Trung Quốc và Ấn Độ vẫn nhập dầu từ Iran bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ

Các nhà phân tích cho biết, Trung Quốc và Ấn Độ đều khó có thể cắt đứt hoàn toàn nhập khẩu dầu thô của Iran, dù phải đối mặt với lệnh trừng phạt của Mỹ.

Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố hôm thứ Hai rằng những nước đang mua dầu từ Iran phải ngừng từ ngày 1 tháng 5 hoặc sẽ bị trừng phạt.

Nhiều người bất ngờ khi Mỹ chấm dứt sáu tháng miễn trừ trừng phạt đối với 8 nước.

Dầu thô Brent chuẩn quốc tế giao dịch ở mức 74,26 đô la vào chiều thứ ba, tăng khoảng 0,3%, trong khi dầu thô ngọt nhẹ Bắc Mỹ (WTI) đạt mức 65,93 đô la, cao hơn gần 0,6%.

Các nhà phân tích của Iran tại Eurasia Group cho biết, xuất khẩu của Iran sẽ không về mức 0.

Trung Quốc hiện đang nhập khẩu khoảng 500.000 thùng/ngày, nhưng chắc chẳn sẽ giảm nhập khẩu đáng kể trong thời gian tới. Đối với Bắc Kinh, đảm bảo thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ là ưu tiên hàng đầu và Trung Quốc sẽ không muốn dính dáng tới vụ nhập khẩu dầu của Iran khi tham gia các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ.

Trung Quốc có thể và sẽ không quay lưng

Trung Quốc là khách mua dầu thô lớn nhất của Iran, với tổng lượng nhập khẩu trong năm ngoái khoảng 29,3 triệu tấn, tương đương khoảng 585.400 thùng/ngày, theo dữ liệu hải quan của Reuters. Số này chiếm khoảng 6% tổng lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc.

Hôm thứ ba, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng họ đã chính thức phản đối Mỹ về quyết định chấm dứt việc miễn trừ trừng phạt nhập khẩu dầu của Iran. Bắc Kinh cho biết họ kiên quyết phản đối động thái này, tăng cường hợp tác năng lượng với Tehran là hợp pháp và hợp lý.

Cùng với Ấn Độ và sáu nước khác, Trung Quốc là một trong tám nước mua dầu thô của Iran đã được đưa vào danh sách miễn trừ trừng phạt của Mỹ từ tháng 11 năm ngoái.

Tranh chấp về nhập khẩu dầu thô từ Iran lại tạo thêm một vết nứt nữa trong mối quan hệ đang ngày càng căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh. Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã bị mắc kẹt trong một cuộc chiến thương mại kéo dài, gây khó cho việc kinh doanh, ảnh hưởng xấu đến tâm lý người tiêu dùng và vùi dập thị trường tài chính.

Tuy nhiên, bất chấp nguy cơ bị trừng phạt và khiến cho cuộc chiến thương mại trở nên phức tạp hơn nữa, các nhà phân tích tại Eurasia Group hy vọng Trung Quốc sẽ tiếp tục mua dầu thô của Iran, có thể lên tới vài trăm nghìn thùng mỗi ngày, để giữ thể diện.

“Trong một nghiên cứu, chúng tôi nghĩ rằng Trung Quốc không thể và sẽ không quay lưng lại với dầu thô của Iran. Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy Trung Quốc đã tăng lượng nhập khẩu dầu Iran lên tới khoảng 1 triệu thùng/ngày”, chuyên gia phân tích hàng hóa tại SEB nêu trong một lưu ý đưa ra vào hôm thứ Ba.

Lượng dầu xuất khẩu từ Iran sẽ ngày càng tăng, theo những con đường “ngoài tầm phủ sóng” của lệnh trừng phạt. Điều này sẽ thúc đẩy Iran đến gần Trung Quốc hơn và cho phép Trung Quốc mua dầu bằng đồng Nhân dân tệ, ông Schieldrop bổ sung thêm.

Quan hệ của Ấn Độ với Iran rất quan trọng và có quá trình lịch sử

Ấn Độ có thể cũng đang trong tình thế tương tự như Trung Quốc, các nhà phân tích Eurasia Group cho biết. New Delhi là nhà nhập khẩu dầu lớn thứ hai của Iran, sau Bắc Kinh.

100% khả năng là New Delhi sẽ cắt giảm nhập khẩu dầu đáng kể nhưng có thể duy trì khoảng 100.000 thùng/ngày từ Iran và thanh toán bằng đồng rupee. Quyết định này mang tính chính trị nhiều hơn là phục vụ mục đích an ninh năng lượng.

“Trong vài tháng qua, Ấn Độ đã nỗ lực đa dạng hóa đáng kể các nguồn cung năng lượng để chuẩn bị cho tình huống này. Nhưng các mối quan hệ của Ấn Độ với Iran rất có ý nghĩa và có quá trình lịch sử lâu dài, cho nên New Delhi sẽ nỗ lực để duy trì một số liên kết”, các nhà phân tích của Tập đoàn Eurasia cho biết.

Ông Dharmendra Pradhan, Bộ trưởng Bộ Dầu khí & Khí đốt tự nhiên của Ấn Độ.
Ảnh: Vipin Kumar | Hindustan Times

Bộ trưởng Bộ Dầu khí và khí đốt tự nhiên Ấn Độ Dharmendra Pradhan cho biết hôm thứ Ba rằng New Delhi sẽ có thêm nguồn cung từ các nước sản xuất dầu lớn khác để bù đắp nguồn nhập khẩu đã mất từ Iran.

Ông Pradhan cho biết thông qua Twitter rằng Ấn Độ đã có một kế hoạch mạnh mẽ để đảm bảo cung cấp đủ dầu thô cho các nhà máy lọc dầu trong những tháng tới.

“Các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ được chuẩn bị đầy đủ để đáp ứng nhu cầu trong nước về xăng, dầu diesel và các sản phẩm dầu mỏ khác”, ông nói.

Hôm thứ Hai, Tổng thống Trump cho biết Ả Rập Saudi cùng với các quốc gia OPEC khác trong nhóm các nhà sản xuất dầu mỏ chính ở Trung Đông có thể kiếm được nhiều hơn khi tăng sản lượng để bù vào phần thiếu hụt của Iran và cung cấp cho các thị trường trên toàn cầu sau khi lệnh miễn trừ bị dỡ bỏ.

Đáp lại, vương quốc giàu dầu mỏ này cho biết họ sẽ hợp tác với các nhà sản xuất dầu khác để đảm bảo nguồn cung dồi dào và cân bằng thị trường dầu.