Trung Quốc sẽ giành thắng lợi trong cuộc chiến thương mại Mỹ Trung?

Chiến lược gia Mỹ dự đoán Trung Quốc sẽ chiến thắng trong chiến tranh thương mại Mỹ Trung 

“Đừng hy vọng Trung Quốc tin tưởng vào Mỹ thêm nữa. Chỉ khoảng 7 năm nữa thôi, đất nước Đông Á này sẽ giành được sự độc lập về công nghệ và loại bỏ gần như hoàn toàn sự phụ thuộc vào người Mỹ” - ông David Roche, chiến lược gia toàn cầu từ Independent Strategy nhận định.

Từ trước tới nay, các đế chế công nghệ Trung Quốc vẫn giữ sự phụ thuộc lớn vào nhà cung cấp từ Mỹ về những linh kiện công nghệ quan trọng như phần mềm, con chip, modem, động cơ phản lực… Tuy nhiên, cuộc chiến tranh thương mại kéo dài lâu nay đang làm gia tăng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Khi xung đột thương mại lan sang lĩnh vực công nghệ, Mỹ đã đưa hàng loạt công ty Trung Quốc trong đó có hãng điện tử viễn thông lớn nhất thế giới Huawei vào danh sách đen hạn chế thương mại. 

Trường hợp của Huawei dường như là sự cảnh tỉnh với hàng loạt công ty Trung Quốc trong việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng và hoàn thiện năng lực sản xuất để tránh đòn đau từ Nhà Trắng. Sau khi lọt vào danh sách đen của Bộ Thương mại Mỹ, Huawei bị hạn chế tối đa nhập khẩu chip, phần mềm và linh kiện từ các công ty Mỹ. Chỉ một số ít doanh nghiệp Mỹ được Bộ thương mại cung cấp giấy phép xuất khẩu đặc biệt mới có quyền xuất khẩu cho Huawei, nhưng năng lực xuất khẩu vô cùng nhỏ giọt.

Trước nguy cơ chuỗi cung ứng bị gián đoạn, Trung Quốc đã tìm cách củng cố năng lực sản xuất trong nước. Bắc Kinh được cho là đang tiến hành nhiều cuộc khảo sát trên các công ty công nghệ nội địa để đánh giá sự phụ thuộc chung của ngành vào các nhà cung cấp có trụ sở tại Mỹ, từ đó đề ra kế hoạch phát triển ngành công nghiệp công nghệ tự thân của Trung Quốc.

Một ví dụ, ngành công nghiệp sản xuất chip đang được Trung Quốc khuyến khích phát triển. Theo sáng kiến Made in China 2025 do Chính phủ Trung Quốc công bố, nước này đặc mục tiêu sản xuất 40% nhu cầu con chip nội địa năm 2020 và 70% nhu cầu vào năm 2025, dần dần hướng tới hạn chế tối đa sự phụ thuộc vào công ty nước ngoài, đặc biệt là công ty Mỹ. Hiện năng lực sản xuất con chip của Trung Quốc chỉ đáp ứng được khoảng 16% nhu cầu nội địa, theo báo cáo từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tính đến tháng 2.2019. 

Nhận định về đàm phán thương mại Mỹ Trung vào tháng 10 tới, ông Roche dự đoán điều này không thể nào dẫn tới sự kết thúc của xung đột, bởi nguồn cơn mâu thuẫn không chỉ nằm ở lĩnh vực thương mại. “Đó là cuộc xung đột giữa một cường quốc đang phát triển với tốc độ vũ bạo và một cường quốc có nguy cơ tụt hậu. Không đơn thuần là một xung đột thương mại hay công nghệ thường thấy, đây là một xung đột toàn diện và khó có khả năng biến mất trong ngắn hạn.”