Giá heo hơi cao có hay không hành vi lạm dụng, làm giá?

Có hay không hành vi làm giá?

Sáng nay 15/5, Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đã tổ chức Hội thảo "Thịt lợn - Bình ổn giá vì quyền lợi người tiêu dùng".

Ông Cao Xuân Quảng, Trưởng phòng bảo vệ người tiêu dùng, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công thương) cho biết, mặc dù các doanh nghiệp cam kết đưa giá xuống dưới mức 70.000 đồng/kg nhưng từ đầu năm tới nay vẫn chưa được thực hiện. Hiện giá heo hơi đang diễn biến hết sức phức tạp, giá heo cao nhất hiện nay lên tới 95.000 đồng/kg.

Cũng theo ông Quảng cho hay 17 doanh nghiệp chăn nuôi lớn đang nắm thị phần lớn trên thị trường (30%); mỗi khâu đều có nhóm doanh nghiệp, nhóm kinh doanh nắm lợi thế như giết mổ, phân phối, lưu trữ bảo quản. Hiện thị trường heo hơi đang có nhiều nhóm doanh nghiệp chiếm thị phần tương đối lớn ở các khâu sản xuất kinh doanh. Cơ quan hữu trách cần đánh giá có hành vi lạm dụng hay không vì thị trường thịt heo không biến động nhỏ lẻ mà biến động theo dạng sóng, đồng loạt.

"Nên đặt ra vấn đề có hay không hành vi lạm dụng, làm giá, hiện cơ quan cạnh tranh chưa điều tra nhưng đang thu thập thông tin về vấn đề này", ông Quảng nhấn mạnh.

Tại Hội thảo, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đặt ra vấn đề khi người chăn nuôi gặp khó khăn, giá xuống thấp thê thảm thì được người tiêu dùng vào cuộc chia sẻ. Ví dụ năm 2017, khi giá heo hơi rớt xuống 20.000 đồng/kg, người chăn nuôi lỗ nặng đã được mọi người chung tay giải cứu.

Tuy nhiên, khi người tiêu dùng gặp khó khăn do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19 thì chưa nhận được sự sẻ chia. Hiện giá heo hơi đang ở mức cao chót vót.

Ông Hùng cũng thông tin thêm, hiện chi phí chăn nuôi tại các trang trại chỉ từ 35.000 đồng/kg. Nếu giá lợn hơi xuất chuồng ở mức 60.000 đồng/kg, người chăn nuôi đang lãi 25.000 đồng/kg. Nếu tăng thêm 10 nghìn đồng, thì khu vực chăn nuôi lãi thêm 90 tỷ đồng/ngày.

Tái đàn ồ ạt, 6 tháng nữa liệu có đủ bù chi phí?

Theo nhận định của các chuyên gia, sau dịch tả heo châu Phi, hầu hết toàn bộ con giống đều do các doanh nghiệp chăn nuôi nắm giữ. Giá bán lợn giống bị đẩy lên 2,5 - 3 triệu đồng/con, gấp 3 lần mức thông thường. Bên cạnh đó, giá các chi phí cho thức ăn chăn nuôi, thú ý cũng tăng khiến chi phí sản xuất bị đẩy lên cao. Đây cũng chính là nguyên nhân đẩy giá lợn hơi cao ngất ngưởng.

Chính vì thế, theo ông Hoàng Văn Cường, Đại biểu Quốc hội, Phó Hiệu trưởng ĐH Kinh tế Quốc dân, giá heo hơi cao thì chỉ một bộ phận người chăn nuôi được hưởng lợi. Hiện có rất nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ thấy giá heo cao thì tái đàn ồ ạt, điều này rất dễ xảy ra rủi ro trong dài hạn.

Ông Cường băn khoăn, do các chi phí bỏ ra cao nhưng tầm nửa năm nữa giá lợn liệu có duy trì được ở mức như hiện tại để bù các chi phí không. Theo đó, giá thịt lợn tăng cao đều do khâu trung gian quyết định. Qua mỗi khâu chỉ hưởng hưởng lợi 10% cũng đã đẩy giá heo nhích lên cao.

Dẫn chứng số lượng báo cáo là 25 triệu con so với tổng đàn heo cần cho nhu cầu trong nước ở lúc bình thường là 28-30 triệu con, nên với quy mô đàn heo hiện tại đã đạt gần mức cân bằng trong nước. Nguy cơ trong tương lai là nếu hộ nhỏ lẻ tập trung tăng tái đàn 5 triệu con thì có thể gặp khó khăn, rủi ro lớn. 

Theo đó, ông Cường rằng không chỉ bình ổn giá thịt heo mà cần phải kiểm soát tốt các khâu để tránh được rủi ro sản xuất, giảm chi phí giá thành.