đạo luật về trách nhiệm giải trình các công ty nước ngoài niêm yết được đưa ra vào năm 2019 bởi Thượng nghị sĩ Cộng hòa John Kennedy bang Louisiana và Thượng nghị sĩ Dân chủ Chris Van Hollen bang Maryland. Trong đó, cấm các công ty nước ngoài niêm yết trên mọi sàn giao dịch chứng khoán Mỹ nếu không đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm toán nghiêm ngặt do Uỷ ban Giám sát Kế toán Công ty Đại chúng (PCAOB) theo dõi trong 3 năm liên tiếp.

Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen nhấn mạnh rằng các nhà đầu tư Mỹ đang gặp rủi ro lớn khi đổ tiền vào những “công ty Trung Quốc trông có vẻ hợp pháp nhưng thực chất là thiếu minh bạch và không tuân thủ đầy đủ tiêu chuẩn kiểm toán như các công ty niêm yết công khai khác trên sàn giao dịch Mỹ”. Còn Thượng nghị sĩ John Kennedy thì khẳng định các doanh nghiệp Trung Quốc đang thông qua việc niêm yết trên sàn giao dịch Mỹ để lợi dụng nhà đầu tư Mỹ, điều đó buộc Thượng viện và Hạ viện Mỹ vào cuộc.

Trong nhiệm kỳ của Trump, khi căng thẳng Mỹ - Trung leo thang, Washington đã sử dụng hàng loạt công cụ mạnh tay, từ danh sách đen thương mại cho đến thuế quan trừng phạt để gây áp lực lên Bắc Kinh và những công ty “con cưng” của Bắc Kinh như Huawei, ZTE, Hikvision, Tencent, ByteDance và mới nhất là SMIC. Viện dẫn mối quan ngại an ninh quốc gia, Washington đã cấm các nhà cung cấp trong nước xuất khẩu thiết bị, linh kiện, công nghệ quan trọng cho hàng trăm công ty Trung Quốc trong danh sách đen. 

Tính đến 2/10/2020, số công ty Trung Quốc niêm yết trên các sàn giao dịch Mỹ hiện đạt mức cao nhất trong 6 năm qua. Tổng cộng có 217 công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ với tổng giá trị vốn hóa thị trường ước tính 2,2 nghìn tỷ USD, theo báo cáo gần nhất của Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ - Trung.

Yun Sun, giám đốc Chương trình nghiên cứu Trung Quốc tại Trung tâm Stimson, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington cho biết: “Đây là sự tiếp nối một xu hướng (mạnh tay với Trung Quốc) đã diễn ra vài năm nay, nhưng với sự cấp bách và cường độ cao hơn khi Tổng thống Trump chuẩn bị rời Nhà Trắng.”

Liao Qun, nhà kinh tế trưởng tại China Citic Bank International thì khẳng định đạo luật mới nhất mà ông Trump ký phê duyệt nhắm trực tiếp đến các công ty Trung Quốc, đồng thời chỉ ra rằng Trump rất khó đạt được mục đích khi chỉ còn một tháng ở cương vị Tổng thống Mỹ. “Ông ta đang tận dụng tối đa những ngày nắm quyền cuối cùng để thực hiện những hành động cực đoan chống lại Trung Quốc… Nếu các công ty bị loại khỏi sàn giao dịch Mỹ, họ có thể xem xét niêm yết trên các sàn giao dịch khác ở Hồng Kông, Nhật Bản, Singapore, hoặc trở về Trung Quốc đại lục”.