Tuần sau, chính quyền Biden "lần đầu chạm mặt" Trung Quốc

Tờ CNBC đưa tin Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan sẽ có cuộc gặp gỡ phái đoàn cấp cao Trung Quốc tại Anchorage, Alaska vào ngày 18/3 tới đây. Phái đoàn được dẫn đầu bởi Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Ngoại sự Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cho biết hôm thứ 10/3 rằng mối quan tâm lớn nhất là Tân chính quyền sẽ có phiên đàm phán đầu tiên với Trung Quốc trên đất Mỹ. Bà Psaki nói thêm rằng Ngoại trưởng Antony Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan đang tiến tới một cuộc thảo luận thẳng thắn về hàng loạt vấn đề trong căng thẳng Mỹ - Trung.

“Phiên thảo luận sẽ diễn ra ngay sau cuộc gặp gỡ giữa Ngoại trưởng Blinken với hai đồng minh thân cận nhất tại khu vực châu Á ở Tokyo và Seoul”. Ông Blinken dự kiến sẽ có chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị Ngoại trưởng Mỹ vào tuần tới.

Hồi tháng 2, Ngoại trưởng Blinken và Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì đã có cuộc điện đàm đầu tiên thảo luận về hàng loạt vấn đề, trong đó phía Mỹ bày tỏ quan tâm đến các cáo buộc vi phạm nhân quyền của Bắc Kinh cũng như chính biến ở Myanmar.

Căng thẳng Mỹ - Trung đã leo thang dưới thời chính quyền Trump khi cựu Tổng thống Donald Trump châm ngòi chiến tranh thương mại và xung đột công nghệ với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Nhà Trắng do ông Trump nắm quyền cũng không ngừng đổ lỗi cho Trung Quốc về hàng loạt hành vi thương mại không lành mạnh như trộm cắp tài sản trí tuệ, chuyển giao công nghệ bắt buộc; và mới đây nhất là nguồn gốc đại dịch Covid-19.

Kể từ khi Tân Tổng thống Biden nhậm chức, thay thế người tiền nhiệm Donald Trump, Bắc Kinh đã nhiều lần kêu gọi ông Biden đưa mối quan hệ Mỹ Trung trở lại đúng hướng. Trong một dòng tweet hôm 22/1, tức một ngày sau lễ nhậm chức chính thức của ông Biden, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh tuyên bố: “Một trang mới cho nước Mỹ vừa mở ra. Chúng tôi cũng kỳ vọng điều tương tự cho mối quan hệ Mỹ Trung… Chúng tôi kỳ vọng mối quan hệ Mỹ Trung sẽ trở lại đúng hướng vào một ngày không xa”.

Nhưng ông Biden dự kiến sẽ tiếp tục duy trì đường lối cứng rắn với Trung Quốc, dù rằng cách tiếp cận của chính quyền Biden sẽ đi từ góc độ đa phương, có sự khác biệt tương đối với các tiếp cận đơn phương dưới thời Trump. “Tôi sẽ không làm theo cách của Trump. Chúng tôi sẽ tập trung vào các quy tắc quốc tế mang tính đa phương… Chúng tôi không cần khơi mào xung đột, nhưng sẽ có sự cạnh tranh gay gắt” - Tổng thống Biden tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn với CBS News hôm 7/2.

“Chúng tôi sẽ đối mặt với sự lạm dụng kinh tế của Trung Quốc. Chúng tôi sẽ duy trì quan điểm Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Mỹ… Nhưng chúng tôi sẵn sàng làm việc với Bắc Kinh chừng nào Washington muốn làm như vậy. Chúng tôi sẽ cạnh tranh từ một vị thế mạnh mẽ hơn bằng cách hợp tác với các đồng minh của Mỹ” - ông Biden từng tuyên bố.

Ngoại trưởng Antony Blinken do đích thân ông Biden bổ nhiệm cũng đồng tình với quan điểm này. Trong phiên điều trần tại Thượng viện hồi tháng trước, ông Blinken từng thừa nhận trước các nhà lập pháp quốc hội rằng cựu Tổng thống Trump “đã đúng khi thực hiện một cách tiếp cận cứng rắn hơn với Trung Quốc.” “Tôi rất không đồng ý với cách tiếp cận của ông ấy (Trump) trong một số lĩnh vực, nhưng về nguyên tắc cơ bản, ông ấy đã đúng. Tôi nghĩ điều đó thực sự hữu ích cho chính sách đối ngoại của chính quyền hiện tại” - ông Blinken cho hay.