Dịch tả lợn Châu Phi có nguy cơ thổi bùng lạm phát tại Việt Nam?

Dịch tả lợn Châu Phi bùng phát ở Trung Quốc hồi đầu năm đã tàn phá ngành chăn nuôi nước này và đẩy giá lương thực thực phẩm lên cao. Giờ đây, các nước Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam), Nhật Bản, Ba Lan, Nga, Úc... có khả năng đối diện nguy cơ lạm phát tương tự.

Hồi tháng 4.2019, Chính phủ Trung Quốc cho hay nước này phải tiêu hủy hơn 1 triệu con lợn trong nỗ lực kiểm soát ổ dịch bùng phát khắp quốc gia. Tuy nhiên, theo ước tính của Rabobank và TS Lombard thì số lượng lợn bị tiêu hủy tại Trung Quốc có thể lên tới 100 triệu con.

“Tác động lớn nhất của dịch tả lợn đến thị trường sẽ được thể hiện qua chỉ số lạm phát tăng cao”, theo ông James Swanston - nhà phân tích kinh tế từ Capital Economics. “Một khi bệnh dịch lây lan và bùng phát nghiêm trọng, nó có thể thúc đẩy đáng kể tốc độ lạm phát tại các nền kinh tế Châu Á và Đông Âu”.

Dịch tả lợn Châu Phi đang thúc đẩy lạm phát tại nhiều nền kinh tế, trong đó có Việt Nam

Ông James Swanston còn chỉ ra Việt Nam là một trong những quốc gia có nguy cơ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ dịch tả lợn Châu Phi, cùng với Campuchia, Nga, Ba Lan và Romania. Nguyên nhân do lượng tiêu thụ thịt lợn cao tại các quốc gia kể trên dẫn đến tác động tương đối lớn của thịt lợn đến chỉ số giá tiêu dùng - ở mức khoảng 2%. Ước tính, con số tác động tại các thị trường khác là 1% và tại thị trường Trung Quốc là 3.5%.

Dữ liệu từ Cục thống kê Quốc gia Trung Quốc hồi tuần trước cho thấy giá thực phẩm nước này hồi tháng 5 đã tăng 7.7% so với cùng kỳ năm trước, trong khi giá thịt lợn tăng vọt tới 18.2% bởi sự khan hiếm nguồn cung thịt lợn sạch.

“Giá tiêu dùng ở các nền kinh tế khác cũng sẽ được đẩy lên khoảng trên 3% một khi giá thịt lợn tăng 15%”, cảnh báo từ Capital Economics.

Bên cạnh đó, dịch tả lợn Châu Phi còn có nguy cơ gây ra tác động lớn với nhu cầu về đậu tương - một loạt hạt có dầu được sử dụng làm thức ăn cho lợn, theo Capital Economics. “Thịt lợn là mặt hàng thực phẩm chủ lực tại Trung Quốc, nơi tiêu thụ tới một nửa nguồn cung thịt lợn toàn cầu. Nhưng dịch tả lợn Châu Phi dẫn đến nguồn cung thịt lợn giảm, điều mà nhiều khả năng sẽ đẩy người tiêu dùng đến việc tiêu thụ các loại thịt thay thế khác”. Một khi Trung Quốc giảm tiêu thụ thịt lợn, giá đậu tương chắc chắn sẽ giảm theo.

Một báo cáo từ hồi tháng 3 của Capital Economics đã chỉ ra lượng tiêu thụ thịt gia cầm và thịt bò của Trung Quốc đã tăng gấp đôi kể từ năm 1970 và đang có xu hướng gia tăng hơn nữa trong bối cảnh dịch tả lợn bùng phát. Nếu người Trung Quốc chuyển sang tiêu dùng thịt gia cầm, nhu cầu về đậu tương và ngô sẽ suy giảm. Cùng với đó, Trung Quốc cũng đang hạn chế nhập khẩu đậu tương từ Mỹ như đòn đáp trả trong chiến tranh thương mại.

Năm 2018, kim ngạch nhập khẩu đậu tương từ Mỹ đã chạm đáy trong 1 thập kỷ. Mới đây, dữ liệu từ Hải Quan Trung Quốc cũng cho thấy nhập khẩu đậu tương trong tháng 2.2019 đã ở mức thấp nhất hàng tháng trong 4 năm gần đây.