Vì sao Chủ tịch huyện Đức Cơ cùng thuộc cấp bị truy tố?

Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh Gia Lai vừa ra cáo trạng truy tố các bị can Nguyễn Hồng Lam, nguyên Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ; Nguyễn Đông Dương, nguyên cán bộ Phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Đức Cơ về tội tham ô tài sản. Đồng thời, truy tố về tội tham ô tài sản và làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức đối với bị can Nguyễn Xuân Tứ, nguyên Chánh văn phòng HĐND - UBND huyện Đức Cơ.

Theo cáo trạng, năm 2004, huyện Đức Cơ thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng (HĐGPMB) để giải phóng mặt bằng dự án xây dựng mở rộng Nghĩa trang Liệt sỹ huyện Đức Cơ.

Năm 2010, HĐGPMB ngừng hoạt động, giải thể. Đến năm 2012, UBND huyện giao Phòng Tài chính - Kế hoạch (TCKH) mua sắm thiết bị cho Đài tưởng niệm Nghĩa trang Liệt sỹ, trong đó có chuyến công tác đi đến Huế, Đà Nẵng để xem chuông đồng, hạc đồng… Chuyến đi có Nguyễn Xuân Tứ (thời điểm này là Phó Trưởng phòng TCKH huyện) và một số lãnh đạo UBND huyện.

Để có tiền phục vụ cho đoàn công tác, ông Nguyễn Hồng Lam (thời điểm này là Trưởng phòng TCKH) và Tứ đã "bàn bạc tạm ứng" ngân sách huyện 524 triệu đồng thông qua HĐGPMB (lúc này HĐGPMB đã giải thể).

Bị can Nguyễn Xuân Tứ đã làm lệnh chi tiền để trình ông Lam ký với tư cách Trưởng phòng TCKH, giao cho Nguyễn Đông Dương (thời điểm này là Kế toán trưởng Phòng TCKH) rút tiền. Sau đó, huyện Đức Cơ đã xuất ngân sách cấp 1,2 tỷ đồng cho phòng TCKH thanh toán chi phí mua sắm thiết bị cho Đài tưởng niệm Nghĩa trang Liệt sỹ, trong đó có quyết toán số tiền 84 triệu đồng chi phí đi công tác tại Huế, Đà Nẵng. Ngoài ra, số tiền 524 triệu đồng đã được Nguyễn Xuân Tứ tự chi tiêu cá nhân.

Từ năm 2012 - 2018, Nguyễn Đông Dương, kế toán trưởng phòng TCKH tham mưu cho Trưởng phòng TCKH làm tờ trình để Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ chuyển nguồn kinh phí tạm ứng ngân sách huyện từ năm trước sang năm sau, trong đó có số tiền 524 triệu đồng được chiếm đoạt từ 2012.

Tuy nhiên, thời điểm 2018, tài khoản của HĐGPMB đã ngừng hoạt động nên các cán bộ đã sử dụng tài khoản của phòng LĐTBXH huyện để làm thủ tục hoàn ứng. Ông Nguyễn Hồng Lam, lúc này Chủ tịch UBND huyện đã ký quyết định xuất ngân sách số tiền 524 triệu đồng để bổ sung cho phòng LĐTBXH lập thủ tục hoàn ứng.

Năm 2019, đoàn Thanh tra tỉnh đã ra quyết định thanh tra về việc quản lý, sử dụng ngân sách để chi trả thanh lý cây cao su, giao đất tái định cư cho các hộ gia đình nằm trong khu vực giải phóng mặt bằng xây dựng mở rộng nghĩa trang liệt sỹ huyện Đức Cơ. Mục đích làm rõ số tiền 524 triệu đồng ngân sách mà UBND huyện Đức Cơ lấy từ nguồn kết dư ngân sách năm 2017, cấp cho Phòng LĐTBXH (vào năm 2018) để hoàn ứng, xóa vết cho số tiền 524 triệu đồng đã rút chi tiêu từ năm 2012.

Vì số tiền 524 triệu đồng là tiền chiếm dụng nên quyết định số 42 xuất ứng ngân sách (thực chất là mục đích lấy tiền chi cho đoàn công tác) chỉ là bản quyết định photo copy, không hề có bản gốc. Để cung cấp bản gốc cho đoàn Thanh tra tỉnh, ông Nguyễn Xuân Tứ đã cho người đánh máy lại bản photo copy của quyết định số 42. Nguyễn Xuân Tứ đã đến nhà ông Huỳnh Cân, nguyên Chánh văn phòng HĐND – UBND huyện nhờ ký nháy vào, sau đó photo chữ ký của ông Võ Thanh Hùng (Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ thời điểm 2012, nay đương chức Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy Gia Lai) dán vào và lấy dấu tròn của UBND huyện Đức Cơ đang sử dụng ở năm 2019 đóng dấu vào quyết định mới, làm giả quyết định số 42 gốc thời điểm năm 2012.

Tất cả các hành vi chiếm đoạt ngân sách nhà nước và làm giả tài liệu đã không qua mặt được đoàn Thanh tra tỉnh. Từ đó, cơ quan này chuyển hồ sơ sang Cơ quan Cảnh sát điều tra đề nghị khởi tố các cán bộ sai phạm.

Ngày 8/1/2020, ông Nguyễn Hồng Lam, Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ; ông Nguyễn Xuân Tứ, Chánh văn phòng HĐND – UBND huyện; Nguyễn Đông Dương, chuyên viên Phòng TCKH đã bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt giam giam ngay tại phòng làm việc ở trụ sở UBND huyện Đức Cơ.

Đến tháng 6/2020, Nguyễn Xuân Tứ bị khởi tố bổ sung thêm tội làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức.